Zwevende kiezer niet geholpen met drie keer debat Rutte-Wilders
Steeds meer kiezers bepalen pas kort voor de Kamerverkiezingen hun stem. Wat helpt hen een goede keuze te maken? Drie keer kijken naar hoe Rutte en Wilders armpje drukken in elk geval niet.
Welk hokje moet ik volgende week rood maken? Veel kiezers nemen hun besluit pas in de laatste dagen voor de stembusgang. Uit een peiling van EenVandaag bleek begin vorige week dat bijna de helft van de kiezers nog in meerdere of mindere mate twijfelt.
Hoe bepalen die dubbende kiezers hun stem? Vroeger, toen we nog niet van corona wisten, onder meer door naar een verkiezingsavond te gaan. Of door een folder te lezen die je op straat in handen werd gedrukt. Maar door de Covid19-pandemie kan dat allemaal niet meer.
Wat wel kan, want buitengewoon coronaproof, is het invullen van een stemwijzer. Maar of dat mensen uit de brand helpt? Wie er twee invult, kan zomaar twee verschillende adviezen krijgen.
Wat helpt dan wel verder? Als een verkiezingscampagne samenvalt met een lockdown kunnen media de burger meer dan ooit behulpzaam zijn. En tot op zekere hoogte zijn ze dat ook. Het tv-programma Nieuwsuur zaagt dezer dagen tal van lijsttrekkers grondig en kritisch door over hun standpunten. Kwaliteitskranten kwijten zich van hun taak door het publiceren van interviews en van analyses van partijprogramma’s. Alleen… wie leest al die artikelen?
Tot slot zijn er dan de verkiezingsdebatten op tv. Voor politici altijd een uitgelezen kans om zich voor een groot publiek te profileren. En voor de kiezer een goede gelegenheid om vast te stellen bij welke politieke partij hij zich het meest thuisvoelt. Tv-debatten zijn, als ze deskundig zijn opgezet, onderhoudend, informatief en laagdrempelig.
Toch is er juist met die tv-debatten dit jaar iets merkwaardigs aan de hand. In zogeheten één-op-ééndebatten staat VVD-lijsttrekker Rutte in amper één week tijd maar liefst drie keer tegenover PVV-voorman Wilders. Donderdagavond kruisten de twee de degens bij Pauw. Maandag treffen zij elkaar opnieuw bij EenVandaag. En ook dinsdag, in het slotdebat van de NOS, staan de twee kemphanen tegenover elkaar, al krijgt in dat debat ook CDA’er Hoekstra nog even de tijd met de demissionaire premier te sparren.
Dat het dit jaar zo loopt, lijkt deels een kwestie van toeval. De drie programma’s van de publieke omroep hebben niet met elkaar afgestemd hoe ze hun debatten gingen opzetten. Onafhankelijk van elkaar kozen ze ervoor vooral de grootste en de op één na grootste partij in de schijnwerpers te plaatsen.
Goed voor de VVD. Goed voor de PVV. En goed voor het spektakel. Maar niet voor de zwevende kiezer.
Niet alleen omdat die er recht op heeft meer smaken voorgeschoteld te krijgen.maar ook omdat hij nu eenmaal niet zó zwevend is als velen denken. Kiezers die dubben, aarzelen vaak tussen partijen in één bepaalde hoek. Bijvoorbeeld of het GL of SP moet worden. Of, in de rechtse hoek: CDA of VVD.
Op de website van EenVandaag is mooi te zien tussen welke partijen kiezers momenteel het meest twijfelen. Bovenaan het lijstje staan CDA en VVD, die samen een „zetelgevecht” leveren om vijf Kamerzetels. Zo bezien was een uitvoeriger tv-duel tussen Rutte en Hoekstra op zijn plaats geweest. Niet in de laatste plaats om de zwevende kiezer te dienen.