Waar gaat het rapport over?

„Over hoe we de binnenvaart toekomstbestendig kunnen maken, met name wat betreft vergroening en digitalisering. Het rapport is een oproep aan de Europese Commissie om meer aandacht te hebben voor de binnenvaart. Denk aan duurzame brandstoffen, het verplaatsen van transport via de weg naar het water, en de rol van de havens. Ondanks dat de binnenvaart een grote sector is in Europa, wordt de stem van de binnenvaart niet altijd goed gehoord, heb ik gemerkt. Zeker niet in Brussel.”

Welke kant moet het op?

„In de Europese klimaatplannen, de Green Deal, vind ik de binnenvaart onderbelicht. De binnenvaart moet ruimte krijgen om meer over te nemen van transport via de weg. Hier moet een concreet plan voor komen. Schepen hebben een goed alternatief te bieden voor vervoer via de weg, denk alleen al aan de veel grotere volumes die ze kunnen vervoeren. Meer via het water scheelt uitstoot van CO2 en files.

Tegelijkertijd moet de juiste infrastructuur worden aangelegd. We kunnen wel verwachten dat schepen op waterstof gaan varen, maar te weinig vulpunten voor waterstof zal weinig schippers doen overstappen.

Verder kunnen schepen in de toekomst (semi-)autonoom (computergestuurd) varen, wat de scheepvaart nog efficiënter maakt. Maar dan moeten we wel meer inzetten op automatisering en het delen en gebruiken van data dan we nu doen. Dat betekent ook dat het onderwijs meer gericht moet worden op het bijbrengen van digitale vaardigheden.

We moeten ook rolmodellen gaan inzetten om jongeren te laten zien hoe gaaf de wereld van de binnenvaart en logistiek is.

Ik heb geprobeerd om een realistisch tijdpad te schetsen. Er moet namelijk ook rekening worden gehouden met de verschillende soorten schepen. En de sector bestaat uit veel zelfstandigen: veel familiebedrijven uit het midden- en kleinbedrijf. Deze hardwerkende mensen zijn tot veel inzet bereid, maar hebben ook financiële ondersteuning nodig. Daarom moeten we inzetten op een Europees binnenvaartfonds. Het moet niet te ingewikkeld worden gemaakt om daar aanspraak op te kunnen maken, want op administratieve rompslomp zitten schippers niet te wachten.”

Krijgen we straks weer transport via de grachten en beken?

„Amsterdam is al bezig met vervoer van bouwmaterialen over binnenwateren. Ik zou het fantastisch vinden als dat in meer plaatsen zou gebeuren. Maar op de grote vaarwegen is allereerst nog veel winst te behalen. Vanuit Rotterdam naar het achterland bijvoorbeeld, al zal vervoer per vrachtwagen nodig blijven voor het last-mile vervoer.”

Wie is er aan zet als het rapport instemming krijgt?

„De Europese Commissie. De lidstaten kunnen vervolgens in hun eigen wet- en regelgeving op de handreiking verder borduren.”

Wat verwacht u van de stemming?

„Ik verwacht veel steun voor mijn rapport. De Commissie vervoer en toerisme heeft al ingestemd met de uitgangspunten. Ik verwacht dat de binnenvaart een plek krijgt in de Europese verduurzamingsplannen en dat innovatieve proefprojecten in een stroomversnelling komen.”