Kleine verschillen uitvergroten. Hopen dat iemand zich ongelukkig verspreekt, of op een cruciaal moment niet goed uit zijn woorden komt. Wie een lijsttrekkersdebat moet presenteren, staat vaak met het klamme zweet in de handen. De kijker wil spektakel, maar hoe bereik je dat?

In het RTL-lijsttrekkersdebat probeerde presentator Frits Wester zondagavond de ic-coronadiscussie nieuw leven in te blazen. Kort samengevat kwam de stelling die hij de lijsttrekkers van VVD, PVV, CDA, D66, GroenLinks en SP voorlegde op het volgende neer: ic-artsen mogen best wat kieskeuriger zijn bij het toelaten van patiënten. Als ze vaker ‘nee’ verkopen, zijn anderen die bijvoorbeeld wachten op een hartoperatie of een behandeling tegen kanker sneller aan de beurt.

Gelukkig trapten alle zes de lijsttrekkers dat vuurtje behendig uit. Rutte (VVD) en Hoekstra (CDA) deden dat door ferm de nee-knop in te drukken. Anderen zoals PVV-leider Wilders wensten zelfs niet eens te stemmen, maar het commentaar van de zes was eensluidend: Artsen moeten het ic-beleid bepalen, niet de politiek.

Een andere coronadiscussie, die ook niet echt van de grond kwam, ging over het vaccinatiebewijs. D66-leider Kaag ziet al helemaal voor zich dat het later dit jaar voor de toegang tot bepaalde diensten uitmaakt of je al wel of niet bent ingeënt. Ook dat maakte weinig los. PVV en SP gooiden begin februari de deur al in het slot voor deze optie. VVD, CDA en GroenLinks toonden zich zondag uiterst behoedzaam. Zij volgen de lijn van de Gezondheidsraad. Na een eerste kabinetsreactie moet de Tweede Kamer eerst zorgvuldig afwegen wanneer het werken met zo’n beleid nu wel en niet toelaatbaar is.

Confrontatie

Eén vondst van RTL pakte verrassend goed uit: alle lijsttrekkers kwamen in het debat tegenover een kiezer te staan die hen kritisch aansprak op het beleid van hun partij. Kaag trof Bert-Jan Verboom; een melkveehouder uit Zegveld. Hij is een van de pakweg 60 boeren uit de omgeving van de Nieuwkoopse Plassen, die de ammoniakuitstoot willen terugdringen door te investeren in nieuwe, milieuvriendelijke stallen met moderne vloersystemen voor het afvoeren van de mest. Het systeem moet zichzelf terugverdienen: andere gegadigden, zoals Schiphol, de Rotterdamse haven en bouwbedrijven kunnen de stikstofruimte die op die manier vrijkomt leasen. D66-landbouwwoordvoerder Tjeerd de Groot noemde het plan schamper „een dode mus.” Waar was die uitspraak op gebaseerd?, wilde Verboom van Kaag weten. De lijsttrekker aarzelde even, maar besloot toen open kaart te spelen. Ze wist het niet, want ze had het plan nog niet bestudeerd.