De aankomst- en vertrekhallen van de nationale luchthaven bruisen weer, ondanks corona. Vakantiegangers komen en gaan. Bleek heen, bruin terug. Hier en daar snelt een zakenreiziger voorbij.

In de kelder van de terminals –onzichtbaar voor de reiziger– trekken bagagevoertuigen vijf, zes karren vol koffers en tassen over een uitgebreid wegenstelsel. Links voorsorteren.

In de bagagekelder is het rustiger. Corona eist z’n tol. „Normaal gesproken heerst hier topdrukte”, wijst manager Dennis van Kleef bij vier carrousels voor vluchten naar de VS. De doorsnee reiziger is nog altijd niet welkom in Amerika. Koffers ook niet.

De coronaklap is hard aangekomen op Schiphol. Verwerkte de luchthaven twee jaar geleden nog 71 miljoen passagiers met 50 miljoen stuks bagage, vorig jaar bleef de teller steken op amper 26 miljoen passagiers en 20 miljoen stuks bagage. De mega-dip was even slikken. „Schiphol heeft genoeg plannen om te groeien”, legt Van Kleef uit. „Maar niemand had ooit rekening gehouden met forse krimp.”

Toch is Schiphol op dit moment de drukste airport ter wereld. De luchthaven bij Amsterdam is Dubai, Parijs en Londen voorbijgestreefd qua stoelcapaciteit.

Onder de vloer van de aankomst- en vertrekhallen bevinden zich vier bagagekelders met een oppervlakte van zestien voetbalvelden. De vier kelders zijn onderling verbonden door ”supersnelwegen”. Met 45 kilometer per uur flitsen koffers en tassen over transportbanden van de ene naar de andere kant van de luchthaven.

De plattegrond van het bagagesysteem oogt als een metronetwerk van een grote stad. Rode, blauwe en zwarte lijnen. „Elke lijn is dubbel uitgevoerd”, legt Van Kleef uit. „Valt de ene uit, dan kan de andere 70 procent van de capaciteit overnemen.”

Bij het inchecken krijgt elke koffer een label met streepjescode. Het bagagesysteem weet exact bij welke gate en bij welk vliegtuig de bagage moet worden afgeleverd. „We proberen de afstand altijd zo kort mogelijk te houden”, legt Van Kleef uit. „Dat bespaart tijd.”

In kelder West onder Terminal 3 staan 25 carrousels voor vertrekkende en 25 voor aankomende bagage. „Als hier een Airbus A380 van Emirates aankomt, wil je hier niet zijn”, zegt Van Kleef met een lach. Eén vlucht kan zeker 500 koffers tegelijk met zich meebrengen. Laden en lossen moet handmatig plaatsvinden. De bagage van Emirates is vaak ook nog eens loodzwaar. „Een koffer op een vlucht binnen Europa weegt zo’n 15 tot 20 kilo. Emirates staat koffers van 30 kilo toe.”

Bagageafhandelaren hebben het een paar hallen verderop een stuk makkelijker. Een robot pakt koffers op en zoekt volautomatisch een plekje in de bagagekarren. „Een innovatie van Schiphol”, wijst Van Kleef trots. Tegenvaller voor de bezoeker: het apparaat heeft even niets te doen.

Onder de E-pier komt een KLM-bagagevoertuig met bagagekarren voorrijden. Een medewerker zet een koffer voor vlucht KL1584 Amsterdam-Manchester op de band. Onverwacht schieten de sloten los. „De eigenaar heeft vergeten ’m goed dicht te doen”, moppert de KLM-medewerker. Met bruin tape plakt hij de koffer dicht. Hermetisch. Gefikst. De band kan draaien.

Vanuit regiekamer ”0593” houden vijf Schipholmedewerkers het complete bagageafhandelingssysteem in de gaten. Het zenuwcentrum telt zeker veertig beeldschermen. Om een kijkje te kunnen nemen in alle hoeken en gaten van de kelder.

Problemen

Schiphol kampte deze zomer met hardnekkige problemen bij de bagageafhandeling. Verschillende Transaviavluchten moesten vertrekken zonder bagage. Een nieuwe, onervaren afhandelaar én personeelstekort waren belangrijke oorzaken van de problemen.

Luchtvaartmaatschappijen groeperen in coronatijd alle vluchten zoveel mogelijk op één piek in de ochtend. „Daarmee kunnen zij zoveel mogelijk overstapbestemmingen aanbieden.”

Nadeel is dat de luchthaven de rest van de dag weinig werk heeft, waardoor medewerkers hun heil soms elders zoeken. „Ik snap dat”, zegt Van Kleef. „’t Blijft vervelend.”

De meeste problemen zijn opgelost, het personeelstekort blijft. Schiphol ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet. „Over drie jaar zitten we op onze oude capaciteit.”

Serie Ondergronds

Dit is het achtste en laatste deel van een serie over ondergrondse locaties in Nederland.