Het afval stapelt zich op voor de sluis in het Waalse Lixhe, vlak bij de Limburgse grens. Daar staat een grote kraan die het vuil uit het water zou kunnen halen. Maar dat gebeurt niet, zegt oprichter Huub Waterval van Maas Cleanup zaterdag in Eijsden. Hoewel de Belgen enkele grote stukken er uit takelen om te voorkomen dat de turbines beschadigd raken, laten ze de rest door het herhaaldelijk openen van de sluizen stroomafwaarts wegdrijven. „Zodat in Nederland honderden vrijwilligers de troep handmatig moeten opruimen”, aldus Waterval. „Te gek voor woorden.”

In Zuid-Limburg is inmiddels een werkgroep opgericht die probeert in overleg met de Waalse overheid tot een oplossing te komen. De werkgroep wil dat de Walen al het vuil direct bij de sluis opruimen. Er gebeurt echter niks, omdat iedereen naar elkaar wijst en niemand de verantwoordelijkheid neemt, aldus Waterval.

In Limburg en het Brabantse Waalwijk zijn zaterdag meer dan 2000 vrijwilligers gewapend met prikstokken, handschoenen en vuilniszakken aan de slag om de aangespoelde troep op te ruimen. „We komen de meest bizarre dingen tegen”, zei hij. „Van koelkasten tot autobanden en grof vuil. Maar ook gesloten jerrycans met de dop er nog op. We weten niet wat er in zit, daar moeten gespecialiseerde mensen naar kijken. Voorrang heeft het weghalen van plastic. Want hoe langer dat blijft liggen, des te meer het verkruimelt. Kleine deeltjes stromen de zee in en komen zo uiteindelijk op ons bord terecht.”

De opruimactie langs met name de Limburgse Maas en enkele kleine zijrivieren, wordt uitgevoerd door meer dan vijftig lokale initiatieven. Volgens Waterval gaat het om een grote logistieke operatie. Waterval noemde de opkomst bijzonder, omdat pas drie weken geleden werd besloten tot de opruimactie, na de grote overstromingen in Limburg.