SGP is boervriendelijk op stikstofdossier
De SGP en boeren lijken van mening te verschillen over de stikstofwet. Dat verschil is niet zozeer inhoudelijk, maar gaat vooral over hoe het SGP-standpunt het beste tot zijn recht komt in de politieke besluitvorming.
Sinds het instemmen door de Tweede Kamerfractie van de SGP met de stikstofwet eind vorig jaar bericht het RD regelmatig over een meningsverschil op dit onderwerp binnen de SGP-achterban. De toon in deze berichtgeving wordt gaandeweg heftiger, met als top de kop ”Stikstof zet spanning op relatie tussen SGP en boeren” (RD 27-2).
Van een afstand deze discussie volgend, constateer ik dat genoemd meningsverschil niet zozeer inhoudelijk is, maar vooral gaat over hoe het SGP-standpunt het beste tot zijn recht komt in de besluitvorming.
Politieke besluitvorming is veel méér dan voor- of tegenstemmen. Ook meer dan de bijdrage die aan het debat wordt geleverd. Ook meer dan een wijzigingsvoorstel indienen. Denk aan de lobby in de periode voorafgaand aan de behandeling van een wetsvoorstel. De wandelgangen. Het koffiedrinken. Met wie doe je dat? Wat is de inzet? Hoe liggen de stemverhoudingen? Hebben ze me nodig? Dat is balanceren. Een kleine partij als de SGP, die ook nog eens in de oppositie zit, staat als het hierom gaat bij het begin al met 1-0 achter. Als je met drie zeteltjes onder je arm je begeeft in het lobbygeweld komt het aan op sterke inhoudelijke argumenten én een betrouwbare partner zijn. En verder is er speelruimte nodig van fractiegenoten. En ja, dan kan een partij van 3 van de 150 zetels meer invloed uitoefenen dan dat je op basis van de getallen zou verwachten.
Niet gemakkelijk uit te leggen
In de besluitvorming over de stikstofwet heeft de SGP hiervan gebruikgemaakt. De fractie had er ook voor kunnen kiezen achterover te gaan hangen en tegen te stemmen. Dat zal – gelet op het inhoudelijke standpunt – een lastige afweging zijn geweest. Een tegenstem is ook nog niet zo gemakkelijk uit te leggen. De aanleiding van het wetsvoorstel was immers een uitspraak van de rechterlijke macht. Het huidige beleid deugt niet en moet (dus) gewijzigd worden. Uitgangspunt is toch dat we dat respecteren?
Verder geeft het ook te denken dat andere partijen in de Tweede Kamer met een vergelijkbare visie op de landbouw overwegend positief tegen het voorstel aankeken en ook voor hebben gestemd.
De discussie in de achterban van de SGP, die na de besluitvorming begon, heeft ook een hoog ‘achterafgehalte’. Met de kennis van nu kunnen we zeggen dat de stikstofwet ook met de tegenstem van de SGP was aangenomen. Dat was vooraf niet met zekerheid te zeggen. En dan speelt ook mee of we verantwoordelijk willen zijn voor het sneuvelen van de stikstofwet. De stikstofperikelen hebben al voor veel vertraging gezorgd. De ontwikkeling van (boeren)bedrijven stagneerde, infrastructurele projecten kwamen stil te liggen en vergunningverlening voor woningbouw werd een moeizaam traject. Ook een tegenstem brengt verantwoordelijkheid met zich mee.
Het ‘achterafgehalte’ klinkt ook door in de wijziging van de stikstofwet die door toedoen van de SGP geregeld is. Het gaat dan om het borgen van de rechten van de zogenaamde PAS-melders (boeren die geen natuurbeschermingswetvergunning hebben omdat een melding van de activiteit voldoende was). Ook zonder die wettelijke borging zou dat wel geregeld worden, is dan de redenering. We zullen dat nooit weten. Wel weten we dat door de agrarische lobby meer dan een jaar actief aandacht is gevraagd bij het kabinet voor deze groep, maar dat ze nog steeds ‘bungelden’. Als het in de vakpers ging over het stikstofdossier ging het steevast over de zorgelijke positie van de grote groep PAS-melders.
Gefundeerde mening
Al met al is het – nog los van het inhoudelijke – een ingewikkeld dossier. Een dossier waarin het niet alleen gaat over boeren, maar feitelijk over de hele economie. En niet te vergeten: de bescherming van de natuur. En ook daar heeft de SGP, vanuit haar grondslag, een gefundeerde mening over. Het is dan ook erg kort door de bocht om op basis van dit dossier (laat staan op basis van een voor- of tegenstem bij dit wetsvoorstel) de vraag te stellen of de SGP nog wel zo „boervriendelijk” is als vanouds, zoals in het genoemde artikel. Het meewegen van alle belangen, met een warm hart voor de agrarische sector: in die koers zie ik geen wijziging.
De auteur is melkvee- en pluimveehouder en raadslid voor de SGP in Putten. Hij schrijft dit artikel op persoonlijke titel.
