De cijfers waar GlobalRize in februari mee kwam, waren niet nieuw, maar wel onthutsend. Wereldwijd zijn er 3,2 miljard mensen tot wie het goede nieuws van het Evangelie nog niet is doorgedrongen.

De organisatie voor internetzending stelde dit jaar voor het eerst een ranglijst samen met volken die het evangelie van de Heere Jezus niet of nauwelijks hebben gehoord. India staat met 1,3 miljard minst bereikten op nummer 1. Ook in Pakistan (2), Bangladesh (4), Japan (6) en Iran (7) wonen veel mensen die het Evangelie niet kennen. Er wonen ongeveer 16.000 volken op de aarde. Daarvan zijn er ruim 6600 volken onbereikt.

De ranglijst laat de „geestelijke nood van de wereld zien en de opdracht die er ligt voor de christelijke gemeente”, zegt missioloog en toeruster Jan-Kees Kooijman van Zending Gereformeerde Gemeenten (ZGG).

Het zoeken naar onbereikten zit in de genen van ZGG, zegt Kooijman. „Vanaf het begin is het ons mandaat om te werken onder degenen die het Evangelie niet kennen. De Heere Jezus heeft de opdracht „Gaat dan henen, onderwijst al de volken” in handen van Zijn kerk gelegd. Vanuit dat Bijbelse motief zoeken we naar mogelijkheden om onbereikten te bereiken.”

Onder onbereikte volken verstaat hij een groep mensen onder wie geen christelijke gemeenschap met voldoende aantallen en middelen aanwezig is om binnen deze groep te evangeliseren. „Het begrip christen wordt hierbij breder gedefinieerd dan alleen diegenen die de gereformeerde leer belijden.”

Papoea

ZGG is momenteel werkzaam in zes landen. In Cambodja en Guinee verricht ze pionierszendingswerk, in Albanië en Ecuador ligt de focus op gemeentestichting. In Indonesië en Nigeria zijn zusterkerken ontstaan, waarmee een correspondentieband wordt onderhouden.

Van elke euro die voor zending wordt gedoneerd, gaat minder dan één cent naar de onbereikten. Hoe ligt dat bij ZGG? „Wij houden dat niet bij. De cijfers dienen als een wake-upcall om de onbereikten niet uit het oog te verliezen. Ook voor ons. Na verloop van tijd veranderen de omstandigheden op zendingsvelden. Wij zijn nog altijd betrokken bij het werk op Papoea, maar dat is niet meer het ongekerstende Papoea waar wij in 1962 begonnen.”

Tegelijk constateert hij dat er ook op Papoea nog onbereikten wonen. „Laten we ons dus niet blindstaren op deze cijfers. Vanuit onze gemeenten ondersteunen wij onze zusterkerk om ook daar de zendingsopdracht uit te voeren.”

In gesloten landen werkt ZGG soms via het tentenmakersprincipe. Daarbij is iemand werkzaam in een seculier beroep en deelt van daaruit het Evangelie met zijn omgeving. „Zending via internet kan ook een middel zijn om onbereikten te bereiken, maar de zendingsopdracht noemt naast het gaan het leren onderhouden en dopen. Dat kan alleen ter plaatse gebeuren, ingebed in een christelijke gemeente.”

Creatief

Zendingsorganisatie GZB kiest er bewust voor om het gesprek over onbereikten om te keren, zegt directeur Martijn van den Boogaart. „In de landen van de ranglijst van GlobalRize zijn al miljoenen christenen en duizenden gemeenten aanwezig. We zetten ons in voor bereikbare gemeenten, die op een open en gastvrije manier het Evangelie delen in hun eigen omgeving.”

Lokale christenen hebben meer mogelijkheden om te evangeliseren, omdat zij de lokale taal spreken en de cultuur kennen, legt Van den Boogaart uit. „Een jonge predikant uit Egypte verhuisde naar Irak om daar een gemeente te stichten. Een westerse predikant zou daar geen visum krijgen. Op die manier lukt het ons toch om op een creatieve manier onbereikten te bereiken.”

Naast christenen uit dezelfde regio en cultuur kunnen ook radio en internet een belangrijke rol spelen bij het bereiken van onbereikten, vindt hij. „Het is wel belangrijk dat jonge gelovigen een inbedding vinden in een christelijke gemeenschap. Daarbij vult onze manier van werken die van GlobalRize aan: via onze lokale contacten kunnen wij hen aan gemeenten helpen waar zij mensen naar doorverwijzen.”

Houdt zo’n ranglijst de GZB een spiegel voor? In 16 van de 21 onbereikte landen van de ranglijst van GlobalRize is de GZB –direct of indirect– actief, zegt de directeur. „Deze cijfers zijn niet nieuw, maar zijn wel een signaal richting gemeenteleden dat de zendingsopdracht nog steeds actueel is.”

Van den Boogaart hoopt dat Nederlandse christenen door de publicatie van de ranglijst meer oog krijgen voor onbereikten in eigen land. „In deze coronatijd streamen veel gemeenten hun kerkdiensten. Wees je ervan bewust dat er ook gasten mee kunnen kijken die geen verbinding hebben met het geloof. Richt de blik niet alleen naar binnen, maar houdt ook de wereld daarbuiten in het oog.”

Frontlinie

Wycliffe Bijbelvertalers is in al de landen van de ranglijst actief, behalve in Japan en Noord-Korea, zegt directeur Bram van Grootheest. Bijbelvertaalwerk onder deze onbereikten verloopt vaak moeizaam. „Wij werken in de frontlinie. In sommige landen of streken is er geen lokale kerk, of zelfs geen enkele gelovige, en is een vertaalproject de enige christelijke activiteit. Het vertaalwerk moet dan overgelaten worden aan niet-gelovigen. Het komt meer dan eens voor dat een moslim op deze manier tot geloof komt.”

Van Grootheest noemt een project in een “gesloten” land in Azië, waar de Bijbel is vertaald voor een lokale bevolkingsgroep. „Dit volk telde slechts tien christenen op een bevolking van 60.000. Dat soort kleine, moeilijk toegankelijke bevolkingsgroepen zonder Bijbel in de eigen taal bestaan er nog heel veel.”

Wycliffe wil dat er in 2025 in elke taalgroep, waar nodig, een Bijbelvertaalproject is opgestart. Het gaat nog om ruim 2000 talen. „Het Bijbelvertaalwerk ontwikkelt zich door de inzet van lokale kerken in deze tijd snel, maar de verspreiding van het Evangelie gaat sneller. Via internet en smartphones bereik je grote groepen mensen zonder daarvoor te hoeven reizen. China plant overal zendmasten. Er valt veel negatiefs over dat land te zeggen, maar daarmee levert het een goede bijdrage aan de voortgang van het Evangelie.”

Pinksteren is daarom voor Van Grootheest het feest van de hoop. „God gaat, ruim 2000 jaar na het pinksterfeest, nog steeds de wereld door. Steeds meer mensen mogen in hun eigen taal over de grote daden van God mogen horen. Dat is geweldig nieuws.”

Wat verstaat u precies onder onbereikt?

„Een onbereikt volk heeft geen of een te kleine christelijke gemeenschap die zelfstandig in staat is het Woord van God te verspreiden binnen het eigen volk.”

Hoe komt het dat zo veel mensen nog niet bereikt zijn met het Evangelie?

„Het zijn vaak moeilijk benaderbare volken die in een conflictgebied wonen of rondtrekken, zoals nomadenstammen in de Himalaya. Wij kunnen als mensen er niet altijd de vinger achter krijgen waarom een volk onbereikt is. Dat zou betekenen dat wij achter onze tekentafel precies kunnen uitstippelen waar we naartoe gaan als zendingsorganisatie. Het behoort tot het geheim van Gods Geest. Hij verhindert of geeft toegang. God geeft ons geen inkijkje in Zijn raadsplan, maar alleen de opdracht om heen te gaan en alle volken te onderwijzen.”

Slechts 0,1 procent van alle giften voor de zending gaat naar de minst bereikten. Hoe kijkt u daar tegenaan?

„Dat is een pijnlijke constatering, maar wel een menselijk gegeven. Zendingsorganisaties willen instandhouden wat ze hebben en investeren in zekerheden. Je zou willen dat ze daar kritisch op zijn. Het vraagt veel geld, maar ook inzet om prioriteit te geven aan het bereiken van onbereikten. Gebruiken we als rijke westerse christenen onze middelen alleen om onze eigen zendingsdoelen in stand te houden of geven we ze ook aan arme medechristenen in andere delen van de wereld om daar het Evangelie te verkondigen? Als Nederlanders zijn wij geneigd om alles zelf te willen doen en kunnen slecht loslaten. Degene met het meeste geld bepaalt dan –menselijk gezien– wie er bereikt wordt met het Evangelie. Zo hoort het in Gods Koninkrijk niet te gaan.”

Hoe kunnen we onbereikten bereiken?

„Internetzending is een interessante manier om in contact te komen met onbereikten. GlobalRize maakt gebruik van een aantal hoofdtalen en kan op die manier het Evangelie verspreiden over de hele wereld, ook op plaatsen die moeilijk toegankelijk zijn.Maar internet kan nooit het enige middel zijn. Het gaat er niet alleen om dat mensen bereikt worden met het Evangelie, maar ook dat ze als christen gaan leven, dat ze deel worden van een geloofsgemeenschap. Daar zijn lokale christenen voor nodig.

In gesloten landen zijn steeds vaker zendingswerkers in een tentenmakersbediening actief. Zij hebben een seculier beroep en proberen via hun dagelijks leven iets van het Evangelie door te geven. Chinese christenen schrijven zich bijvoorbeeld in voor projecten in het buitenland die niet toegankelijk zijn voor westerse christenen. Daar proberen ze het Evangelie te delen met de mensen om hen heen.

Als westerse christenen vormen wij maar een klein deel van de gemeenschap die zich voor de onbereikten inzet. Het is de roeping van de mondiale kerk en niet van een lokale kerk alleen. We doen het samen. Samen met andere christenen en met andere zendingsorganisaties die ervaring hebben met de onbereikte gebieden. al een netwerk hebben opgebouwd of de nodige expertise in huis hebben. Samen met christenen ter plaatse, in de regio, in het land. Hiervoor is nodig dat we over de schaduw van onze eigen denominatie en cultuur heen stappen.”

Gaat het lukken om alle onbereikten te bereiken?

„Daar zal Gods Geest voor instaan. Het zal niet betekenen dat elk individu het Evangelie horen zal. Paulus is daarin het grote voorbeeld. Hij trekt met helpers door de regio’s, voor zover de Geest hem dat toestaat. En als regionaal de boodschap klinkt en er gelovigen zijn, of als ze hem de toegang ontzeggen, trekt hij verder. Zo moeten wij, gehoorzaam aan de zendingsopdracht, het Evangelie prediken aan alle volken, tot aan de voleinding van de wereld”

Hoe lang gaat het duren voordat allen bereikt zijn?

„In Mattheüs 24 staat dat het Evangelie in de hele wereld gepreekt zal worden en dat dan het einde zal komen. Hoe Jezus dat voor Zich zag, blijft een geheimenis. Toen ging het om een wereldbevolking van 100 tot 200 miljoen mensen. Vandaag staat de teller op bijna 8 miljard. Het duizelt me soms, zo veel mensen die God niet kennen. Het is een opdracht die mijn bevattingsvermogen te boven gaat.Tegelijk is het ook een aansporing. Laten we ijverig en getrouw gehoorzamen. Ieder in zijn eigen omgeving met de mogelijkheden die God hem geeft.”

Wat betekent Pinksteren voor u?

„Pinksteren bepaalt mij erbij dat het hier op aarde niet om mijn zielenheil draait, maar om de komst van het Koninkrijk van God. Ik heb vaak de neiging om het Evangelie voor mezelf te houden. Gelukkig wijst Pinksteren mij niet alleen op de opdracht om van het Evangelie in de wereld te getuigen, maar ook op de belofte dat de Heilige Geest daarin voorgaat.”