Etnische Chinezen vrezen discriminatie Indonesiërs
Indonesische handelaars van Chinese afkomst maken zich zorgen over plannen van de nieuwe vice-president in Jakarta, Jusuf Kalla. Die zou overwegen ’inheemse’ zakenmensen positief te discrimineren. Critici waarschuwen voor een nieuw aanwakkeren van rassenhaat. De golf van geweld tegen etnische Chinezen in 1998 ligt nog vers in het geheugen.
„We hebben positieve discriminatie nodig om het aantal kleine en middelgrote ondernemingen te stimuleren en om evenwicht en harmonie in de economie te krijgen. De Chinese gemeenschap houdt niet van zo’n beleid”, zei Kalla vorige maand aan de ’Sinar Harapan’, een krant in Jakarta.
De nieuwe Indonesische vice-president, die op 20 oktober aantrad, zou goedkope leningen willen toestaan aan een groep ondernemers die voornamelijk bestaat uit ’pribumi’, een woord in het Bahasa Indonesia dat letterlijk ’inheems’ betekent. Het is een relatief nieuw woord om de verschillende etnische groepen in Indonesië aan te duiden, met uitzondering van de Chinese, Indiase, Europese en Arabische minderheden. De Chinezen zijn de grootste etnische minderheid in Indonesië. Kleine zakenmensen en winkeleigenaars van Chinese afkomst maken een belangrijk deel uit van de Indonesische middenklasse. Zelf heeft Kalla zich opgewerkt tot een succesvol zakenman in zuidelijk Sulawesi, de thuishaven van de etnische Bugis-gemeenschap. Hij is een voormalig voorzitter van de Kalla Group die daar gevestigd is.
Vele etnische Chinezen hebben hun bezorgdheid geuit over de uitspraken van Kalla. Ze zijn bang dat ze het slachtoffer zullen worden van economische discriminatie en dat ze opnieuw het imago van rijke paria’s opgeplakt zullen krijgen. „We moeten toegeven dat het grootste gedeelte van de economisch zwakkere groep tot de zogenaamde pribumi-gemeenschap behoort, maar wij keuren een beleid op basis van etnische afkomst af. Er zijn ook vele arme Chinese zakenmensen”, zei Edi Lembong, de voorzitter van de Chinees-Indonesische Vereniging.
De Chinese Indonesiërs herinneren zich de situatie in begin 1998, toen het land voor het eerst zwaar getroffen werd door de Aziatische financiële crisis. Plunderende groepen doodden toen meer dan duizend Indonesiërs van Chinese afkomst. Het geweld was vooral gericht tegen Chinese winkels, huizen en bedrijven. De protesten waren in de meeste gevallen een reactie op de sterk gestegen prijzen van basisproducten als rijst, bloem, olie, suiker, soja en eieren.
Kalla krijgt ook kritiek van oud-president Abdurrahman Wahid. „Zijn uitspraken zijn emotioneel en onlogisch”, zei Wahid volgens de populaire website Detikcom. Wahid riep president Susilo Bambang Yudhoyono op om Kalla tot de orde te roepen. Tegen de Chinezen zei hij dat ze kalm moesten blijven omdat de uitspraak alleen een politieke zaak was.