Dat zegt Thomas Quartier die gekozen is tot de nieuwe Theoloog des Vaderlands. Thomas Quartier (1972) is hoogleraar voor liturgiewetenschap aan de Radboud Universiteit Nijmegen en voor liturgische en monastieke spiritualiteit aan de Katholieke Universiteit Leuven.

Quartier komt uit een maatschappijkritisch milieu, was een rebelse dwarsligger, zo typeert hij zichzelf, vol idealisme om de wereld te verbeteren. In zijn boek ”Heilige woede” (2018) laat hij zien hoe zijn maatschappelijke radicaliteit zich nu via het klooster een uitgang heeft gevonden. Het betekent een protest tegen de consumptie- en conformiteitsdwang die de moderne tijd op mensen uitoefent.

De roeping tot het klooster was voor hem een godsgeschenk, aldus Quartier, die op veertigjarige leeftijd intrad. Monnikzijn is voor hem een combinatie van innerlijke gedrevenheid en het zoeken van vaste levensvorm. Het wordt volgens hem gedragen door een spiritualiteit, een oervertrouwen in God, én een vaste liturgie van bidden en zingen. „Liturgie is de kern van het klooster.” De strakke dagordening is niet alleen gebaseerd op praktische, maar ook op spirituele ervaring.

Quartier behoort samen met de populaire Amerikaanse trappist Thomas Merton (1915-1968) tot de moderne monniken die hun zoektocht naar God in deze tijd gestalte willen geven. Quartier doet dat opvallend met uitgebreide analyses van het werk van moderne popmusici als John Lennon en Bob Dylan. Hij laat zien hoe in veel teksten er een roep en vaak een schreeuw is naar zin en vervulling.

Psalmen

Quartier ontdekte in het klooster de psalmen. Een medebroeder vertelde hem dat er geen menselijke emotie bestaat die je niet terug kunt vinden in de psalmen. Die brengen je tot een oervertrouwen in God dat zelfs de hoogste nood dragelijk maakt, zo stelt hij. Tegelijkertijd blijft Quartier de oude wereldverbeteraar die evenals Merton protesteert tegen het onrecht en het kwaad in deze wereld.

Quartier, desgevraagd maandag vanuit Leuven: „Ik ben vanuit mijn cel in het klooster altijd actief met getuigenis in deze wereld. Ik wil met de geldprijs van de benoeming een project ”Profetenstemmen” opzetten. Ik heb mij altijd beziggehouden met actuele thema’s die veelal maatschappelijk van aard waren. Ik wil nu meer in dialoog gaan met de moderne cultuur. Ik vind dat theologen vaak teveel op zichzelf gericht zijn en hun opvattingen verwoorden alleen in boeken en niet op de terreinen van kunst, muziek en literatuur.”

Quartier is als theoloog ook actief op het gebied van de muziek. In zijn recente boek ”Bedezang. Liederen bidden door de dag” pakt hij zijn gitaar weer na dertig jaren uit de kist en bezingt hij de stilte en rust op de verschillende momenten van de dag, daarbij hopend dat de liederen tot gebeden worden. De nieuwe Theoloog des Vaderlands laat zien dat de mens op de verschillende delen van de dag aangeraakt kan worden door dat wat hem overstijgt, iets waarvoor je moet kunnen zwijgen en luisteren. „Sta stil, ga zitten, en voel dat je mag verlangen naar de vervulling van de tijd. Noem dat het verlangen naar ‘God’.”

Is de moderne mens werkelijk los van God?

„Hij deelt met alle mensen uit het verleden de zoektocht naar iets dat het leven overstijgt. Dat verlangen zal in dit leven nooit tot vervulling komen, ook niet als je God gevonden hebt. Alle woorden die je voor God gevonden hebt, brengen je wel dichter tot Hem maar schieten ook weer tekort om Hem werkelijk te kennen, dus je moet weer verder in je zoektocht. Die openheid is een diep inzicht van de mystieke en monastieke traditie.”