Minister: staken van fossiele steun heeft echte consequenties
Dat Nederland zich alsnog aansluit bij de verklaring over het staken van financiële steun aan fossiele brandstofprojecten in het buitenland, heeft „echte consequenties” voor Nederlandse bedrijven, zegt minister Tom de Bruijn. De minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking zei maandag op de klimaattop in Glasgow dat het „geen eenvoudig besluit was”. Daarom was „even tijd nodig om het goed met elkaar te bespreken”.
„In het belang van het klimaat hebben we besloten dit toch nu te doen”, zegt De Bruijn. In de verklaring beloven landen dat ze dit soort overheidssteun vanaf eind volgend jaar niet meer zullen geven aan nieuwe projecten. Lopende projecten blijven dus buiten schot. Ook wordt ruimte gelaten voor „beperkte uitzonderingen”.
Toen de verklaring naar buiten kwam ontbrak de Nederlandse handtekening, omdat het demissionaire kabinet er geen beslissing meer over wilde nemen. Linkse partijen in de Tweede Kamer en milieuorganisaties reageerden verontwaardigd. Ze herinnerden aan de oproep tot „actie, actie, actie” die demissionair premier Mark Rutte aan de rest van de wereld deed tijdens zijn bezoek aan Glasgow.
De fossiele exportsteun kwam vrijdag aan de orde in de ministerraad. Vervolgens hebben de ministers die erbij betrokken zijn in het weekend verder overlegd, aldus De Bruijn (D66), die sinds augustus van dit jaar minister is. „Ik ben heel blij dat we dit nu hebben kunnen ondertekenen”, voegde hij eraan toe. Wat de minister betreft toont dit „het belang dat wij hechten aan daadwerkelijke klimaatactie”.
Critici merkten vorige week op dat het demissionaire kabinet uit dezelfde partijen bestaat als het beoogde nieuwe kabinet en dat daarom net zo goed nu een besluit kan worden genomen. „De formerende partijen zijn hetzelfde. Dat maakte het net even iets makkelijker”, erkent nu ook De Bruijn. Hij wijst er tegelijkertijd op dat Nederland al langer samen met andere landen aanstuurt op het afbouwen van dit soort steun aan de fossiele sector, die vooral wordt verleend in de vorm van zogeheten exportkredietverzekeringen (ekv). Dat zijn verzekeringen voor grote projecten die niet commercieel te verzekeren zijn.
Nederlandse bedrijven zijn grote spelers op het gebied van olie- en gaswinning in andere landen. Zo kon maritiem bedrijf Van Oord recent zijn deelname aan een groot aardgasproject voor de kust van Mozambique via de overheid verzekeren voor 900 miljoen euro
Bewindslieden hebben volgens De Bruijn contact gehad met bedrijven die de gevolgen van de Nederlandse handtekening gaan ondervinden. In die gesprekken is besproken „op welke manier we hier uitvoering aan gaan geven”.
Onder de landen die de verklaring vorige week al tekenden zijn de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Europese landen als Italië, Portugal en Finland.