Het kan snel gaan. De eerste aankondiging voor de overname van KLM door Air France dateert van 30 september vorig jaar. Amper acht maanden later heeft het duo alles in kannen en kruiken. De maatschappijen vormen samen een sterke Europese luchtvaartcombinatie. De overname is echter niet onomstreden. Critici verwachtten weinig goeds van de samenvoeging.

De vanochtend gepresenteerde cijfers laten echter een ander beeld zien. „We hebben een vliegende start gemaakt”, aldus KLM-topman Leo van Wijk tijdens een toelichting in Parijs. De resultaten zijn volgens de bestuursvoorzitter met een nettowinst van 296 miljoen euro „spectaculair verbeterd” ten opzichte van de 189 miljoen euro van vorig jaar. De omzet steeg van 8,8 miljard euro naar 9,5 miljard euro.

De twee bedrijven zijn volop bezig hun routenetwerken in elkaar te schuiven. Air France neemt daarbij bestemmingen over van KLM, de Nederlanders voeren vluchten uit voor de Fransen. Overlappende en matig renderende routes zijn gecombineerd ineens aanmerkelijk rendabeler.

Beide maatschappijen blijven echter elk op hun eigen, unieke intercontinentale bestemmingen vliegen. Zo doet KLM bijvoorbeeld alleen Jakarta en Taipei aan. De Nederlanders trekken op deze vluchten echter meer dan voorheen passagiers uit de klantenkring van Air France, die anders mogelijk voor andere Europese maatschappijen hadden gekozen. „Air France stuurt deze zonder problemen via Schiphol.”

„We concurreren hiermee dus niet onderling, maar met de concurrentie”, aldus Van Wijk. „KLM verliest niets, maar haalt passagiers weg bij Lufthansa en British Airways.” De Nederlandse maatschappij profiteert iets meer dan de Franse van deze situatie, omdat de Fransen een grotere thuismarkt kennen. „De Franse visvijver is nu eenmaal groter.” Van Wijk verwacht dat dit voordeel „de komende paar jaar” zal blijven bestaan.

Air France-KLM kan echter nog meer rendement boeken. Het duo dacht oorspronkelijk 650 miljoen euro aan besparingen te kunnen bereiken. Van Wijk ziet nu echter nog meer mogelijkheden. De Fransen staan volgens hem nog maar aan het begin van hun kostenbesparingsoperatie.

Het doorvoeren van bezuinigingen bij het voormalige staatsbedrijf is niet eenvoudig. „In een crisissituatie is het gemakkelijker om het mes in de kosten te zetten, dan op het moment dat je mooie resultaten presenteert.” Air France heeft volgens hem nog een lange weg te gaan bij het naar beneden brengen van de kosten. „Er zit daar nog veel vet. Wij hebben het vet op veel plaatsen al weggesneden en zijn soms tot op het bot gegaan.”

KLM kondigde in april 2003 aan 4500 arbeidsplaatsen te schrappen. Daarvan waren er op 1 april 2004 zo’n 3000 gerealiseerd. Inmiddels is de teller -dankzij groei- weer teruggelopen tot 1500. KLM heeft weer personeel nodig. Van Wijk verwacht binnen anderhalf jaar op het niveau van vóór de ontslaggolf te zitten, zo’n 33.000 personeelsleden. Uiteindelijk zijn minder dan 200 mensen gedwongen ontslagen.

De bestuursvoorzitter erkende met de bezuinigingen soms te veel in het personeelsbestand te hebben gesneden. „We hebben echter geen hekel aan mensen, maar een hekel aan kosten.” Bij de bagageafhandeling zijn volgens hem „hier en daar” vertragingen ontstaan door een krappe bezetting.

Van Wijk blijft zoeken naar mogelijkheden voor verdere besparingen. De invoering van elektronische tickets en digitaal inchecken heeft de KLM in twee jaar tijd 130 miljoen euro bespaard. „Een gigantische besparing. Hiermee hebben we minder dames nodig achter de balie.” Dit is nog niet alles. „Er zit nog veel meer in de pijplijn.”

De fusie verloopt volgens Van Wijk bijzonder voorspoedig. De vanochtend bekendgemaakte cijfers zijn zo gunstig, dat Air France-KLM de verwachtingen naar boven heeft bijgesteld. Het luchtvaartduo had zich bij de start, september vorig jaar, ten doel gesteld in 2008 zo’n 480 miljoen euro per jaar te besparen. Dit bedrag is vanmorgen verhoogd naar 580 miljoen euro.

De olieprijzen dreigen een beetje roet in het eten te gooien. Air France-KLM moet door de extreem hoge olieprijs fors meer neertellen voor brandstof. De luchtvaartcombinatie verwacht dat deze extra kosten vooral in de tweede helft van het jaar zullen doortikken.