De betogingen zijn vóór Navalni en tégen de Russische president Vladimir Poetin. Veel, zo niet alles wijst erop dat Russische veiligheidsdiensten Navalni vorig jaar zomer met zenuwgif probeerden te doden. Voor behandeling werd hij naar Duitsland gebracht. Toen hij half januari terugkeerde, pakten Russische politieagenten hem direct op.

Er zijn enkele zaken die bij de hele kwestie opvallen. Navalni doet nog van zich spreken terwijl hij in de gevangenis zit. Op zijn YouTube-kanaal werd vorige week een video getiteld ”Poetins paleis” uitgebracht. De Russische president zou aan de Zwarte Zee een enorm groot en uitermate luxe onderkomen bezitten, inclusief ondergronds ijshockeystadion en gokhal.

De twee uren durende video lijkt de oudere Russen koud te laten. Zij weten: Poetin zorgt goed voor zichzelf, ook al presenteert hij zich als de eenvoudige dienaar van de staat. Anderzijds kan de Russische president hier niet zeker van zijn. De economische stagnatie leidt nu al tot onvrede onder de bevolking.

De jongere Russen daarentegen hebben er weinig begrip voor dat de politieke elite zich verrijkt. Het waren vooral jongeren die zaterdag de straat op gingen en leuzen riepen als ”Poetin is een dief”. Daarbij zwaaiden ze met wc-borstels om aan te geven dat er een schoonmaak moet plaatsvinden bij de top in Rusland.

Anders reageert Poetin nooit op corruptieaantijgingen, maar nu deed hij het wel. Maandag noemde hij de video saai. Beetje vreemde uitspraak, want op die dag was de film al 86 miljoen keer bekeken. De Russische president ontkende dat het om zijn paleis ging.

Dat Poetin reageert, lijkt erop te duiden dat hij vreest voor de groeiende protesten. Sommige Rusland-deskundigen spreken zelfs over paniek in het Kremlin.

Wat ook opvalt, is de weinigzeggende houding van de Europese Unie. Het Europees Parlement had in een resolutie de lidstaten gevraagd „om kritisch de samenwerking met Rusland te herzien. De EU moet de voltooiing van Nord Stream 2 onmiddellijk stopzetten.” Als dit project, dat Duitsland van Russisch gas voorziet, komt te vervallen, zou het een pressiemiddel kunnen zijn om het Kremlin te dwingen Navalni vrij te laten.

Berlijn wil hier echter niet van weten en geeft aan dat het project niet als drukmiddel tegen Moskou kan worden ingezet, „omdat de gasleiding niets met politiek en de rechten van Navalni te maken heeft.” Met andere woorden, economische belangen gaan voor democratie en mensenrechten. En dus kwamen de EU-ministers deze week niet verder dan een oproep aan Rusland tot onmiddellijke vrijlating van Navalni.

Geen sancties dus, alleen maar plichtmatige woorden. In het Kremlin ligt Poetin daar niet wakker van.