Op 16 oktober 2004 zijn twee Assyrische christenen, Brahim Abrahim en Yahkup Yalda, in de stad Hassake door leden van de Syrische geheime dienst op gruwelijke wijze om het leven gebracht. Hierna zijn ruim veertig Assyriërs door de geheime dienst aangehouden.

Een Assyrische arts was ooggetuige van de gebeurtenis. „Leden van de geheime dienst in burgerkleding hebben eerst Brahim Abrahim fors mishandeld. De man werd daarna door de straten van de stad gesleurd en tijdens de tocht op straat werd de christen demonstratief met een kogel in de mond doodgeschoten”, aldus de arts, die zijn naam niet bekend wil maken uit angst voor represailles. „De andere Assyrische christen, Yahkup Yalda, wilde zijn volksgenoot helpen. Ook hij werd fors geslagen. Hij is aan zijn verwondingen in het ziekenhuis bezweken.”

Na de dood van Yalda hebben duizenden Assyriërs in de stad geprotesteerd tegen het geweld en vanwege het feit dat de daders niet zijn gepakt. De Syrische geheime dienst bedwong daarop de demonstratie en ruim veertig Assyriërs zijn zonder enige klacht aangehouden. Van hen zitten nog steeds ongeveer twintig personen vast.

Volgens de arts begonnen de problemen met het in brand steken van de winkel van Brahim Abrahim door een Arabier. Abrahim ging naar de politie om aangifte te doen. Ondanks dreigementen van de daders wilde hij zijn klacht niet intrekken. Daarom is hij vermoord”, aldus de arts.

De berichten uit Syrië hebben de aandacht van de Nederlandse politiek getrokken. Zo zijn er Tweede-Kamervragen gesteld aan minister Bot van Buitenlandse Zaken. Hem is gevraagd, mede omdat Nederland EU-voorzitter is, contact te zoeken met de Syrische autoriteiten en te vragen naar de omstandigheden waaronder mensen in Syrië gevangen worden gehouden.

Volgens Attiya Tunc, statenlid voor de PvdA in de provincie Overijssel en van Assyrisch afkomst, is de situatie van haar volksgenoten in Syrië niet al te best. „Ik ben dit jaar nog in Syrië geweest en heb toen een gevangenis bezocht. Vorige week heb ik telefonisch contact gehad met vrienden en kennissen in het land. De recente moorden, de onderdrukking van de demonstratie en de aanhouding van tientallen Assyriërs laten zien dat het regime in dit land niet van plan is om op korte termijn de mensenrechtensituatie te verbeteren. Ik maak me dan ook zorgen over de situatie van de gevangenen.”

Tunc zegt uit ervaring te weten dat gedetineerden flink gemarteld worden in Syrië. „Met mijn gedachten ben ik dan ook bij deze mensen, die nu vreselijk mishandeld worden. Aan een buitenstaander is het heel erg moeilijk uit te leggen hoe de situatie in de gevangenissen in Syrië is. De huisvesting van gedetineerden in Syrië is in ieder geval veel slechter geregeld dan de onderkomens van de dieren in Artis en Burgers’ Zoo in Arnhem.”