Avontuur kost Siemens helft jaarwinst
Een buitenlands avontuur met de bouw van een viertal warmtekrachtcentrales heeft Siemens Nederland 35 miljoen euro gekost. Voor het bedrijf, dat de eerstverantwoordelijke uit de raad van bestuur heeft verwijderd, is dit aanleiding alle activiteiten vanuit Nederland op dit gebied af te bouwen.
Dat heeft bestuursvoorzitter M. van Pernis dinsdag bekendgemaakt in een toelichting op de jaarcijfers. Siemens Nederland was eerder succesvol in het bouwen van warmtekrachtcentrales. Het concern leverde deze relatief kleine centrales van 80 tot 140 megawatt onder meer aan Philips, Akzo en de marine in Den Helder. In totaal zijn er een stuk of twaalf gebouwd.
Omdat de Nederlandse markt was verzadigd, werd omgekeken naar mogelijkheden in het buitenland. Zo besloot de divisie energie, transport en distributie onder leiding van bestuurder R. Overakker in zee te gaan met opdrachtgevers in België, Engeland, Israël en Bangladesh. In totaal was de omzet van deze orders 350 miljoen euro.
Pas „laat in het boekjaar”, dat loopt tot 30 september, werd ontdekt dat er geld bij moest in plaats van dat er werd verdiend. Vorige maand werd Overakker aan de kant gezet. Van Pernis sprak dinsdag van „calculatiefouten.” Bovendien bleek bij partijen waarmee het bedrijf in zee ging onvoldoende dekking voor de financiering aanwezig te zijn. De forse tegenvaller is nu van de winst afgeboekt. Verwacht wordt dat het debacle voor het komende boekjaar geen nare financiële gevolgen meer zal hebben.
Op tamelijk ruwe wijze is het bedrijf met de neus op de feiten gedrukt. „Te veel is gedacht dat de situatie er elders net zo uitzag als in Nederland”, zegt Van Pernis. Werd in Nederland met vaste aannemerscombinaties gewerkt, in de vier andere landen was dat niet het geval. Omdat er achteraf bezien sprake was van „een herhaling van fouten” moest Overakker boeten. Over zijn toekomst wordt nog met hem overlegd.
De centrales, waarvan de bouw in een enkel geval nog maar net van start is gegaan, worden afgebouwd. Daarbij wordt gebruikgemaakt van personeel van het Duitse moederbedrijf, omdat de warmtekrachtafdeling is opgeheven. Het bij dit onderdeel werkzame personeel is naar andere afdelingen overgeplaatst. Vanuit Duitsland en Zweden blijft Siemens overigens wel actief op de markt van de warmtekrachtcentrales.
Van Pernis benadrukte dinsdag herhaaldelijk dat de problemen zich beperkten tot deze ene activiteit. „De energiedivisie draait op zich prima”, aldus de bestuursvoorzitter, die onder meer verwees naar het sterk groeiende onderdeel dat zich bezighoudt met de automatisering van havenkranen.
De nettowinst van het elektronicaconcern bedroeg over het voorbije jaar ruim 30 miljoen euro, bijna de helft minder dan het jaar daarvoor. De brutowinst -zonder de narigheid met de centrales- was wel ongeveer gelijk aan het vorige jaar. Van Pernis toonde zich ontevreden over de ontwikkeling van de Nederlandse economie, die nog steeds niet echt uit het dal omhoogklimt. Als bouwer van allerlei infrastructurele voorzieningen heeft Siemens veel last van de achterblijvende investeringen van de overheid.
Voor volgend jaar verwacht het bedrijf toch enige verbetering. Met name in de sfeer van informatie- en communicatietechnologie kunnen bepaalde uitgaven niet uitblijven, zo verwacht Van Pernis. Hij verwees onder meer naar de telecomsector, die inzet op bellen via internet (voice over ip). Alle operators bieden deze techniek in het eerste halfjaar van 2005 aan en Siemens kan als aanbieder van apparatuur daarvan profiteren. Met kabelbedrijf Casema wordt een dezer dagen een eerste contract gesloten.
De Nederlandse dochter van Siemens verwacht verder een bijdrage te leveren aan oplossingen voor het mobiliteitsvraagstuk. Verder kan het bedrijf sinds kort complete windmolens leveren. „Windenergie is nu zo ver dat die zo langzamerhand zonder subsidies kan”, meent men bij Siemens. Andere groeimarkten zijn te vinden in de sectoren veiligheid (met enkele partners wordt gewerkt aan security-projecten voor vliegvelden en havens) en zorg (medische apparatuur).
Met spanning wordt omgezien naar de besluitvorming over de aanleg van de Zuiderzeelijn. De politieke vertraging als gevolg van enkele moties in de Tweede Kamer begint de Siemens-top te prikkelen. Recent is een brief aan de minister de deur uitgegaan. „Om te laten weten dat we onze aanbieding niet altijd volhouden”, aldus Van Pernis.