Positie Kopten in Egypte verbetert niet
Het jaarlijkse rapport van de Amerikaanse ”Commission on International Freedom” 2021 schetste een somber beeld van de situatie van christenen in Egypte. Discriminatie op religieuze gronden „bepaalt nog steeds alle aspecten” van het leven in Egypte. Dat stelt ook een ander, recent verschenen rapport.
Het rapport wijst op de „politiek van ongelijkheid met betrekking tot plaatsen van eredienst” en een groot aantal andere formele en informele maatregelen die gericht waren tegen de Kopten, de grootste christelijke gemeenschap in Egypte.
Het ”Egyptische Initiatief voor Persoonlijke Rechten” (EIPR) gaf begin deze maand een persverklaring uit waarin de regering werd opgeroepen om een nieuwe wet uit te vaardigen voor de bouw en restauratie van kerken. In 2016 werd wet 80 door het Egyptische parlement aangenomen. Deze wet had een tweezijdige bedoeling: allereerst de administratieve procedures vergemakkelijken voor de bouw en restauratie van kerken; en voorkomen dat bestaande kerken de deuren moeten sluiten. Het EIPR wijst erop dat deze doelstellingen bij lange na niet zijn bereikt. Veelzeggend is de lange lijst met kerken die sinds 2016 op last van de overheid zijn gesloten.
Het ”Project on Middle East Democracy” kwam tot de conclusie dat wet 80 niets heeft veranderd aan het meest fundamentele probleem waar Egyptische christenen en kerken mee worstelen: het feit dat de Egyptische staat alle kwesties betreffende kerken behandelt als een veiligheidsrisico. De overheid doet dit om conflicten met omringende islamitische gemeenschappen te voorkomen. Dit idee heeft de politie en de veiligheidsdiensten in Egypte geïnfiltreerd. Dat verklaart bijvoorbeeld waarom kerkgangers in Egypte regelmatig worden lastiggevallen door de veiligheidsdiensten.
In Egypte wordt door niemand serieus nagedacht over een wet die voor alle plaatsen van eredienst dezelfde rechten vastlegt, of het nu kerken of moskeeën betreft. Dit zorgt ervoor dat de ongelijkheid in behandeling blijft.
Het Egyptische Tahrir Institute schreef daarom recent dat er een enorme „kloof bestaat tussen officiële verklaringen van staatswege enerzijds en de praktijk en werkelijkheid anderzijds.” De staat bevestigt voortdurend de burgerrechten van Kopten waaronder hun religieuze vrijheid. In de praktijk echter blijkt het beleven van deze vrijheid in gelegaliseerde kerken problemen op te leveren. Egyptische politici spreken hun steun uit voor de rechten van christenen, maar de veiligheidsdiensten doen niets om deze rechten te beschermen.
Fatwa’s
Het Tahrir Institute herinnerde er recent aan dat de sheikh van de al-Azhar, het belangrijkste mosliminstituut, bij diverse gelegenheden gesproken heeft over de bescherming van christenen en hun kerken. Het Egyptische Dar al-Ifta (Huis dat fatwa’s uitgeeft) heeft fatwa’s uitgevaardigd die bevestigen dat er geen juridische teksten zijn die christenen verbieden om kerken te bouwen. Het werkelijke probleem in Egypte is daarom „de heersende en dominante salafistische stemming” in het land.
In Egypte verrijzen er nieuwe steden waar kerken stukken grond krijgen toegewezen om er kerken te bouwen. De overgrote meerderheid van de Egyptische Kopen beschikt echter niet over de financiële middelen om zich in dit soort steden te vestigen. Hierdoor ontstaat in Egypte in toenemende mate het fenomeen van „kerken zonder gelovigen en gelovigen zonder kerken.” Alleen al in de provincie Minya zijn er 150 door Kopten bewoonde dorpen en wijken waar geen enkele kerk te vinden is.