De VS, het Verenigd Koninkrijk en Australië maakten woensdag bekend een nieuw samenwerkingsverband te vormen. Bovenaan hun prioriteitenlijst staat het regelen van een vloot van onderzeeërs met nucleaire aandrijving voor Australië, zo kwam naar voren tijdens een gezamenlijke persconferentie van de leiders van de drie landen.

Dat besluit kost de Franse defensiesector miljarden omdat Australië nu plannen schrapt om onderzeeboten te kopen in Frankrijk. „Ik ben erg boos vandaag. En bitter. Dit is niet iets wat bondgenoten elkaar aan horen te doen”, foeterde minister van Buitenlandse Zaken Jean-Yves Le Drian.

De minister zei dat Australië nog maar moet uitleggen hoe het onder contractuele afspraken wil uitkomen. Het vertrouwen tussen de landen is volgens hem gebroken. Ook het Witte Huis moest het ontgelden. „Dit unilaterale, plotse en onvoorziene besluit doet erg denken aan wat meneer Trump zou doen”, zei Le Drian, die dat niet als compliment bedoelde.

Er ontstond ook onenigheid over wanneer de Fransen waren geïnformeerd. Het Witte Huis liet het Franse persbureau AFP weten dat AUKUS al voor de officiële presentatie was besproken met Franse topfunctionarissen. De Franse ambassade sprak dat tegen en zei het nieuws over de deal via de Amerikaanse en Australische pers te hebben vernomen.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken sprak donderdag verzoenende woorden. Hij benadrukte tegenover de pers dat Frankrijk ook een belangrijke partner van zijn land is.