Wonen
Huurders genieten in Nederland een aanzienlijke bescherming. De verhuurder kan het huurcontract van de woning niet zomaar opzeggen en de jaarlijkse huurverhogingen zijn veelal strikt gereglementeerd. De zekerheid die dat geeft, is op zich een goede zaak.Wonen is een primaire levensbehoefte. Je huis is een belangrijk onderdeel van je maatschappelijk bestaan. Geen wonder dat veel mensen het prettig vinden om hun woning in eigendom te hebben. Het eigenwoningbezit is in Nederland inmiddels tot boven de 50 procent gestegen.
Maar niet voor iedereen is dat de aangewezen oplossing. Mensen met een laag inkomen lopen daarbij te veel risico’s. Kunnen ze hun huis blijven betalen wanneer de hypotheekrente flink omhooggaat, wanneer de inkomsten teruglopen of de gezinslasten aanzienlijk stijgen? Het is ook geen natuurwet dat de verkoopwaarde van hun woning altijd maar omhoog zal gaan.
Een aantal jaren geleden is er een speciale regeling ontworpen om mensen met een laag inkomen toch aan een eigen huis te helpen. Van deze koopsubsidieregeling wordt nauwelijks gebruikgemaakt. Vandaar dat minister Dekker er het liefst van af wil.
In plaats daarvan zijn PvdA en VVD nu met een initiatiefvoorstel gekomen om de grenzen van de regeling te verruimen. Maar zelfs dan is het de vraag of er druk gebruik van gemaakt zal worden. Je moet ook voorzichtig zijn om mensen met een laag inkomen een koopwoning op te dringen. Huren is geen schande.
Maar het is ook niet nodig om woningen ver beneden de marktwaarde te verhuren. Zeker niet aan mensen die toch een redelijk inkomen hebben en best wat meer zouden kunnen betalen. Vandaar dat minister Dekker met het plan gekomen is om de huur van de betere huurwoningen de komende jaren steeds meer vrij te geven. Uiteraard roept dat bij de huurders verzet op. Niemand vindt het leuk om meer te gaan betalen, ongeacht de vraag of hij het kan opbrengen of niet. Vandaar dat de minister zaterdag op het congres van de Woonbond op boegeroep en fluitconcerten werd onthaald.
Het is echter onloochenbaar dat een groep huurders te goedkoop woont. Gezien hun inkomen hebben zij het helemaal niet nodig dat de overheid sinds jaar en dag de huur van hun woning zo aan banden legt. Een voorbeeld (en bepaald niet het enige) van hoe de verkeerde mensen profiteren van bepaalde vormen van overheidszorg.
Een verdergaande liberalisering van de volkshuisvesting is gewenst. Was het na de oorlog nodig, gezien de grote woningnood, dat de overheid zich intensief met deze sector bemoeide, thans leven we in andere tijden. Dat geldt ook ten aanzien van de koopwoningen. Daar staat de hypotheekrenteaftrek steeds meer ter discussie.
Recent heeft minister Dekker dat punt aangesneden. Voor een VVD-politicus was dat moedig. Niet dat van dit kabinet forse ingrepen te verwachten zijn, maar het gaat erom de zaak bespreekbaar te maken.
De woningbezitter en aspirant-woningbezitter moeten gaan beseffen dat zij niet zonder meer op de voortzetting van deze regeling kunnen rekenen. Wel geldt dat ingrepen in deze aftrekpost heel geleidelijk moeten plaatsvinden.