Bovendien blijkt uit het begin deze week gehouden onderzoek, waaraan 2053 volwassen Nederlanders deelnamen, dat het begrip van gevaccineerden voor ongevaccineerden verder afneemt. Zo vindt nu 49 procent van de respondenten dat vaccineren een vrije keuze moet zijn; in oktober was dat nog 64 procent.

SGP-leider Kees van der Staaij is blij dat een meerderheid tegen vaccinatiedwang is, maar merkt tegelijkertijd op „dat we ons niet rijk moeten rekenen.”

Kelderen

„Je ziet dat er in de loop van de tijd gemakkelijk en snel verschuivingen kunnen optreden”, stelt de SGP-voorman vast, „en dat het begrip voor ongevaccineerden in korte tijd zomaar kan kelderen.”

Van belang is daarom, zegt Van der Staaij, „dat de overheid zich bij een zo principieel punt, dat diep ingrijpt in de levens van burgers en dat mensen in gewetensnood kan brengen, juist niet laat leiden door peilingen en door de waan van de dag. Ook niet door wat bestuurlijk op een bepaald moment goed uitkomt, maar door een heldere visie op waar de grenzen liggen van de overheidsmacht.”

Zijn achterban scoort in het onderzoek van I & O Research hoog als het gaat om het aantal tegenstanders van een vaccinatieplicht: 89 procent. Alleen bij de sympathisanten van FVD ligt dat percentage hoger, namelijk 91 procent. Opvallend is dat onder CDA-kiezers de meeste voorstanders gevonden worden van een vaccinatieplicht. Van deze groep is 55 procent voor. Bij VVD en PvdA ligt dit op 50 procent, bij de PVV op 45 procent, en bij D66 en JA21 op 39 procent.

Dat onder CU-stemmers 25 procent het eens is met de stelling ”Degenen die nu nog niet gevaccineerd zijn moeten verplicht worden zich te laten vaccineren”, verwondert CU-Kamerlid Mirjam Bikker niet. „Voor een deel van onze achterban geeft de doorslag dat ze vaccineren zien als iets waarmee je niet alleen jezelf helpt, maar waarmee je tevens goed voor anderen zorgt. Vaccinatie als een daad van naastenliefde, zogezegd.”

Bikker kan zich op zich in die benadering vinden. Het Kamerlid voegt er wel meteen aan toe: „Naastenliefde kun je niet afdwingen.”

Enorm zat

De overheid moet zich daarom in haar visie verre houden van vaccinatiedwang. „Velen zijn de coronapandemie enorm zat. Dat roept het verlangen op naar één oplossing waardoor we er nu eindelijk eens vanaf raken: vaccineren. Maar helaas, zo werkt het niet. Jazeker, vaccineren helpt om kwetsbaren te beschermen. Maar vaccinatieplicht helpt niet; integendeel.”

Juist de tot nu toe in Nederland gehanteerde aanpak van vrijwilligheid, gecombineerd met goede voorlichting, zorgt bij ons voor een hoge vaccinatiegraad, aldus Bikker. „En op die manier blijven we één samenleving. Ook dat is enorm belangrijk.”