Het symposium Passie voor psalmzang haalt woensdag de psalmberijming van 1773 weer voor het voetlicht. Maar hoe staat het eigenlijk met de waardering van ‘1773’? Op die vraag aan RD-lezers stroomden de reacties binnen. Een greep uit de ervaringen.
Zes vrienden besloten samen psalmen te zingen, die op te nemen en op YouTube te plaatsen. Er blijkt vraag naar, want de video’s zijn inmiddels tienduizenden keren bekeken. De vrienden met leeftijden van 20 en 21 jaar –ze blijven liever zo veel mogelijk anoniem– kennen elkaar van de middelbare school, waar ze al samen zongen. Tijdens de eerste lockdown was dat niet mogelijk en besloten ze iets anders te proberen. Ieder zong thuis een eigen melodielijn in van Psalm 56, waarna de video’s samen werden gemonteerd tot een meerstemmig ‘koor’.
Toen ze na een tijdje opnames van de psalmen op YouTube plaatsten, werden ze verrast door de kijkcijfers: Psalm 56:4 en 6 trok ruim 57.000 kijkers, de tweede opname –Psalm 119:3 en 5– is meer dan 72.000 keer bekeken. „Opvallend dat juist de psalmen zo gewaardeerd worden”, zegt een van de initiatiefnemers. „En toch ook weer niet, want de psalmen hebben volgens ons een veel rijkere inhoud dan de meeste populaire liederen die nu helemaal in zijn in onze kringen.”
De jongeren kiezen voor diverse arrangementen, uiteenlopend van de 16e-eeuwse componist Claude Goudimel tot de hedendaagse musicus Lennart Morée. Maar één ding is altijd hetzelfde: de woorden zijn van ‘1773’. „Dat zijn voor ons dé psalmen, die leerden we van jongs af. De psalmen zijn oud, standaard, we kennen het allemaal – en toch zo mooi. Het zijn maar niet gewone liederen, maar ze komen uit het Woord van God en de Heere wil ons erin onderwijzen in wie Hij is. Voor elke situatie in het leven en geloofsleven is wel een psalm te vinden. Daarom worden we ze ook niet zat.”
Er zijn geen vastomlijnde plannen voor de toekomst, geen vaste momenten waarop een video verschijnt, maar „we houden ontzettend van zingen, dus zijn van plan om ermee door te gaan.” Een volgende psalm komt binnenkort online. „We hopen dat onze opnames voor mensen tot zegen zijn. Ook als zij wellicht nooit in de kerk komen of de Bijbel lezen, maar wel onze video’s zien.”
Het ”Kamerkoor” is te vinden op het YouTubekanaal van Berthil Kuijt.
Heilzame evenwichtigheid
„Wat geweldig als we als gemeente heel Psalm 130 zingen uit 1200 Goudse monden. Wat een heilzame evenwichtigheid in ellende, verlossing, dankbaarheid en verwachting, in hartelijke verbondenheid samen met Gods uitverkoren volk Israël.
Uit de diepte mag Israël en ook ik roepen en zingen naar omhoog. Ik herinner nog hoe wijlen onze voorganger Hette Abma Psalm 130:4 met bewogen stem uitsprak en eindigde, aangrijpend zacht: „Zo doe Hij ook aan mij.” Je kon op dat moment een naald in de kerk horen vallen. Indrukwekkend en hartverwarmend, ook bij het zingen van deze statenpsalm, die naar mijn vaste overtuiging altijd kan en moet gezongen worden. Mag de Heere erin meekomen dat we dit ook (resonerend) zingen vanuit ons hart.”
Het symposium is hier terug te kijken.
Jan Hafkamp, Gouda
Geestelijke apotheek
„De psalmen zijn voor mij een geestelijke apotheek. Er ligt zo veel in, zodat het vaak verklaart wat in het hart wordt gevoeld. ‘1773’ kan door de bewoordingen zo eerbiedig en gedragen gezongen worden tot eer van Hem! „Zijn Naam moet eeuwig eer ontvangen, men loov’ Hem vroeg en spa, de wereld hoort en volg’ mijn zangen, met amen, amen na!””
Petra Emens, via Facebook
Elke avond een vers
„De psalmen van 1773 zijn de taal van mijn hart geworden. Als we zelf geen woorden kunnen vinden reikt het psalmboek ons de woorden aan. Vanaf het moment dat onze kinderen mee naar de kerk gingen zijn we ook aan tafel psalmen van 1773 gaan zingen om hen, voordat ze konden lezen, al bekend te maken met de psalmen. Nog steeds zingen we elke avond na het eten aan tafel een psalmvers.
Hoewel ‘1773’ mij zeer lief en dierbaar is, besef ik dat er een generatie opgroeit die moeite heeft om de psalmen te begrijpen. Het zou jammer zijn als dat een reden zou zijn om de psalmen aan de kant te schuiven. Mijn wens en droom is dat de reformatorische kerken gezamenlijk tot een hertaling zouden komen die beter aansluit bij de huidige taal, zonder dat er iets af wordt gedaan aan de rijke inhoud van de psalmen. Het moet toch mogelijk zijn om met vertegenwoordigers uit meerdere kerken tot een breed gedragen hertaling te komen?”
C. R. van Everdingen, Strijen
Bevoorrecht om de psalmen uit het hoofd te kennen
„Ik ben 79 jaar en heb deze berijming zeer lief, ook al staan er soms woorden in die een beetje buitentijds zijn. Het maakt mij niet uit, want je begrijpt de bedoeling erachter en dat is genoeg.
Als kind zat ik op de zondagsschool en moest ze thuis leren en dan opzeggen bij de juf op zondag. Ik deed mijn best en voel mij zo bevoorrecht dat ik dit heb gedaan, want vele psalmen ken ik uit het hoofd en ook komen ze soms dankbaar in mijn gedachten of zing ik ze in de nacht.
Mijn eigen keuze is vaak Psalm 73:13. „Wien heb ik nevens U omhoog.” Het is een gebed, wat in mijn hart is. Ik zou het heel erg vinden als deze berijming niet meer zou bestaan en vervangen worden door een andere. Ik ben eraan gewend en vind ’m prachtig.”
T. de Ruiter, Leerdam
Tijdens het werk
„1773 is me dierbaar omdat ik er mee opgegroeid ben. Als ik tijdens het werk zing, zijn het vaak deze psalmen. Maar als ik naar de Bijbelse tekst kijk, en naar andere berijmingen kijk, dan zie ik ook de tekortkomingen. Er zijn zo veel mooie berijmingen. Datheen zegt sommige dingen zo mooi en treffend, nieuwere berijmingen zijn ook mooi. Van mij hoeft 1773 niet in de prullenbak, maar het is ook niet nodig om het als enig mogelijke liederen te behandelen.”
Hanneke Hartkoorn, via Facebook
Je kreeg het bijna niet over je lippen
„In 1962 –ik was 15– werd ”Datheen” in onze gemeente van de ene zondag op de andere vervangen door de berijming van 1773. De verzen die we vanaf toen zongen, waren dat de psalmen? Het leek net of je ”moeder” moest zeggen tegen een vreemde vrouw. Je kreeg het bijna niet over je lippen. Maar ik zal eerlijk zijn: ook in ‘1773’ staan soms mooie verzen waar ik ook veel aan gehad heb. Maar Datheen vergeten? Nee, dat nooit.”
Z. Klaasse, Lieren
Nooit kunnen wennen aan nieuwere berijmingen
„Ik ben opgegroeid in de Christelijke Gereformeerde Kerken (waar we voornamelijk deze berijming zongen), maar ben inmiddels al mijn halve leven evangelisch. Toch blijven de psalmen in deze berijming mij zeer dierbaar. Ik heb er heel wat uit mijn hoofd moeten leren als kind en nu, als veertiger, poppen ze op de gekste momenten op in mijn hoofd. Vooral als ik het moeilijk heb. Psalm 27:7 is daarbij favoriet. Ik luister ook nog regelmatig naar de psalmen via Spotify. Aan nieuwere berijmingen heb ik nooit kunnen wennen, hoewel ik het wel goed vind dat ze er zijn. Mijn gevoel ligt gewoon veel meer bij de ”oude berijming”.”
”chronischgeliefd”, via Instagram