„Christen in azc door moslims mishandeld”
Een christenasielzoeker wordt door meerdere medebewoners in een azc geschopt en geslagen, onder meer op zijn hoofd. Ook bespugen de moslims hem en roepen: „Jij bent een vuile christen, jij moet dood.”
Het is een situatie die deze week op tafel kwam bij het meldpunt bedreigingen van Stichting Gave, Open Doors en SDOK. Behalve de ex-moslim liep ook zijn vrouw –eveneens christen– verwondingen op bij het recente incident in een azc, zegt Auke van der Helm, juridisch consultant van Gave. Tijdens het slaan zouden de moslims de naam van Allah hebben aangeroepen.
Speciaal voor dit soort situaties werd eind november 2018 het meldpunt bedreigingen opgericht. Dit richt zich op vluchtelingen en migranten die problemen ondervinden vanwege hun christen-zijn. Terugblikkend op de eerste drie jaar zegt Van der Helm dat er tot en met juli 2020 veertien meldingen binnenkwamen, waarvan de helft zich in azc’s en de andere helft daarbuiten afspeelde.
Twee meldingen vielen buiten de doelstelling van het meldpunt, bijvoorbeeld doordat het een slachtoffer betrof zonder migratieachtergrond. Van vijf meldingen is het „aannemelijk dat het incident religieus gemotiveerd is. In de overige gevallen is onvoldoende duidelijk gebleken dat de incidenten religieus gemotiveerd zijn”, zegt Van der Helm.
Verwachtingen
Vanaf augustus 2020 kwamen er drie meldingen binnen van een of meer incidenten in een azc. In twee gevallen was „onvoldoende duidelijk” dat deze religieus gemotiveerd waren.
Het totaalaantal meldingen bleef achter bij de verwachtingen die er bij de start leefden, zegt Van der Helm. „Toch bestaat het idee dat er veel meer speelt op het gebied van discriminatie en intimidatie van christenen dan we nu met de meldingen kunnen laten zien.” Hij vermoedt dat dit komt door onbekendheid van het meldpunt bij de doelgroep. Ook zouden asielzoekers een situatie soms niet willen melden „uit angst dat dit hun asielprocedure negatief zou kunnen beïnvloeden.”
Bijna alle meldingen kwamen binnen via Nederlandse vrijwilligers die contact hadden met een slachtoffer, aldus Van der Helm. Dat het aantal sinds vorig jaar augustus sterk terugliep, kan volgens de woordvoerder een gevolg zijn van de coronacrisis. „Vrijwilligers kwamen veel minder in het azc.”
Het beperkte aantal meldingen is voor de betrokken organisaties geen reden om het meldpunt op te heffen, zegt Van der Helm. „Ik denk dat het zeker nut heeft. We bieden hiermee een plek waar mensen hun verhaal kwijt kunnen. Dat is bij elk incident waardevol.”
Onveiligheid
De recente melding van een incident in een azc noemt Van der Helm „ernstig”, al tekent hij erbij aan de situatie nog niet 100 procent in beeld te hebben. Hij zag onder meer een kort filmpje waarop te zien is dat de christenasielzoeker wordt geslagen. Ook kreeg hij foto’s toegestuurd waarop blauwe plekken en schrammen te zien zijn, bij zowel de man als de vrouw die door moslims werd „mishandeld.”
Contact met de twee slachtoffers maakte Van der Helm duidelijk dat ze naderhand een „goed gesprek” hebben gehad met het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) en dat er een afspraak is gemaakt met de politie. „Wat me trof, is vooral het gevoel van machteloosheid bij de slachtoffers. Ze hebben inmiddels een andere kamer gekregen in het azc, maar als ze naar buiten kijken, zien ze het raam van de kamer van de daders. Dat geeft in sterke mate een gevoel van onveiligheid.”
Van der Helm heeft naar aanleiding van deze melding geen contact gehad met het COA. „Het COA is eerst aan zet om het verhaal van de slachtoffers en de daders te horen en maatregelen te nemen. We vertrouwen erop dat het deze zaak op een goede manier oplost. Als dat te lang gaat duren of als de slachtoffers zich onveilig blijven voelen in het azc, zullen we alsnog contact opnemen met het COA.”
Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) bracht afgelopen maand een rapport uit dat aangeeft dat er meer aandacht nodig is voor bekeerlingen in azc’s. „Zij voelen zich in de begeleiding niet altijd gezien en gehoord”, stelt het rapport op basis van onderzoek.
De onderzoekers pleiten voor kennisbevordering van het COA-personeel ten aanzien van bekering en religieverlating. Ze concluderen dat de aandacht voor bekeerlingen nog „in de kinderschoenen staat” in vergelijking met de aandacht voor lhbti’ers.
