Hoe de gg Kampen op Goede Vrijdag de NOS te woord staat
De gereformeerde gemeente van Kampen stond op de avond van Goede Vrijdag de NOS te woord over kerkzijn in deze onrustige coronatijden. Kerkenraadsvoorzitter F. J. Verweij: „Wij hebben niks te verbergen voor de wereld.”
Spannend, om de NOS na de onrust in Urk en Krimpen aan den IJssel te vertellen over kerkzijn in coronatijd?
Verweij, zaterdagmorgen: „We hadden vrijdag een respectvol contact met de NOS. Dat geldt ook voor de contactmomenten met de omroep in aanloop naar het interview. De cameraploeg bevroeg me vrijdag in de kerk, terwijl de eerste mensen voorafgaand aan de dienst binnendruppelden. Ik heb uitgelegd dat fysiek een kerkdienst bijwonen echt wat anders is dan een dienst achter een computerscherm meemaken.
De NOS wilde me ook filmen op het moment dat ik na aanvang van de eredienst de kerkenraadsbank in zou lopen. Dat wilde ik liever niet. Wel hebben we toegestaan dat de NOS in de eerste momenten van de dienst zes zangers op de galerij filmde. Zij zongen Psalm 22 vers 11. De cameraman filmde vanuit een zijdeur van de kerk. Ik heb tegen de NOS gezegd: „Overval geen kerkgangers.” De omroep heeft opnamen gemaakt van een naar de kerk lopend gezin, met toestemming van die familie.
Door mee te werken met de NOS willen we karikaturen over reformatorische kring afbreken. We hebben niks te verbergen. Orthodoxe christenen zijn heel gewone mensen. Als het goed is zijn we niet van, maar wel in de wereld. Reformatorische kerken snappen heel goed wat er in de wereld gebeurt, ook met het oog op de coronamaatregelen.”
Hoe organiseert u bij de gereformeerde gemeente in Kampen de kerkdiensten?
„Wij komen nu met ongeveer 150 mensen samen. Dat vinden we verantwoord en in lijn met adviezen van het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken. We zijn gemuilkorfd. Kerkenraadsleden komen met mondkapje op naar binnen. Een kerkdienst is in zekere zin een statisch gebeuren. Mensen blijven op hun plek zitten. In een supermarkt loop je veel meer kans om besmet te raken. Ja, ik weet dat in diverse reformatorische kerken mensen geen mondkapjes dragen en dat ze de coronaregels veel minder naleven. Daar spreek ik geen oordeel over uit. Iedere kerk moet zijn eigen afweging maken.”
In tal van reformatorische kerken komen honderden kerkgangers bijeen. Begrijpelijk dat de pers dan op de stoep staat en kerkgangers aanspreekt?
„Ja. Ik heb de NOS gecomplimenteerd over de respectvolle wijze waarop ze vrijdagavond in en rond onze kerk te werk gingen. Maar het kan ook heel anders. Het was niet correct zoals de pers zondag in Urk kerkgangers bij de Sionkerk bejegende.”
Klaagt reformatorisch Nederland niet al te makkelijk over de pers. Die heeft toch de vrijheid om opheldering te vragen over massale kerkgang?
„Ik begrijp dat de pers afkomt op een kerk die iedereen toelaat. Maar laat de media dat met respect doen. Ik heb contact gehad met de predikant van de gereformeerde gemeente in Urk en hoorde dat kerkgangers op soms agressieve wijze werden benaderd. Denk aan het optreden van de PowNed-verslaggever die is aangereden. Zo’n verslaggever wil scoren en mensen uit de tent lokken. Die omroep staat daarom bekend, ook op het Binnenhof.”
Burgers mogen in coronatijd niet naar een restaurant of naar een uitvoering van de Matthäus Passion. Begrijpelijk dat er dan vragen ontstaan over massale kerkgang?
„Ik kreeg zo’n soort vraag ook van de NOS. Ik vind dat een legitieme vraag. Het blijkt nog best lastig om uit te leggen wat het verschil is tussen kerkgang en een uit de hand gelopen hobby. Seculiere mensen redeneren: Voetbal is voor ons een geloof, maar wij mogen niet naar het stadion. Sterker nog, in preken benoemen predikanten in onze kring voetbal ook wel eens als een religie. Wat zo’n kooruitvoering betreft: Als een koor in een goed geventileerd gebouw een uitvoering verzorgt, zou ik daar geen probleem mee hebben.”
Wat adviseert u kerkgangers die bijvoorbeeld op zondag worden benaderd door een cameraploeg?
„Als je niet in gesprek wilt met de pers, zeg dat op een fatsoenlijke manier. Je moet best stevig in je schoenen staan om een weloverwogen antwoord te geven, zeker als je geen ervaring met de pers hebt. Ik begrijp heel goed dat mensen onaangenaam verrast zijn als ze ineens een microfoon onder hun neus geduwd krijgen.
Maar laat ik heel duidelijk zijn: ik verdedig op geen enkele manier geweld. Ga niet vechten, sla niet om je heen. Kalmte bewaren kan best moeilijk zijn. Je moet dan je eigen vlees kruisigen. Je de ander de andere wang toekeren. Dat is wel de Bijbelse weg.”
Kreeg u al reacties op de uitzending?
„Van mensen buiten de gemeente tot op heden nog niet. Gemeenteleden waren allemaal positief. Mooi dat het zo ook kan, zeiden sommigen. Het is onze taak om waar mogelijk verkeerde beelden van het kerk-zijn af te breken, al zijn onze standpunten soms moeilijk uit te leggen. Maar je leeft als kerk in een grotere gemeenschap, en daar moet je fatsoenlijk mee omgaan. We hebben de drie verslaggevers trouwens nog een Bijbel meegegeven. Die namen ze onder dank in ontvangst.”