In het gemeentehuis van Oud-Beijerland tilt Chris Moree vrijdagmiddag een jerrycan met vloeistof op. „We hebben voldoende desinfectiemateriaal”, zegt de projectleider verkiezingen bij de gemeente Hoeksche Waard.

Het stembureau in het gemeentehuis is in gereedheid gebracht voor de driedaagse verkiezingen van komende week. Er zal heel wat worden afgepoetst in de stemlokalen. „De stemhokjes moeten om het halfuur worden schoongemaakt. Ook de potloden zullen we regelmatig reinigen”, vertelt Moree.

Spanning

Van een tafel, met daarop spatschermen, pakt de zestiger een wit doosje. „Hier zitten medisch gecertificeerde mondmaskers in, speciaal voor de stembureauleden.” Er liggen voor hen ook een paar gezichtsschilden klaar.

Kiezers die hun mondkapje vergeten, kunnen een ‘simpel’ mondkapje in het stembureau krijgen.

Een „gezonde spanning” ervoer Moree de afgelopen maanden. Wat een regelwerk. Geschikte stemlokalen selecteren, looproutes organiseren, noem maar op. Deze week was hij nog een paar avonden druk om via een videobelprogramma de stembureauvoorzitters te instrueren.

Niet ideaal, zo’n cursus verkiezingen in coronatijd op afstand. „Je mist de interactie met de mensen, het directe contact.”

Er gaat in coronatijd zóveel anders dan in normale verkiezingstijden. Neem alleen al de personele bezetting. Die is in Nederland vanwege corona opgeschroefd van vier naar zes vrijwilligers per stembureau. In een mum van tijd meldden zich in de Hoeksche Waard afgelopen najaar 1000 vrijwilligers als stembureaulid. „Die betrokkenheid kenmerkt onze gemeente”, zegt Moree. De job levert een leuk zakcentje op: 200 euro per stembureaulid per dag, de voorzitter van het team vangt 250 euro. En de dames en heren worden voorzien van een natje en droogje.

Potlood

De kiezers in de Hoeksche Waard zullen hun favoriete partij komende week met een groot rood potlood inkleuren. Geen kleine potloodjes dus, die ze als souvenir mee kunnen nemen. Voor de tientallen stembureaus in de gemeente zijn zo’n 600 rode potloden nodig, legt Moree uit. „Als we zouden kiezen voor kleine potloodjes, per stemmer eentje, zouden we er tienduizenden moeten aanschaffen. Dat is een grotere belasting voor het milieu.”

Stormvast

Vanwege de coronapandemie waren sommige oorspronkelijke stembureaus niet geschikt, zegt burgemeester Bram van Hemmen in het andere gemeentehuis –in Maasdam– waar zijn werkkamer uitzicht biedt op de landerijen van de Hoeksche Waard. Zo verplaatst de gemeente drie stemlokalen in verzorgingshuizen naar „verwarmde en stormvaste tenten” vlakbij die zorgcentra.

Opvallend vindt de CDA-burgervader dat in de Hoeksche Waard afgelopen tijd al zo’n 5000 70-plussers per brief hebben gestemd. „Dat is ongeveer eenderde van het aantal 70-plussers.”

Of hij bang is dat een toestroom van kiezers leidt tot coronauitbraken in een of meer van de ongeveer 45 stembureaus? „Wij zijn heel goed voorbereid”, reageert de burgemeester. „Ik ben ervan overtuigd dat we het maximale hebben gedaan om de verkiezingen coronaproof te organiseren. Al zou het best kunnen dat het aantal besmettingen tijdens het nationale evenement van komende week wat zal stijgen. Ik vind dat we als maatschappij dat risico kunnen nemen. Verkiezingen zijn van fundamenteel belang.”

Op straat in Puttershoek, een van de kernen in de Hoeksche Waard, denken ze dat stemmen in coronatijd zeker mogelijk is. Althans, afgaand op een kleine steekproef onder zo’n vijftien passanten. „Ik heb m’n kappie”, zegt een in donkere kledij gehulde tachtiger, terwijl hij zijn mondkapje uit zijn jaszak vist.

Een vrouw: „In de supermarkt is het gevaarlijker dan in een stembureau waar ze allerlei coronamaatregelen nemen.”