Akkoord Rutte IV nu heel dichtbij
Het coalitieakkoord is op een oor na gevild. Nog een paar nachtjes slapen en VVD, D66, CDA en CU brengen het naar buiten. Begin januari moet het kabinet op het bordes kunnen staan.
De een zegt maandag, de ander woensdag. Maar dat de presentatie van het coalitieakkoord dichtbij is, staat vast. Vrijdag worden, zeggen ingewijden, de laatste puntjes op de i gezet. Na het weekend kunnen de vier fracties er hun oog over laten gaan, kan het akkoord openbaar gemaakt worden en kan –vermoedelijk op donderdag– de Kamer erover debatteren.
Daarmee wordt dan eindelijk een punt gezet achter de langste formatie ooit, een formatie die vrijdag zijn 268e dag inging. Een recordlange formatie die waarschijnlijk ook tot een recordgroot kabinet gaat leiden. Twintig ministers moet, zeggen bronnen, de nieuwe regeerploeg gaan tellen: acht voor de VVD, zes voor D66, vier voor het CDA en twee voor de CU.
Rutte IV zou daarmee vier ministers meer tellen dan zijn voorganger. En die ministersploeg was, historisch gezien, al fors. De drie kabinetten-Lubbers bijvoorbeeld telden eind vorige eeuw elk slechts veertien ministers.
Nieuwe posten in Rutte IV zijn, naar verluidt: een bewindsman of -vrouw voor Stikstof en Natuur, een voor Wonen en Ruimtelijke ordening, en een voor Klimaat en Energie. Daarnaast komen er tien staatssecretarissen. De nieuwe coalitie, in exact dezelfde samenstelling als de oude, mikt op 50 procent vrouwelijke bewindslieden.
Rekeningrijden
Terwijl de informateurs en onderhandelaars over de inhoud van het akkoord niets loslaten, is er al wel een en ander uitgelekt. Zo zouden de vier het eens geworden zijn over miljarden euro’s aan investeringen voor het klimaat, de oplossing van het stikstofprobleem en de woningnood. Ook gaat het nieuwe kabinet voorbereidingen treffen voor het invoeren van het beruchte, al jaren in de lucht hangende rekeningrijden en zou het de bedoeling zijn dat kinderopvang voor de lagere inkomens gratis wordt. Dat rekeningrijden daadwerkelijk wordt ingevoerd kan overigens, gezien de complexiteit ervan, nog jaren duren.
Verder wil het viertal de loonkloof tussen leraren in het primair en voortgezet onderwijs dichten door het salaris van leraren in het primair onderwijs te verhogen.
Ideaal
Over het ideaal van een kort coalitieakkoord, dat dan later gevolgd zou moeten worden door een door ministers te schrijven uitvoeriger regeerprogramma, wordt in de Haagse wandelgangen weinig meer vernomen.
Als het beoogde tijdschema gehaald wordt, kan formateur Rutte de komende weken gebruiken om bewindslieden aan te zoeken en te (laten) screenen.
In de eerste week van januari zouden dan de laatste gesprekken plaats kunnen vinden, waarna het nieuwe kabinet in de tweede week van januari op het bordes kan staan. Een jaar eerder, op 15 januari 2021, viel Rutte III; te weten over de toeslagenaffaire.