De kluis, die drie verdiepingen telt, was tot eind vorig jaar verboden terrein. Op deze plek lag de voorraad goud en bankbiljetten van DNB opgeslagen. In oktober verhuisden de 4,5 miljard euro aan bankbiljetten, 14.000 goudstaven en duizend dozen met gouden munten, samen een derde van de goudvoorraad van DNB, naar de voormalige gelddrukkerij Joh. Enschede in Haarlem. Die biedt tijdelijk onderdak totdat de voorraad naar een nieuw te bouwen locatie gaat in Zeist.

Aangezien het goud en geld niet meer terugkeren bij DNB, wordt het gebouw toegankelijk voor publiek. En daarmee ook de kluis, die straks in zijn volle omvang is te zien. „Het meest geheime deel van het pand wordt nu openbaar”, vertelt Maaike van Leuken, programmadirecteur huisvesting. Zo gaat een deel van de muren eruit, evenals de vloeren naar de benedenverdiepingen. Bezoekers komen straks door een nieuwe entree aan de kant van het Frederiksplein direct via een loopbrug in de kluis, die goudkleurig wordt. De ruimte maakt deel uit van het publieke gebied en doet onder meer dienst als ‘schatkamer’ voor exposities.

Maar voordat het zo ver is, is er nog wat werk te doen. De wanden zijn niet alleen bijna 80 centimeter dik, ze bevatten ook nog eens heel veel staal. Enorme zaagconstructies maken gleuven in de muren, waarna speciale slooprobots ze stukje voor stukje afbreken. Het karwei neemt enkele maanden in beslag, mede vanwege spreiding van de werkzaamheden door de flinke geluidsoverlast die het met zich meebrengt. Volgens projectmanager Bronda was het vooraf een verrassing wat er bij de sloop zou worden aangetroffen. Uit veiligheidsoverwegingen was niet alles bekend wat er was verwerkt in de bouwmaterialen. Zo bleek dat er in het gebouw veel staal en koper zat. „Hele waardevolle grondstoffen.”

De renovatie van het in 1968 gebouwde hoofdkantoor was nodig, omdat het gebouw sterk was verouderd. Bovendien wilde DNB af van het gesloten karakter van het pand, dat omringd was door hekken en waar zwaar bewapende marechaussees voor de deur stonden. „In ons denken zijn we open en transparant, maar het pand ademde iets heel anders”, zegt Van Leuken. „DNB gaat over vertrouwen en financiële stabiliteit. Dan moet je in verbinding blijven om dat vertrouwen te houden.”

Inmiddels is ook de ontmanteling van de Satelliet, de ronde toren van het DNB-gebouw, bijna klaar. Binnenkort wordt bekend op welke locatie de kenmerkende toren een nieuwe bestemming krijgt. Op de plek van de Satelliet komt een beeldentuin, die voor iedereen toegankelijk is.

De renovatie van het pand gebeurt zo duurzaam mogelijk. Volgens Bronda wordt bijvoorbeeld 15.000 kuub aan gesloopt beton hergebruikt. Ook krijgen zieke populieren uit Amsterdam een plek in het gebouw. „Ze worden door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt verzaagd”, aldus de projectleider. „We willen dit project echt gebruiken om de circulaire economie aan te jagen.” Van Leuken: „Bij alles wat we doen, denken we: kan het circulair?”