Luchtvervuiling is volgens het in Kopenhagen gevestigde EEA de grootste milieudreiging voor de gezondheid van mensen. Het gaat daarbij vooral om vervuiling van de lucht met fijnstof. Jaarlijks sterven wereldwijd zeven miljoen mensen aan de gevolgen van luchtvervuiling.

De WHO scherpte eind september haar richtlijnen voor luchtkwaliteit aan, voor het eerst sinds 2005. Blootstelling aan schadelijke stoffen in de lucht kan leiden tot longkanker, hartziekten en andere aandoeningen. De WHO zei dat er nieuw bewijs is dat luchtvervuiling ook al op lagere concentratieniveaus schadelijk is dan eerder werd gedacht. Zij stelde daarom vrijwel al haar richtlijnen voor vervuilende stoffen naar beneden bij.

Het aantal sterfgevallen in de 27 lidstaten van de EU als gevolg van fijnstof werd in 2018 nog geschat op 346.000. Begin jaren negentig leidde luchtvervuiling zelfs nog tot bijna een miljoen vroegtijdige sterfgevallen. Volgens het EEA zou bij invoering van de nieuwe WHO-richtlijnen het aantal sterfgevallen uit 2019 nog eens kunnen worden gehalveerd.

In 2019 vielen binnen de Europese Unie de meeste doden door fijnstof in Duitsland: 53.800. Daarna volgden Italië met 49.900 doden en Frankrijk met 29.800 sterfgevallen. Per hoofd van de bevolking stierven in Polen de meeste mensen aan luchtvervuiling.

Het EEA registreert ook vroegtijdige sterfgevallen die verband houden met twee andere belangrijke vervuilende stoffen: stikstofdioxide en ozon. Maar het zegt die niet mee te tellen in haar totale dodental om dubbeltelling te voorkomen. Het aantal sterfgevallen als gevolg van stikstofdioxide daalde tussen 2018 en 2019 met een kwart, tot circa 40.000. Het aantal dodelijke slachtoffers door ozon daalde in 2019 met 13 procent, tot 16.800 doden.