Doorbraak in formatie lijkt af te hangen van D66
Alle ogen in de kabinetsformatie zijn gericht op D66. Na een dag van onderhandelingen is opeens weer een meerderheidskabinet in zicht. De voortzetting van de huidige coalitie lijkt een grote kanshebber. VVD en CDA waren hier steeds al voorstander van. D66 is er nog niet uit en praat donderdag verder.
De optie van een doorstart van de huidige coalitie kwam op tafel nadat negen partijen woensdag urenlang overleg hadden gevoerd met informateur Johan Remkes. Naast VVD, CDA en D66 ging het om PvdA, GroenLinks, ChristenUnie, Volt, SGP en Fractie Liane Den Haan.
Remkes wilde met hen een doorbraak in het formatieproces forceren. Een half jaar na de verkiezingen wilde hij eindelijk conclusies trekken. Remkes leek zelfs bereid te kijken naar een extra-parlementair kabinet, maar die optie is weer van tafel gegaan. Daar was woensdag weinig steun voor.
De vijf kleinere partijen verlieten de informateur na een uur of vijf. Ze spraken allemaal van goede gesprekken, maar het was volgens hen nu aan VVD, D66 en CDA om de knoop door te hakken. Niet zo lang daarna gingen ook Mark Rutte (VVD), Wopke Hoekstra (CDA) en Sigrid Kaag (D66) weg voor fractieberaad.
Woensdagavond liet Rutte al vrij snel weten dat het gesprek met zijn fractie was afgerond. Hij wilde niets kwijt over de uitkomst, maar er was slechts één variant besproken voorgesteld door Remkes. Soortgelijke geluiden kwamen daarna van het CDA. Alleen bij D66 duurde het overleg. Die partij heeft zich lang verzet tegen een coalitie met de ChristenUnie.
Afgelopen zondag kondigde Kaag aan haar blokkade tegen de ChristenUnie op te heffen. Ze wilde met zes partijen uit het brede midden onderhandelen, maar zei ook andere varianten met de ChristenUnie niet meer uit te sluiten. Daarmee behoorde een doorstart van de huidige coalitie weer tot de mogelijkheden.
Kaag zei zondag op een ledenbijeenkomst in Amsterdam dat haar partij de impasse wilde doorbreken. „Je kunt niet lijdzaam blijven toezien.” Volgens haar snakte Nederland ook naar een doorbraak in de formatie.
D66 verklaarde eerder steeds met GroenLinks en PvdA verder te willen. Dat stuitte op een blokkade van VVD en CDA. De formatie raakte daardoor in het slop.
D66 verschilt onder meer sterk op het medisch-ethisch vlak met de ChristenUnie. Vooral het voorstel Voltooid Leven van D66 viel slecht bij ChristenUnie en ook bij het CDA. Maar medisch-ethische onderwerpen lijken geen topprioriteit voor Kaag te zijn. Dat zijn klimaat, de woningnood en onderwijs, zei ze zondag.
