De deadline voor de definitieve NOW-aanvraag van ondernemers moet worden opgeschoven. Dat vindt de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA). De accountants zijn bezorgd over de vertraging die inmiddels ontstaat bij de uitvoering van NOW-controles. Dat komt vooral doordat er onduidelijkheid is over de normen waaraan moet worden voldaan, zoals het definiëren van de omzet. Ook is het controle-protocol voor NOW 2.0 en 3.0 nog niet beschikbaar.

Werkgevers die gebruik hebben gemaakt van de eerste NOW-regeling konden per 7 oktober bij UWV een aanvraag indienen voor de definitieve subsidievaststelling. Vervolgens stelt het UWV vast hoe hoog de definitieve tegemoetkoming is waar de werkgever recht op heeft. Dat kan leiden tot een nabetaling of een terugvordering. Wie geen definitieve aanvraag doet, moet het volledige voorschot terugbetalen.

Werkgevers die geen accountantsverklaring nodig hebben, hebben 24 weken om een aanvraag in te dienen. Werkgevers die wel zo’n verklaring nodig hebben, krijgen 38 weken de tijd. De NBA heeft in een brief aan minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gevraagd om uitstel van de deadline voor de definitieve aanvraag.

Verder vraagt de NBA met een paginagrote advertentie in verschillende dagbladen donderdag aandacht voor de rol van de accountant en voor het publiek belang van de NOW-toetsing. Deze advertentie is bedoeld als signaal naar ondernemers en de belastingbetaler. „De grote bedragen die gemoeid zijn met het verstrekken van coronasteun vragen om zorgvuldige en kritische controle. Dat is in het publiek belang”, meent de NBA. De advertentie is ook een hart onder de riem van alle accountants.

De EU-lidstaten zijn het in principe eens geworden over wederzijdse erkenning van snelle coronatests. Het resultaat van een zogeheten antigeentest, waarbij speeksel wordt afgenomen en die binnen dertig minuten uitslag geeft, wordt dan automatisch door een EU-land geaccepteerd als de test in een andere lidstaat is uitgevoerd, bevestigen EU-bronnen.
De 27 EU-ambassadeurs bereikten overeenstemming over de kwestie aan de vooravond van de videoconferentie van de EU-leiders donderdagavond. Daar ligt onder meer het wederzijds erkennen van sneltests op tafel.

Volgens de Europese Commissie kunnen sneltests een nuttige aanvulling zijn op de zogeheten PCR-tests, waarbij met een wattenstaafje materiaal uit de neus wordt gehaald dat in een laboratorium wordt getest op besmetting met Covid-19. Dat is een langer durende maar betrouwbaardere procedure. De sneltests kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt om in bepaalde situaties een uitbraak onder controle te houden, kwetsbare groepen regelmatig te testen of als ‘toegangskaartje’ voor sport- en andere evenementen. De commissie heeft 20 miljoen sneltests aangekocht voor de lidstaten.

Het kabinet zet geen geld opzij om werkgevers te helpen ouders met ‘coronaverlof’ te sturen omdat de kinderen thuis zitten. Naar deze opties is, op aandringen van onder andere GroenLinks, wel gekeken. Maar met werkgevers en vakbonden is geen goede oplossing gevonden voor het probleem. Wel blijft het kabinet zoeken naar mogelijkheden.

Sommige bedrijven zitten met werknemers die minder kunnen betekenen voor het bedrijf omdat ze jonge kinderen thuis hebben zitten, of kinderen op de middelbare school die hulp nodig hebben met het thuisonderwijs. Voor veel ouders is het ook een stressvolle tijd, dus zou het kabinet hierbij werkgever en werknemer moeten helpen, vond een aantal partijen in de Tweede Kamer.

Maar het lukt niet om hiervoor een specifieke regeling op te tuigen. De organisaties die zo’n regeling zouden moeten uitvoeren, kunnen dat niet aan, zeker niet met de bestaande coronasteun en de vele aanvragen voor reguliere uitkeringen, zoals de ww. En een brede regeling is juist te ongericht, vindt het kabinet. „Generieke compensatie betekent dat bedrijven gecompenseerd worden die het niet nodig hebben, en bedrijven die het nodig hebben nauwelijks worden gecompenseerd”, legt coronaminister De Jonge uit in een brief aan de Kamer. Daarnaast moedigt zo’n brede regeling bedrijven niet aan om goede afspraken te maken met werknemers.

Het kabinet wijst erop dat het bij veel bedrijven in goed overleg tussen werkgever en werknemer al goed gaat. In de persconferentie over de coronamaatregelen benadrukte premier Mark Rutte bijvoorbeeld dat de overheid als grootste werkgever het goede voorbeeld geeft. Maar private bedrijven, die het door de crisis vaak toch al erg zwaar hebben, hopen vooral op financiële compensatie. „Daarover zijn we in gesprek in het kader van het steunpakket waar we nu aan werken”, zegt de premier.

Maar over de verruiming van dat steunpakket willen de verantwoordelijke ministers donderdagmiddag al meer duidelijkheid geven. Of er voor die tijd een oplossing is gekomen voor het probleem, is nog niet duidelijk. Betrokkenen geven aan dat er tot op het laatste moment wordt gezocht naar een oplossing, in gesprek met werkgeversorganisaties en vakbonden. Maar het kabinet weet dat er haast bij is geboden: het gaat om een urgent probleem en een oplossing op lange termijn zal geen soelaas bieden. Het kabinet hoopt immers dat in ieder geval de basisscholen snel weer open kunnen, wat voor veel ouders de beste oplossing zou zijn. „Die basisscholen moeten sowieso weer open op de achtste”, zei De Jonge tijdens de persconferentie, verwijzend naar 8 februari.

De Reformatorisch Maatschappelijke Unie (RMU) wil dat er een uitzondering op de avondklok wordt gemaakt voor geestelijke verzorgers. Deze beroepsgroep staat nu nog niet op de lijst met uitzonderingen, maar volgens de RMU is het werk van deze mensen ook nu noodzakelijk.

„Geestelijk verzorgers zijn nodig, omdat het mensen steun en troost geeft. En dat is juist wat we nu nodig hebben”, aldus RMU-bestuurder Jan Kloosterman. „Een van de lessen die we leerden uit het begin van de crisis is dat er te veel mensen alleen zijn gestorven en dat veel mensen ziek én eenzaam waren. Daarom de oproep aan politici: laat deze beperkende maatregelen niet zorgen voor dezelfde terugval.”

Volgens RMU zijn er veel mensen die dringend behoefte hebben aan pastorale en zingevende bijstand. De avondklok mag dit niet verhinderen, vindt de vakorganisatie.

De Britten hebben met 1820 coronadoden binnen een etmaal een nieuw record. De Britse premier Boris Johnson sprak over verschrikkelijke cijfers. En hij waarschuwde voor een nog ergere situatie. Er komt nog meer, zei hij in een videoboodschap, verwijzend naar de uiterst besmettelijke virusmutant die zich zeer snel verspreidt.

Een dag eerder was met 1610 slachtoffers het vorige record al gebroken. Ruim een week geleden stierven voor het eerst tijdens de pandemie meer dan 1500 mensen op een dag aan corona in het Verenigd Koninkrijk.

Het totale aantal coronadoden in het zwaarst getroffen Europese land stijgt inmiddels snel richting de 100.000. Aan de andere kant zijn inmiddels 4,6 miljoen mensen gevaccineerd.

Luchthaven Schiphol gaat de nieuwe regels voor de vliegverboden die komen op passagiersvluchten vanuit Zuid-Amerika, Zuid-Afrika en het Verenigd Koninkrijk samen met luchtvaartmaatschappijen invoeren. Dit betekent volgens de luchthaven automatisch dat Schiphol nog minder passagiers te verwerken krijgt.

Vanuit het Verenigd Koninkrijk landden vorige week per dag gemiddeld negentien vluchten op Schiphol. Vanuit Zuid-Amerika ging het om vijf vluchten. Verder zette er dagelijks een vlucht vanuit Zuid-Afrika koers richting de Haarlemmermeer.

Vanaf zaterdag worden de strengere regels van kracht. Momenteel ziet Schiphol ongeveer 85 procent minder passagiers ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Met de aankondigde maatregelen zal dit aantal verder afnemen.

Het kabinet maakt een aantal uitzonderingen op de avondklok. Eerder woensdag meldde coronaminister Hugo de Jonge dat zo’n uitzondering ook zou gaan gelden voor mensen die naar een al gepland examen reizen. Die uitzondering is ten onrechte op het lijstje gezet, aldus de minister. De andere uitzonderingen, waaronder die voor mantelzorgers, blijven wel overeind.
Mensen mogen ook in het geval van een calamiteit of voor „dringende hulp aan mens en dier” nog wel naar buiten, zei premier Mark Rutte tijdens een persconferentie.

Wie naar het buitenland reist of terugkeert naar Nederland mag eveneens nog na 20.30 uur de straat op. Ook voor wie onderweg is in verband met een uitvaart, of een gerechtelijke oproep en dit kan aantonen, wordt een uitzondering gemaakt. Eveneens mogen gasten van een live-avondprogramma nog de straat op, mits ze een uitnodiging van de omroep kunnen laten zien. Verder mogen mensen in hun eentje hun hond aangelijnd uitlaten na ingang van de avondklok.

Als het noodzakelijk is om naar buiten te gaan, moeten mensen een speciaal formulier meenemen. Voor een calamiteit, terugkeer uit het buitenland en het uitlaten van de hond is zo’n formulier dan weer niet nodig. Ook dak- en thuislozen die geen gebruik van opvang willen maken, hebben geen formulier nodig om op straat te zijn. Wie naar Nederland reist moet wel kunnen laten zien dat hij of zij uit het buitenland komt, bijvoorbeeld met een vervoersbewijs.

Ook mantelzorgers mogen na 20.30 uur nog naar buiten, net als mensen die per se naar hun werk moeten of daarvan terugkomen. Als voorbeeld noemt Rutte verpleegkundigen, die dan wel een werkgeversverklaring nodig hebben. Werkgevers bepalen zelf wanneer het noodzakelijk is dat iemand tijdens de avondklok naar buiten gaat. Politie, brandweer, ambulancepersoneel en internationaal goederenvervoer is uitgezonderd van de avondklok en heeft geen formulier nodig om de straat op te gaan. Volgens MantelzorgNL hebben mantelzorgers een zogenoemde ‘verklaring noodzakelijke mantelzorg’ nodig.

Op het overtreden van de maatregel komt een boete van 95 euro te staan, aldus Rutte. Het maken van een valse werkgeversverklaring staat gelijk aan fraude en is daarmee een misdrijf, zegt de premier.

De Tweede Kamer moet nog wel instemmen met de avondklok. Donderdag is een debat hierover. Als de Kamer instemt, wil het kabinet de maatregel zaterdagavond laten ingaan.

Het kabinet komt donderdagmiddag met de beloofde uitbreiding van het economische steunpakket. Ministers Wopke Hoekstra (Financiën), Wouter Koolmees (Sociale Zaken) en Bas van ’t Wout (Economische Zaken) zullen ’s middags een toelichting geven. De uitgebreide steun was toegezegd omdat het kabinet heeft besloten de lockdown te verlengen.

De verruiming van het steunpakket moet vooral ten goede komen aan de sectoren die het hardst door de maatregelen worden geraakt. Restauranteigenaren en kroegbazen moeten hun zaak al lang gesloten houden, en sinds half december zijn ook de meeste winkels dicht. Verder is de evenementensector hard geraakt. Mogelijk worden bestaande regelingen uitgebreid of worden er zelfs extra regelingen in het leven geroepen.

Het kabinet wil de avondklok aanstaande zaterdag laten ingaan, meldt coronaminister Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer. Dat het kabinet een avondklok wil instellen, maakte premier Mark Rutte eerder op woensdag al bekend, maar de concrete datum waarop deze moest ingaan nog niet.

De Kamer moet nog wel instemmen met de maatregel. Het debat erover is donderdag.

De eerste wetenschappelijke proeven doen vermoeden dat de Britse variant van het coronavirus makkelijker een cel weet binnen te dringen en zich misschien sneller vermenigvuldigt. Volgens virologe Marjolein Kikkert van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) zijn dat de twee grootste aanwijzingen waarom deze variant zoveel besmettelijker is. En waarom hij zo gevreesd wordt.

„Er zijn aanwijzingen dat de mutaties in deze variant van het virus leiden tot een makkelijkere penetratie van de menselijke cel”, aldus Kikkert. „Hoe beter het virusdeeltje zich kan binden aan een cel, hoe groter de kans dat die cel het virus binnenlaat. En dus zijn er misschien minder virusdeeltjes nodig voor een besmetting dan bij de normale variant.”

Ook zegt de virologe dat verondersteld kan worden dat de Britse variant zichzelf sneller reproduceert. „Een besmet persoon stoot dan per hoest of nies meer virusdeeltjes uit. In combinatie met het aspect dat er misschien minder virus nodig is voor een besmetting, maakt dat deze variant zorgwekkend. Maar het is nog niet voldoende aangetoond dat het ook echt zo werkt.”

Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) is de Britse variant zo’n 30 procent besmettelijker dan het type dat tot nu toe het meest in Nederland voorkomt. Het reproductiegetal, dat aangeeft hoe snel het virus zich verspreidt, van de Britse variant zou op 1 januari rond de 1,3 liggen, terwijl datzelfde getal voor de reeds bekende variant op dat moment 0,98 bedroeg. De zorgen bij het kabinet over de Britse variant zijn dermate groot dat er een voorstel bij de Tweede Kamer op tafel ligt om over te gaan op een avondklok. Die zou al snel moeten ingaan om een eventuele derde coronagolf in de komende maanden te voorkomen.

De vaccins van onder meer Pfizer/BioNTech en Moderna lijken tijdens de eerste experimenten wel effect te hebben op de Britse variant. „De immuniteit die deze vaccins opwekken is vrij breed”, vervolgt Kikkert. „Ze zijn gebaseerd op een heel molecuul en passen dus op een breder scala aan virusvarianten dan alleen de gangbare variant. Maar in feite is dat meer geluk dan wijsheid.” Ze wijst naar de waarschuwing van collega-virologen over de Zuid-Afrikaanse - en Braziliaanse variant. „Er zijn signalen dat die varianten niet vatbaar zijn voor de tot nu toe ontwikkelde vaccins. Dat is heel zorgelijk.”

De beste manier om de opmars van de Britse variant te stuiten is volgens Kikkert niet anders dan de huidige maatregelen. „Zo snel mogelijke vaccinatie en het niveau van besmettingen zo laag mogelijk houden. Zo drukken we ook de vermenigvuldiging van de Britse variant de kop in.”

Een kwart van de Nederlanders is aangekomen tijdens de coronacrisis. Toch proberen nu vier op de tien Nederlanders (42 procent) af te vallen, stelt onderzoeksbureau Ipsos na een wereldwijde enquête. Gemiddeld zijn de Nederlandse ondervraagden 5,6 kilo aangekomen.

Tussen 23 oktober tot 6 november 2020 zijn er in totaal 22.008 interviews uitgevoerd onder volwassen consumenten verspreid over 30 landen. Bijna een derde van de wereldbevolking is aangekomen tijdens de coronapandemie en 45 procent van de ondervraagden is nu bezig met afvallen, stelt Ipsos.

Zeker 60 procent van de Nederlanders denkt dat er een verband is tussen overgewicht en heftige coronaklachten. Wereldwijd is dat 45 procent. Nederlanders willen vooral afvallen door gezonder te eten en daarbij geen speciaal dieet te volgen (70 procent). Minder suiker te eten is voor 58 procent de oplossing en minder koolhydraten voor 33 procent.

Een derde van de Nederlanders denkt dat regelmatig bewegen helpt bij het verminderen van coronasymptomen. Ongeveer net zoveel mensen geloven dat afvallen helpt. Ook denkt een deel dat stoppen met roken (23 procent) en het gebruiken van vitamine D-supplementen (31 procent) helpen bij het verminderen van coronasymptomen.

Ondanks dat de helft van de Nederlanders wil afvallen door meer te sporten, zijn Nederlanders niet massaal meer gaan bewegen. Slechts 16 procent van de ondervraagden is meer gaan sporten, terwijl meer dan een kwart (27 procent) van de bevolking juist minder is gaan bewegen.

KLM zegt dat het onmogelijk wordt om nog intercontinentale vluchten uit te voeren door de verplichting reizigers in het buitenland een coronasneltest te laten doen. Door ook vliegend personeel zo’n test op te leggen, loopt de luchtvaartmaatschappij het risico dat werknemers achterblijven. „Vanuit goed werkgeverschap laten wij nooit crew achter in het buitenland”, aldus een woordvoerder.

Ook vluchten naar bepaalde Europese bestemmingen worden onmogelijk. Het gaat dan om de late vluchten waarbij personeel moet overnachten in een hotel.

Premier Rutte werd op de persconferentie gevraagd of kerkdiensten die na 20.30 uur eindigen, kunnen doorgaan. “Nee, dat lijkt me niet, maar dat gaan we voor u uitzoeken”, antwoordde Rutte.

De politie hoopt zo snel mogelijk duidelijkheid te hebben over de exacte invulling van de handhaving voor de aanstaande avondklok. Wat de politie betreft gaat de avondklok snel in, om excessen en feesten de komende avonden te voorkomen.
„Er wordt van ons verwacht dat we stevig handhaven. We zetten alles op alles om dat voor elkaar te krijgen”, aldus een woordvoerder van de politie. „Maar het politieke debat moet nog gevoerd worden en de details nog uitgewerkt. Dat geldt natuurlijk ook voor ons. Het is aan de burgemeesters om te bepalen hoe de politie gaat handhaven.”

Premier Mark Rutte liet woensdagmiddag tijdens een persconferentie weten dat onder meer een avondklok nodig is om de verspreiding van het coronavirus in te dammen. De Tweede Kamer moet daar nog mee instemmen. Als dat gebeurt, kan het daags daarna ingevoerd worden. Het streven is dat iedereen tussen 20.30 uur en 04.30 uur binnen moet blijven, mits er een dringende reden is om naar buiten te gaan.

De politie liet begin deze week al weten voorbereid te zijn op de avondklok, de roosters kunnen op korte termijn aangepast worden. „Het zal een flinke klus worden. Het accent verschuift van overdag naar de avond en de nacht. Maar als het nodig is, dan is het nodig”, aldus de politiewoordvoerder afgelopen maandag. Ander werk zal daardoor wel op een laag pitje komen, waarschuwde ze. „Kleinere zaken, preventie in de wijk. Dat zal even blijven liggen. Er moeten strengere keuzes gemaakt worden.”

Gerrit van de Kamp, voorzitter van politiebond ACP, herhaalt zijn eerder verkondigde visie op de maatregel die vrijwel zeker ingevoerd gaat worden: „Die heeft een enorme impact op onze samenleving. Van politiemensen wordt een extra inspanning gevraagd om de nieuwe maatregel te handhaven, terwijl wij weten dat een groeiend deel van de samenleving weerstand voelt.” Een avondklok gaat een forse aanslag worden op de organisatie van de politie en op de politiemensen zelf, benadrukt hij nog eens. „Het brengt de organisatie op maximale spanning. Maar wat moet, moet, het is een politiek besluit”

De Tweede Kamer heeft het debat over de avondklok uitgesteld naar donderdag. Aanvankelijk stond het debat woensdag gepland maar op verzoek van D66 en ChristenUnie is dat een dag uitgesteld. Ze willen zich goed voorbereiden. Andere partijen konden zich hierin vinden, werd woensdag duidelijk tijdens de zogeheten regelingen.

Het kabinet wil de avondklok zo snel mogelijk invoeren, maar wil hiervoor eerst goedkeuring van de Tweede Kamer. Premier Mark Rutte hield al rekening met de invoering komend weekend vanwege een mogelijk uitstel van het debat.

Na drie dagen van stijgingen is het aantal coronapatiënten in Nederlandse ziekenhuizen woensdag weer wat gedaald. In totaal behandelen de ziekenhuizen nu 2384 patiënten met Covid-19. Dat zijn er 61 minder dan dinsdag, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

Van de opgenomen patiënten met Covid-19 liggen er nu 1709 op de verpleegafdelingen, 58 minder dan de voorgaande dag. Op de intensive care nam het aantal coronapatiënten het afgelopen etmaal af met 3 tot 675.

„Het gemiddeld aantal nieuwe opnames is bijna gelijk ten opzichte van vorige week. Daarom verwachten we dat de dalende trend in bezetting slechts langzaam doorzet. Daarnaast maken we ons zorgen, want de Britse Covid-variant is veel besmettelijker dan de huidige variant”, aldus Ernst Kuipers van het LCPS. „Hierdoor kunnen het aantal besmettingen en de instroom op de ic en in de kliniek snel toenemen. Sluimerend als een soort veenbrand komt de Britse variant op. Je moet iets doen om ook deze variant naar beneden te krijgen”, vervolgt hij.

Supermarkten verzoeken hun klanten met klem om verspreid over de dag boodschappen te doen. Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) ondersteunt daarmee de oproep van demissionair premier Mark Rutte, die eerder op woensdag aankondigde een avondklok in te willen stellen. Hij vroeg mensen om ook eens in de ochtend de boodschappen te doen.
Met het invoeren van een avondklok wordt het aantal beschikbare uren om boodschappen te doen verder ingeperkt. „Het is belangrijk dat iedereen veilig en sociaal boodschappen kan blijven doen. Geef elkaar de ruimte. Laten we hier samen voor zorgen”, aldus het CBL.

Supermarkten gaan er verder van uit dat de logistieke operatie, te weten distributiecentra, transport en vulploegen in de winkels, volledig kunnen blijven draaien en dat medewerkers na sluitings- of werktijd nog naar huis kunnen. Ook de bezorging van boodschappen moet gewoon door kunnen blijven gaan.

Albert Heijn zegt zich achter de schermen voor te bereiden op de eventuele instelling van een avondklok. Maar omdat het besluit nog door de Tweede Kamer moet worden bekrachtigd, trad het bedrijf nog niet in details.

Voor de keten blijft de belangrijkste prioriteit dat klanten prettig en veilig hun boodschappen kunnen blijven doen en medewerkers ook veilig kunnen werken.

Als de buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) moeten toezien op naleving van de avondklok die mogelijk dit weekeinde wordt ingevoerd, dan moet dat wel in samenwerking met de politie. Dat zei voorzitter Richard Gerrits van de vakbond BOA ACP.

„Als het kabinet vindt dat we ons steentje moeten bijdragen, is dat prima, maar wel onder bepaalde voorwaarden en in samenwerking met de politie om samen de straat op te gaan”.

Ook pleit hij voor hogere boetes als mensen toch de avondklok negeren. „95 procent van de bevolking zal zich aan de maatregel houden. Als er mensen zijn die zich er heel bewust niet aan houden en toch naar een illegaal feestje gaan, dan zouden ze een veel hogere boete moeten krijgen dan de 95 euro die er nu voor staat”, aldus Gerrits.

Hoewel het aantal coronagevallen in Nederland de laatste weken is afgenomen, ziet Jaap van Dissel van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) „een donkere wolk” opdoemen. „Daar willen we ons op voorbereiden”, zei de directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding tegen Tweede Kamerleden.

„Met de huidige maatregelen zijn we onvoldoende in staat de uitbraak het hoofd te bieden”, legde Van Dissel uit. „Dat is een somber beeld, maar ik kan het niet anders uitleggen.” Dat de maatregelen die al van kracht zijn tekortschieten, komt door de opmars van de Britse variant van het virus. Het RIVM schat dat inmiddels 10 procent van de mensen die in Nederland besmet raken de gemuteerde versie heeft, die voor het eerst werd ontdekt in het Verenigd Koninkrijk. De verwachting is dat deze variant ook hier dominant zal worden, net als in Engeland.

Het RIVM schat het zogeheten reproductiegetal van de Britse variant op ongeveer 1,3. Dat wil zeggen dat iedere 10 besmette personen 13 anderen besmetten. Het reproductiegetal van de eerdere versie van het virus is net onder de 1. De verspreiding van de Britse variant neemt dus toe. Als dat zo doorgaat, zal het aantal Covid-patiënten in de ziekenhuizen op termijn enorm toenemen. Daarom zijn de extra maatregelen die het kabinet wil nemen volgens Van Dissel nodig. „In feite lopen twee uitbraken door elkaar”, duidde Van Dissel.

Het RIVM en het Outbreak Management Team (OMT) voorzien inmiddels een derde golf van besmettingen. Die golf kan als het tegenzit nog hoger worden dan de eerste twee, schetste Van Dissel. Over de precieze cijfers bestaat wel nog grote onzekerheid, benadrukte Van Dissel.

Mantelzorgers die tijdens de avondklok zorg verlenen die niet kan wachten, mogen hiervoor op pad, maakte branchevereniging MantelzorgNL bekend. Wel moeten zij een verklaring noodzakelijke mantelzorg bij zich hebben.
Deze verklaring kunnen zij verkrijgen bij MantelzorgNL. „Het is hierbij belangrijk dat de zorg die wordt verleend tussen 20.30 en 04.30 uur niet te verschuiven is naar een moment vóór of na de avondklok. Het gaat dus echt om noodzakelijke mantelzorg zoals bijvoorbeeld het naar bed helpen van een ouder op leeftijd die nog op zichzelf woont en dat niet meer alleen kan”, aldus de belangenorganisatie.

Mantelzorgers kunnen de verklaring downloaden op de site mantelzorg.nl. Op de verklaring moeten de gegevens zijn ingevuld van zowel de mantelzorger als van de zorgvrager. Tevens wordt gevraagd om welke zorg het gaat. Wanneer de mantelzorger op pad gaat moet zowel de getekende verklaring als een identiteitsbewijs worden meegenomen.

Bij twijfel kan een buitengewoon opsporingsambtenaar of de politie ter bevestiging van de mantelzorg(relatie) bellen met de zorgvrager.

Tussen dinsdagochtend en woensdagochtend zijn 5615 positieve coronatests geregistreerd, het hoogste aantal in bijna een week.

Op woensdagen ligt het aantal positieve tests vaker wat hoger dan in de dagen ervoor. Dat komt doordat meer mensen zich aan het begin van de week laten testen dan in het weekeinde. Maar vergeleken met eerdere woensdagen is er wel een daling te zien. Precies een week geleden kwamen er meer dan 6100 nieuwe gevallen bij. Nog een week eerder steeg het aantal bevestigde besmettingen met iets meer dan 7100 en de woensdag daar weer voor met bijna 9500.

In de afgelopen zeven dagen kreeg het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) 38.232 meldingen van positieve tests. Dat komt neer op gemiddeld bijna 5500 per dag.

Rotterdam telde afgelopen etmaal de meeste nieuwe gevallen. Tweehonderd inwoners van de Maasstad testten positief. In Amsterdam kwamen 167 besmettingen aan het licht en in Den Haag 131. Verder kregen 97 Eindhovenaren en 83 Utrechters te horen dat ze besmet zijn geraakt.

Het aantal sterfgevallen steeg met 87, tegen 106 op dinsdag. Dat wil niet zeggen dat al deze mensen in een periode van 24 uur zijn overleden. Het overlijden van coronapatiënten wordt soms pas na een tijdje doorgegeven.

Als de avondklok wordt ingesteld, blijft het openbaar vervoer beschikbaar voor noodzakelijke reizen. Er gaan vooralsnog niet minder treinen, bussen, trams of metro’s rijden na 20.30 uur. Als er op basis van de praktijk blijkt dat er toch aanpassingen nodig zijn, kan de dienstregeling eventueel wel worden afgeschaald.

„Vervoerbedrijven en hun opdrachtgevers kunnen op basis van de praktijk kijken of de avondklok grote gevolgen heeft voor de dienstregeling, en of frequenties in de avonduren moeten worden aangepast”, zegt voorzitter van branchevereniging OV-NL Pedro Peters. „Wanneer dit het geval is, communiceren de vervoerders hier zelf over.”

OV-NL benadrukt dat de reiziger verantwoordelijk is voor het bepalen of een reis wel of niet noodzakelijk is. Het ov-personeel zal niet gaan controleren op werkgeversverklaringen, zegt Peters. „Die handhaving en formele controle is niet de bevoegdheid van het ov-personeel, maar van de politie. Daar kun je een buschauffeur ook niet mee opzadelen.”

Ook de NS spreekt de verwachting uit gewoon te blijven rijden als er een avondklok wordt ingesteld. „Als de avondklok er komt, verwacht ik vooralsnog geen wijzigingen”, aldus de woordvoerder. De NS blijft rijden voor mensen die een cruciaal beroep hebben, zoals zorgmedewerkers en mensen die „een gegronde reden hebben” om te blijven reizen.

Sinds het begin van de coronacrisis vorig jaar heeft de NS al afgeschaald en rijden er veel minder treinen. Ook rijden er minder nachttreinen.

Door de huidige lockdown is het aantal reizigers teruggevallen naar zo’n 20 tot 30 procent van het ‘normale’ aantal. Het kabinet vergoedt de misgelopen inkomsten van ov-bedrijven via de zogeheten beschikbaarheidsvergoeding. Dat blijft ook zo als er door de eventuele avondklok nog minder reizigers van het ov gebruik maken. „Het is belangrijk dat reizigers weten waar ze aan toe zijn, ook nu met de mogelijke avondklok. Als het kabinet hetzelfde blijft betalen als nu, is het logisch dat we hetzelfde blijven rijden”, zegt Peters.

Het kabinet wil tot en met 9 februari een avondklok van 20.30 uur tot 04.30 uur. Dat betekent dat mensen niet zonder geldige reden buiten mogen zijn. Dat meldde premier Mark Rutte woensdag tijdens de persconferentie. De Tweede Kamer moet nog wel instemmen met het voorstel, benadrukte de premier.

Premier Mark Rutte vindt dat gasten van talkshows een uitzondering moeten krijgen op de avondklok die mogelijk deze week wordt ingevoerd. Dat zei hij woensdag tijdens de persconferentie waarop nieuwe maatregelen werden aangekondigd om de verspreiding van het coronavirus in te dammen.

„De uitzondering is er speciaal voor de heer Gommers, zodat hij naar de talkshows kan”, grapte Rutte in eerste instantie, verwijzend naar de voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Intensive Care, die sinds het begin van de coronacrisis vaste gast is in talkshows.

„Ik maak er een grapje over maar programma’s als Nieuwsuur, Op1, Jinek en Hart van Nederland zijn ontzettend belangrijk voor de informatieoverdracht. Dat merk je ook in de stijgende oplages van kranten en kijkcijfers die stijgen. Mensen zijn heel erg bezig met wat gebeurt er allemaal, wat zijn de maatregelen en wat zijn de discussies daarover. Dat is ontzettend belangrijk en ontzettend waardevol.”

Het demissionaire kabinet wil wel terughoudend zijn qua uitnodigingen in talkshows. „Je kan ook inbellen of jezelf ’s middags laten filmen als ze je willen hebben. Je hoeft niet per se aan tafel te zitten”, vindt Rutte.

De avondklok wordt waarschijnlijk dit weekend ingevoerd, enkele dagen na het debat erover in de Tweede Kamer. Als de Kamer instemt, is er nog enige tijd nodig om de maatregel goed in te voeren, aldus de premier.

Dinsdag lieten de redacties van talkshows Op1 op NPO 1 en Jinek op RTL 4 al weten dat ze gewoon doorgaan na het invoeren van de avondklok. Wel zullen beide programma’s extra maatregelen nemen.

De horecabranche is blij dat maaltijdbezorgers uitgezonderd worden van de door het kabinet beoogde avondklok. Dat laat voorzitter Robèr Willemsen van Koninklijke Horeca Nederland (KHN) weten. Hij hoopt daarbij dat de aanscherping van de maatregelen het mogelijk maakt dat de regels snel weer versoepeld kunnen worden.

Bij KHN hadden ze de afgelopen dagen al verwacht dat het kabinet de avondklok op deze manier wilde aanpakken. In andere Europese landen zijn ook uitzonderingen gemaakt voor het bezorgen van eten.

Afhalen van maaltijden bij restaurants wordt wel ingeperkt. Dat mag in het voorstel van het kabinet straks nog maar tot 20.15 uur. Maar deze beperking was in de ogen van Willemsen „onontkoombaar”.

Echt een hapje eten in een restaurant of café is inmiddels al maanden niet meer mogelijk, en dat kost ondernemers in de sector een hoop geld. KHN vindt het daarom het allerbelangrijkste dat er extra steunmaatregelen komen om bedrijven door de crisis te helpen. Willemsen verwacht daar vrijdag meer nieuws over. „Onze standpunten hierover zijn bekend.”

Keukenpersoneel van restaurants, en natuurlijk de maaltijdbezorgers zelf, hebben straks een speciale verklaring nodig om na 20.30 uur nog over straat te mogen. Om de eigen achterban hierover goed te informeren stuurt KHN komende dagen een speciale nieuwsbrief uit, waarin horecaondernemers kunnen lezen wat ze precies moeten regelen voor de avondklok.

De avondklok wordt waarschijnlijk dit weekend ingevoerd, enkele dagen na het debat erover in de Tweede Kamer. Dat zei premier Mark Rutte woensdag tijdens de persconferentie.

De Kamer zou woensdag over de kwestie debatteren, maar het debat wordt waarschijnlijk pas donderdag gehouden. Als de Kamer instemt, is er nog enige tijd nodig om de maatregel goed in te voeren, aldus de premier.

In de brief die vlak voor de persconferentie werd verstuurd, stond dat het kabinet de avondklok vrijdag al wilde invoeren.

Nederland krijgt waarschijnlijk te maken met een nieuwe golf van coronabesmettingen. Daarvoor waarschuwt het Outbreak Management Team (OMT), dat de overheid adviseert over de aanpak van de corona-uitbraak. „Naar verwachting kan niet voorkomen worden dat er een volgende golf van Covid-19-gevallen komt, veroorzaakt door verspreiding van mutanten van het virus met verhoogde besmettelijkheid”, stelt het OMT.

Het OMT heeft het onder meer over de Britse variant, die onlangs in het Verenigd Koninkrijk opdook. Ondanks strenge maatregelen verspreidde de mutatie van het coronavirus zich daar zo snel, dat ziekenhuizen overbelast raakten en ambulances buiten moesten wachten met mensen die niet konden worden opgenomen.

Het aantal positieve tests in Nederland daalt de laatste tijd, maar het zogeheten reproductiegetal blijft net onder de 1 hangen. Dat betekent dat de uitbraak stabiel blijft. De situatie is volgens de adviseurs „ronduit kwetsbaar”. Tegenover de voorzichtige daling van het aantal besmettingen met de ‘oude’ coronavarianten, staat een snelle toename van het aantal gevallen van de Britse variant. Die mutatie heeft een hoger reproductiegetal. Daarom pleitte het OMT voor een avondklok. Die regel kan het reproductiegetal, dus het tempo van verspreiding, met 8 tot 13 procent laten dalen. Dat is volgens het OMT een substantieel effect.

Mensen die ingeënt worden tegen het coronavirus met het vaccin van Pfizer/BioNTech, krijgen hun tweede prik zes weken na de eerste, in plaats van drie weken. Dat meldt zorgminister Hugo de Jonge.

Door meer tijd te laten tussen de twee prikken, kunnen sneller meer mensen een eerste keer worden ingeënt. Ook helpt de aanpassing volgens De Jonge verspilling tegen te gaan en hoeft er minder voorraad van het vaccin te worden aangehouden.
In overleg met het gezondheidsinstituut RIVM is besloten dat voortaan niet voor iedereen die de eerste Pfizer-prik krijgt, ook al een tweede voorradig moet zijn. Hoewel het aantal geleverde vaccins zich niet elke week laat voorspellen, biedt een voorraad van 50 procent voldoende zekerheid dat de tweede prik op tijd kan worden gezet.

De Jonge heeft ook goed nieuws over de mate van verspilling van het Pfizer-vaccin. Die werd vooraf geschat op 10 procent, maar in de praktijk blijkt slechts 3 procent verloren te gaan. De minister dankt dat aan „een efficiënt en professioneel proces”. De meevallende verspilling maakt ook een versnelling van het vaccineren mogelijk.

Vanaf aanstaande maandag 25 januari wordt het maximaal aantal mensen dat een begrafenis of crematie mag bijwonen, ingeperkt van honderd naar vijftig. Dat heeft premier Mark Rutte woensdag bekendgemaakt.

De maatregel moet het aantal contactmomenten tussen mensen verder beperken, om daarmee de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan.

In het voorjaar en het najaar van 2020 zijn er in de Europese Unie veel meer mensen overleden dan normaal. Dat tekent de impact van de coronapandemie in Europa, die piekte in de lente en de herfst.

Het jaar begon nog goed, met in januari en februari minder sterfgevallen dan in voorgaande jaren, meldt het statistiekbureau van de EU. Toen het coronavirus in de EU verder om zich heen greep, veranderde dat volgens de cijfers van Eurostat echter snel. De zogeheten oversterfte piekte in april, met bijna een kwart meer doden dan gemiddeld in de 27 EU-landen in die maand. Al waren de verschillen groot en bleef Oost-Europa bijvoorbeeld betrekkelijk gespaard.

De tweede golf van de epidemie, in het najaar, heeft de oversterfte mogelijk nog hoger opgestuwd. Dat is nog onduidelijk, omdat nog niet alle cijfers over de laatste twee maanden van het jaar binnen zijn. In een grote lidstaat als Duitsland was de overmaat aan sterfgevallen groter dan in april, maar bijvoorbeeld in Nederland juist een stuk lager.

Tussen maart en oktober vielen er ongeveer 297.500 meer doden dan in de voorgaande jaren. Dat zullen er meer dan 300.000 worden zodra de cijfers over november en december er zijn.

De oversterfte laat in de regel beter zien wat de pandemie heeft aangericht dan het specifieke aantal coronasterfgevallen. Omdat van veel overlijdens niet vaststaat of het virus de boosdoener was, worden ze niet allemaal meegerekend.

De mogelijkheden om thuis bezoek te ontvangen worden nog verder beperkt. Per direct geldt een dringend advies om thuis niet meer dan één iemand van dertien jaar of ouder tegelijk te ontvangen. Dat zegt minister-president Mark Rutte woensdag tijdens een persconferentie over de aanvullende coronamaatregelen. Reden is dat de thuissituatie nog steeds een „belangrijke bron van besmetting” met het coronavirus is.

De premier vraagt mensen ook niet meer dan één persoon per dag te bezoeken. Voor mantelzorgers wordt een uitzondering gemaakt, net als bij de avondklok.

Branchevereniging MantelzorgNL riep het kabinet eerder op de dag op tot zo’n uitzondering. Ongeveer vijf miljoen Nederlanders doen aan een vorm van mantelzorg. Een deel daarvan doet ook de essentiële zorg voor iemand. Er zijn volgens de branchevereniging talloze voorbeelden van mensen die nog even snel op en neer gaan in de avond om medicijnen te geven of de ouders klaarmaken voor de nacht.

Het kabinet geeft een persconferentie over mogelijke extra coronamaatregelen, zoals een avondklok.

Het kabinet wil tot en met 9 februari een avondklok van 20.30 tot 04.30 uur. Dat betekent dat mensen niet zonder geldige reden buiten mogen zijn. Dat meldde premier Mark Rutte tijdens de persconferentie.

De Tweede Kamer moet nog wel instemmen met het voorstel, benadrukte de premier. De invoering gebeurt nadat de Kamer heeft ingestemd. In een Kamerbrief staat dat de avondklok vrijdag al moet ingaan.

Premier Mark Rutte benadrukt dat „niemand staat te juichen” bij een avondklok. Volgens hem is het in het buitenland evenwel „een effectief middel” gebleken bij de bestrijding van het virus.

De Jonge schrijft in een brief aan de Kamer van „een zware, maar een heldere maatregel die andere onderdelen van het beleid en de naleving van de maatregelen ondersteunt”. Zo zorgt een avondklok voor minder contacten thuis. Ook kunnen er „excessen” zoals feestjes achter de voordeur mee worden tegengegaan.

Het kabinet verbiedt voorlopig passagiersvluchten uit het Verenigd Koninkrijk, Zuid-Afrika en heel Zuid-Amerika. Dat schrijft coronaminister Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer.

Het verbod gaat zaterdag 23 januari in en blijft van kracht tot het kabinet een verplichte quarantaine kan invoeren voor reizigers. Die quarantaineplicht gaat gelden voor tien dagen, voor iedereen die vanuit het buitenland naar Nederland komt. Daar moet de wet voor worden aangepast en dat duurt een paar weken, aldus premier Mark Rutte woensdag tijdens een persconferentie over de nieuwe maatregelen.

Het kabinet wil reizigers registreren bij binnenkomst en er zal steekproefsgewijs worden gecontroleerd. Wie niet op het juiste adres blijkt te zijn, krijgt een boete. Ook moeten alle reizigers die naar Nederland komen vlak voor vertrek een sneltest doen. Reizigers moeten op dit moment al een negatieve PCR-test kunnen overleggen als ze in ons land arriveren. „Dus een dubbel slot op de deur”, aldus Rutte.

Er geldt volgens de premier een „zeer beperkt aantal uitzonderingen” op het verbod, onder meer voor vrachtvluchten, vluchten om medische redenen en repatriëring.

De skiliften heropenen in Frankrijk voorlopig niet. Franse media berichten dat dit woensdag wordt besloten en donderdag door de regering zal worden bekendgemaakt. De liften blijven in ieder geval ook in de vakantie van februari dicht en mogelijk gaan ze het hele skiseizoen niet meer open.

Geruchten dat de sportieve, culturele en culinaire wereld weer voor Pasen de deuren zou kunnen openen in Frankrijk, zijn tegengesproken door autoriteiten. Belangenbehartigers van de skisector hebben geklaagd dat de wintersportbedrijven ten onder gaan, terwijl er geen serieus besmettingsgevaar van skiën in de openlucht uitgaat.

Ziekenhuizen kunnen niet zes, maar zeven mensen vaccineren met een flesje van het coronavaccin van Pfizer en BioNTech. Dat moet wel worden gedaan door getrainde mensen die een speciale spuit gebruiken. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) geven daar toestemming voor, bevestigt het RIVM na een bericht van EenVandaag. Buiten het ziekenhuis blijft het maximum op zes doses staan.

Ongeveer 40.000 medewerkers van corona-afdelingen, intensive cares en ambulances zijn begin januari in de ziekenhuizen gevaccineerd. Vanaf 27 januari krijgen ze de herhaalprik. Als er niet zes maar zeven doses uit een flesje te halen zijn, zijn er minder flesjes nodig om die mensen te vaccineren.

Wat dit betekent voor de vaccinatie van anderen, is nog niet bekend. Verpleeghuismedewerkers krijgen hetzelfde vaccin. Enkele tienduizenden van hen konden nog geen afspraak maken voor de eerste prik, omdat er niet genoeg Pfizer-vaccin op voorraad is.

Eerder gaf de Europese toezichthouder EMA toestemming om niet vijf, maar zes doses uit een flacon Pfizer-vaccin te halen. In een flacon zit 0,45 milliliter van het middel. Na verdunning met een speciale vloeistof wordt dat 2,25 milliliter. Iemand moet minstens 0,3 milliliter van het vaccin binnenkrijgen om het afweersysteem van het lichaam aan het werk te zetten en bescherming tegen het coronavirus te ontwikkelen.

Het Vaticaan is woensdag begonnen met het vaccineren van daklozen in Rome. In de Paus Paulus VI Aula, een zaal waar de paus normaal elke week audiëntie ontvangt, kregen 25 daklozen een prik.

De vaccinaties stonden onder leiding van de 57-jarige kardinaal Konrad Krajewski, die zicht ontfermt over de daklozen in Rome. De komende dagen zullen er meer daklozen worden gevaccineerd.

Eerder deze maand zei paus Franciscus dat iedereen zich moet laten inenten. „Je gokt met de levens van anderen”, aldus de Argentijnse paus. De 84-jarige Franciscus en zijn 93-jarige voorgang Benedictus zijn vorige week ingeënt met een coronavaccin.

Italië dreigt met rechtszaken tegen de farmagigant Pfizer over vertraagde leveringen van het coronavaccin dat de Amerikaanse onderneming Pfizer met het Duitse BioNTech maakt. De speciale ‘coronacommissaris’ in Italië, Domenico Arcuri, accepteert de vertraging niet en wil civiel- en strafrechtelijke zaken beginnen tegen de vaccinproducent.

Arcuri zei dat „de bescherming van de gezondheid van de Italianen niet onderhandelbaar is”. De vaccinproducenten hebben laten weten dat er deze week vertragingen zijn bij het leveren van vaccins. Volgende de Italiaanse ‘coronacommissaris’ is deze week slechts 71 procent van de toegezegde doses afgeleverd. Volgens hem kan de vaccinatiecampagne niet vertraagd worden. Tot dusver zijn 1,2 van de 60 miljoen Italianen ingeënt.

Arcuri legde niet uit wat voor aanklachten hij precies in gedachten heeft.

Grote farmaceutische ondernemingen zijn vertrouwd met civiel- en stafrechtelijke aanklachten. Pfizer kreeg bijvoorbeeld een van de grootste verplichtingen tot schadevergoedingen ooit opgelegd door een Amerikaanse rechter wegens strafrechtelijke en civielrechtelijke misstappen. Dat ging in 2009 om in totaal 2,3 miljard dollar wegens onder meer het illegaal op de markt brengen van farmaceutische producten, het omkopen van medici om bepaalde medicijnen voor te schrijven en het bedriegen van Amerikaanse gezondheidsinstellingen van de overheid met valse claims over producten.

IC-baas Diederik Gommers komt terug op zijn vraagtekens bij het nut van een avondklok, meldt De Gelderlander. Hij zegt volgens de krant als gevolg van nieuwe berekeningen van het RIVM tóch voor extra maatregelen te zijn, „waaronder een avondklok”.

Dinsdagavond zei de voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Intensive Care bij talkshow Jinek nog de noodzaak niet te zien. Maar, zo stelt hij nu volgens De Gelderlander, dat oordeel baseerde hij op berekeningen van afgelopen vrijdag. Vanochtend kreeg hij nieuwe cijfers voorgeschoteld, en „deze zien er beduidend minder goed uit”.

Rusland wil zijn coronavaccin Spoetnik V ook aan landen in de Europese Unie leveren. De makers zeggen dat ze een aanvraag voor een beoordeling hebben ingediend bij het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) in Amsterdam. Die organisatie beoordeelt alle vaccins en geneesmiddelen, waarna de Europese Commissie beslist of ze worden toegelaten. Rusland verwacht een oordeel in februari. Het EMA heeft de aanvraag nog niet bevestigd.

Het EMA heeft al twee coronavaccins beoordeeld. Het gaat om de middelen van Pfizer/BioNTech en Moderna. Die kregen een positief oordeel en werden daarna toegelaten. De inspecteurs kijken momenteel naar het vaccin van AstraZeneca en de universiteit van Oxford. Ook kijken ze alvast mee met het onderzoek naar het vaccin van Janssen uit Leiden, zodat dit sneller dan gebruikelijk kan worden beoordeeld.

Het vaccin Spoetnik V is al goedgekeurd in onder meer Argentinië, Wit-Rusland en Servië. Brazilië buigt zich momenteel over goedkeuring van het middel.

Volgens demissionair minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) is het belangrijk dat er een „grote dreun” wordt toegebracht aan het coronavirus. De situatie is „heel zorgelijk”, zei ze woensdag na het kabinetsberaad.

De lijsttrekker van D66 wilde niet zeggen of haar partij de invoering van een avondklok steunt. D66 heeft steeds „grote vraagtekens” gezet bij een straatverbod in de avond en nacht. Maar er zijn bij het OMT en het kabinet flinke zorgen over de Britse variant van het coronavirus die veel besmettelijker is.

„Het is natuurlijk een belangrijk signaal. Uiteindelijk wil je een grote dreun toebrengen aan het coronavirus. We zitten in een heel zorgelijke situatie. We moeten niet naïef zijn en niet wegkijken. Het is heel lastig om van taboes te spreken”, aldus Kaag.

Premier Mark Rutte maakt om 14.00 uur extra maatregelen tegen het coronavirus bekend. Naast de avondklok wordt daar volgens ingewijden ook bekendgemaakt dat mensen thuis nog maar één gast mogen ontvangen en dat er een vliegverbod komt voor reizigers uit het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika.

Het Rode Kruis stelt zijn hulplijn vanaf woensdag langer open voor mensen die mogelijk vragen hebben over de persconferentie over nieuwe coronamatregelen. Wegens de mogelijke instelling van een avondklok wil de hulporganisatie klaar staan voor mensen die behoefte hebben om hun ervaringen tijdens deze coronacrisis met hen te bespreken.

Normaal is de hulplijn open van 09.00 uur tot 17.00 uur, maar vanaf woensdag zijn de hulpverleners bereikbaar tot 20.00 uur. Deze maatregel geldt in elk geval tot en met vrijdag, zei een woordvoerster.

„Mensen kampen met de gevolgen van de lockdown, die met een mogelijke instelling van een avondklok verder aangescherpt wordt”, stelt de organisatie.

Bellers kunnen over hun zorgen praten en vragen stellen over hun specifieke situatie. Ook anderstaligen kunnen via speciale WhatsApp-hulplijnen terecht bij het Rode Kruis. Jongeren die graag een telefonisch coachgesprek willen omdat ze zich niet fijn voelen, kunnen zich aanmelden via de website van Blijfovereind.

De strafzaak tegen vijf verdachten in de zaak rond de invoer van 3200 kilo cocaïne is woensdag uitgesteld zodat een 76-jarige hoofdverdachte zich tegen Covid 19 kan laten vaccineren. De man uit Born verscheen woensdag niet in de rechtszaal in Zwolle uit angst voor besmetting met corona.

In een loods in Hazeldonk werd op 12 januari 2017 tussen een lading bananen 3200 kilo coke onderschept. De partij was afkomstig uit Zuid-Amerika en had een straatwaarde van 80 miljoen euro. Twee verdachten werden toen aangehouden, drie anderen pas in 2019. Daarbij werd beslag gelegd op onroerend goed ter waarde van ruim een miljoen euro, bankrekeningen en vier dure auto’s. Een aantal verdachten maakte volgens het Openbaar Ministerie deel uit van een criminele organisatie.

De 76-jarige Wim J. volgde woensdag zijn strafzaak in de rechtbank in Zwolle via Skype. Hij wil echter gewoon in de zittingszaal zijn, zei zijn advocaat. Ze vroeg om uitstel zodat J. zijn vaccinatie tegen Covid 19 kan halen. Ook de 52-jarige verdachte Nino J. was afwezig. Zijn advocaat verzocht eveneens om uitstel vanwege de gezondheid van zijn cliënt. De rechtbank honoreerde die verzoeken. Omdat de rechters de strafzaken tegen alle verdachten bij elkaar willen houden, zijn ook de zaken tegen de andere verdachten uitgesteld.

Afgelopen week had de strafzaak al moeten beginnen. Toen werd er uitgesteld zodat de officier van justitie zich op corona kon laten testen.

De politiebonden roepen het kabinet in een brandbrief op zo snel mogelijk te beginnen met het vaccineren van agenten, direct na de zorgmedewerkers. „Met de komende avondklok en de rol die van politiemensen wordt gevraagd in de handhaving is vaccinatie dé manier om politiemensen en de samenleving te beschermen”, staat in de woensdag verstuurde brandbrief.

De oproep is niet nieuw. Politiebonden dringen al sinds begin januari aan op versnelde vaccinatie om agenten tegen het coronavirus te beschermen. Aan dit verzoek is geen gehoor gegeven. „Dat leidt tot boosheid, onvrede en frustratie binnen de politie”, schrijven NPB, ACP, ANPV en Equipe gezamenlijk.

De situatie is sinds de eerste oproep alleen maar nijpender geworden, vinden de bonden. Daarbij doelen ze niet alleen op de invoering van de avondklok, maar ook op de opkomende Britse variant van het coronavirus. „Wat de politiebonden betreft redenen voor de regering om direct ná de zorg ook politiemensen te laten vaccineren.”

De avondklok heeft een enorme impact op de samenleving, waarschuwen de vakbondsbestuurders. „Van politiemensen wordt een extra inspanning gevraagd om de nieuwe maatregel te handhaven, terwijl wij weten dat een groeiend deel van de samenleving weerstand voelt. De effecten daarvan werden afgelopen zondag zichtbaar in Amsterdam.”

De Britse coronavariant is woensdag voor het eerst vastgesteld in de Chinese hoofdstad Peking. De variant is volgens lokale gezondheidsautoriteiten vastgesteld bij twee inwoners van het Daxing-district, in het zuiden van Peking. In heel China zijn woensdag 103 nieuwe coronabesmettingen gemeld, waarvan zeven in Peking.

Eerder op de dag werd al bekend dat alle 1,6 miljoen inwoners van het Daxing-district de hoofdstad niet mogen verlaten, tenzij ze toestemming hebben van de lokale autoriteiten en een negatieve coronatest kunnen laten zien. Inwoners van vijf buurten in Daxing gaan in volledige lockdown en moeten binnen blijven.

China kreeg het coronavirus vorig jaar landelijk onder controle. Bij nieuwe besmettingen gaan de Chinese lokale autoriteiten direct over tot massaal testen en een lokale lockdown. Maandag gingen 3 miljoen Chinezen in de noordoostelijke provincie Jilin in lockdown, omdat een rondreizende zakenman honderd mensen in de regio had besmet.

De persconferentie waarin premier Mark Rutte en zorgminister Hugo de Jonge nieuwe maatregelen aankondigen tegen de verspreiding van het coronavirus, is met een uur uitgesteld en begint naar verwachting om 14.00 uur.

Volgens Haagse bronnen wil het demissionaire kabinet vanaf vrijdag een avondklok instellen. Tussen 20.30 uur en 04.30 uur gaat een uitgaansverbod gelden, in ieder geval voor zolang als de huidige, strenge lockdown duurt. Dat is in ieder geval tot 9 februari.

De extra maatregelen zijn nodig in verband met de opmars van de Britse coronavariant, die besmettelijker is dan het oorspronkelijke virus. De Tweede Kamer krijgt woensdagmiddag een toelichting van RIVM-baas Jaap van Dissel en debatteert daarna over de extra ingrepen.

Branchevereniging MantelzorgNL doet een klemmend beroep op het kabinet om voor een groep mantelzorgers een uitzondering te maken voor reizen tijdens de avondklok, mocht deze ingevoerd worden. Directeur Liesbeth Hoogendijk heeft goede hoop dat die uitzondering ook gemaakt gaat worden, zegt zij in Spraakmakers op NPO Radio 1.

Ongeveer vijf miljoen Nederlanders doen aan een vorm van mantelzorg. Een deel daarvan doet ook de essentiële zorg voor iemand. „Het gaat om mensen die zorg verlenen aan iemand die ziek is. Dat is in essentie niet anders dan het werk dat een wijkverpleger of verzorgende doet”, aldus Hoogendijk.

Volgens haar zijn er talloze voorbeelden van mensen die nog even snel op en neer gaan in de avond om medicijnen te geven of de ouders klaarmaken voor de nacht. „Mantelzorgers moeten de ruimte krijgen om ook met een avondklok naar een zorgvrager te kunnen gaan.”

Volgens de directeur wordt MantelzorgNL veel gebeld door mensen die bang zijn voor de gevolgen van een avondklok.

Als de Britse variant van het coronavirus zich snel verspreidt, liggen begin mei ongeveer 5000 coronapatiënten in de ziekenhuizen, twee keer zo veel als nu. Dat staat in een doorberekening die Jaap van Dissel van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) woensdag aan leden van de Tweede Kamer laat zien.

De prognose houdt geen rekening met een effect van vaccinaties. Als de Britse variant er niet was geweest, zou in maart of april de rust in de ziekenhuizen zijn teruggekeerd.

De ziekenhuizen behandelden begin januari ruim 2800 coronapatiënten. Dat is inmiddels gedaald tot ongeveer 2400. In de komende weken daalt dat verder, waardoor eind februari minder dan 2000 mensen vanwege Covid-19 opgenomen zijn, verwacht het RIVM. Daarna zal het omslaan en volgt een nieuwe golf in de ziekenhuizen. Begin april zijn meer dan 3000 bedden bezet, half april 4000 en begin mei 5000, verwacht het instituut. Het aantal opgenomen patiënt begint half mei vermoedelijk te dalen.

Verkoopplatform Marktplaats weert advertenties voor tweedehands jassen en andere toebehoren van maaltijd- of pakketbezorgers. In de aanloop naar de beslissing over een avondklok boden steeds meer mensen kledij van maaltijdbezorgers als Thuisbezorgd.nl en Deliveroo te koop aan. Die prezen ze vaak aan als middel om ’s avonds toch op pad te kunnen gaan, omdat voor deze bezorgers waarschijnlijk uitzonderingsregels gaan gelden.

„In het kader van de pandemiebestrijding laten we geen producten toe die als doel hebben de regels te omzeilen”, verklaart een woordvoerder van het internetbedrijf. Een team van Marktplaats verwijdert en blokkeert sinds dinsdag advertenties voor de bezorgersjassen, bevestigt hij na berichtgeving van het AD.

Thuisbezorgd-jassen, die dinsdag nog voor honderden euro’s werden aangeboden, zijn inmiddels lastig te vinden op Marktplaats. Enkele advertenties voor jassen waarin bezorgers van concurrent Deliveroo over straat gaan, stonden woensdagochtend nog wel online. Vraagprijzen varieerden van 45 euro tot 200 euro voor een complete set met bezorgtas.

Marktplaats geeft aan dat het tijd kost om alle avondklok-advertenties te filteren en te blokkeren, omdat het om maatwerk gaat. Naast de uitdossing van maaltijdbezorgers, verschenen ook meer advertenties voor bedrijfskleding van bijvoorbeeld de pakket- en postbedrijven PostNL en DHL op Marktplaats. Ook de bezorging van pakketten moet namelijk na de ingang van een avondklok onbelemmerd doorgaan.

Venezolaanse vrachtwagens met zuurstofflessen zijn woensdag gearriveerd in de Noord-Braziliaanse stad Manaus, die zwaar getroffen is door het coronavirus. Vanwege de enorme toename van coronapatiënten was de zuurstof in de ziekenhuizen van de stad vrijwel op. Venezuela heeft 100.000 kubieke meter zuurstof geleverd, waarmee de stad waarschijnlijk anderhalve dag vooruit kan.

De vrachtwagens legden een afstand af van ongeveer 1500 kilometer om de zuurstofflessen te kunnen leveren. Het is opvallend dat Venezuela hulpgoederen levert aan de Braziliaanse stad, aangezien het land zelf in een diepe economische crisis zit. Miljoenen Venezolanen zijn op de vlucht geslagen vanwege een tekort aan dagelijkse goederen.

De levering is des te opvallender omdat de Braziliaanse president Jair Bolsonaro weigert de regering van de Venezolaanse president Nicolas Maduro te erkennen. Desondanks had Bolsonaro er geen enkel probleem mee de zuurstofflessen te ontvangen. Brazilië heeft met ruim 211.000 coronadoden na de Verenigde Staten het hoogste dodental ter wereld gemeld en er zijn meer dan 8,5 miljoen besmettingen vastgesteld.

Buitenlanders die geen mondkapje dragen op het Indonesische eiland Bali lopen het risico te worden verplicht tot push-ups. Dat is te zien op beelden die op sociale media circuleren.

Ongeveer dertig toeristen die geen geld op zak hadden om de boete van 100.000 roepia (omgerekend 5,86 euro) wegens het niet dragen van een mondkapje te betalen, moesten van de politie push-ups doen. Mensen zonder mondkapje moesten zich vijftig keer met de armen opdrukken, de toeristen die hun mondkapje verkeerd droegen werden verplicht tot vijftien push-ups.

Mensen die geen coronaboete kunnen betalen in Jakarta werden in oktober verplicht tot het graven van coronagraven of in sommige gevallen om in een doodskist te liggen.

Sinds de uitbraak van het coronavirus worden buitenlandse toeristen op Bali geweerd, maar toeristen uit Indonesië zijn wel welkom evenals buitenlanders die langere tijd op het eiland wonen. Buitenlanders die de coronaregels overtreden kunnen het land worden uitgezet, maar tot dusver is dat nog niet gebeurd.

Mensen die in de gehandicaptenzorg werken, moeten nog voor het einde van januari gevaccineerd worden tegen het coronavirus. Dat zegt vakbond FNV Zorg & Welzijn. De 180.000 verzorgenden zijn in februari aan de beurt om hun eerste inenting te krijgen.

Volgens bestuurder Karim Skalli van FNV Zorg & Welzijn worden de gehandicaptenzorgers „door de politiek gedwongen achterin de rij te staan. Eerst bij het uitdelen van de persoonlijke beschermingsmiddelen, vervolgens bij het testen en nu weer bij het vaccineren. Dat is onbegrijpelijk!”

Voor de verplegers is het erg moeilijk om afstand te houden van de gehandicapten, benadrukt Skalli. Voor de bewoners zijn de bestaande maatregelen moeilijk te begrijpen. „Cliënten worden agressief en vallen in sommige gevallen andere bewoners of medewerkers aan.” Als de medewerkers en de bewoners gevaccineerd zijn, kunnen de bewoners weer meer vrijheid krijgen, aldus de vakbond.

Tatoeëerders en piercers klagen dat ze te weinig steun krijgen om de coronacrisis door te komen. De Nederlandse Branchevereniging Tattoo Kunst (NBTK) heeft daarom een noodbrief gezonden aan Tweede Kamerleden.

Ondernemers in de ‘creatieve branche’ staat het water naar eigen zeggen aan de lippen. In tegenstelling tot andere branches, is het voor de tatoeëerders niet mogelijk hun diensten via een website of thuisbezorging aan te bieden.

De NBTK vraagt om de tegemoetkoming voor vaste lasten en de NOW-steun voor deze branche te verhogen naar 100 procent voor de duur van de gehele lockdown. „We vragen niet om opening op korte termijn. Wij zijn bereid onze maatschappelijk plicht te voldoen, maar dit kan niet zonder compensatie.”

In Nederland zijn ongeveer 2200 tattooshops, met zo’n 4000 tatoeëerders. Ook piercingwinkels en aanbrengers van zogeheten pmu, wat staat voor permanente make-up, horen bij de achterban van de NBTK.

Op de wegen en in het openbaar vervoer is het ’s avonds en ’s nachts - wanneer de avondklok mogelijk van kracht wordt - rustiger dan voor de coronacrisis, maar nog duidelijk drukker dan tijdens de eerste coronagolf. Overdag is het verschil met de eerste golf overigens nog groter. Dat blijkt uit gegevens van het Nationaal Dataportaal Wegverkeer (NDW) en ov-chipkaartbedrijf Translink.

Het demissionaire kabinet is naar verluidt van plan om woensdag een avondklok aan te kondigen. Het doel is dat mensen zich minder verplaatsen, daardoor minder contacten hebben, zodat de verspreiding van het coronavirus wordt ingeperkt. Ingewijden melden dat de avondklok in de laatste plannen tussen 20.30 uur en 04.30 uur moet gaan gelden.

Op de weg was het vorige week op die uren, tussen 20.00 uur en 04.00 uur, ongeveer een derde drukker dan tijdens week 14 van 2020, toen de ‘intelligente lockdown’ in het voorjaar was ingegaan. Dit verschil is zowel doordeweeks als in het weekend te zien. Dat blijkt uit metingen van het NDW bij tweehonderd locaties verspreid over het land, met name snelwegen. De gegevens gaan over hele uren en sluiten dus net niet aan op de tijden waarop de avondklok zou moeten gelden.

In het openbaar vervoer is het relatieve verschil met de lockdown in het voorjaar nog groter. Doordeweeks checkten afgelopen week tussen 20:00 uur en 4:00 uur gemiddeld 74 procent meer mensen in bij treinen, bussen, trams, metro’s en veerponten. Dat blijkt uit een vergelijking tussen vorige week en week 14 op basis van gegevens van Translink. In het weekend is zelfs een ruime verdubbeling te zien.

Een avondklok mag die niet leiden tot grotere economische schade. Dat zeggen werkgeversverenigingen VNO-NCW en MKB-Nederland voorafgaand aan de persconferentie van het kabinet waar naar verwachting een spertijd wordt aangekondigd. „Al het werk dat normaal tussen die tijdstippen plaatsvindt moet gewoon doorgang blijven vinden.”

De werkgeversorganisaties vinden dat werkzaamheden als de bevoorrading van winkels, het wegtransport en ploegendiensten bij bedrijven niet in gevaar mogen komen. „Anders vallen nog meer delen van de economie stil en dat kunnen we er niet nog eens bij hebben in deze enorme crisis. De avondklok moet bovendien simpel en werkbaar blijven voor ondernemers en hun mensen.”

Verder moeten ondernemers voldoende tijd krijgen om zich voor te bereiden. Of dat lukt, is maar de vraag want volgens berichten moet de avondklok deze week al ingaan.

De coronacijfers geven reden tot aanvullende maatregelen, zei gezondheidsminister Hugo de Jonge woensdagochtend voorafgaand aan een kabinetsoverleg. Op de agenda staat onder meer de veelbesproken avondklok, waar in de Tweede Kamer nog veel vragen over zijn.

Het Outbreak Management Team (OMT) heeft het kabinet een advies gegeven dat volgens de minister aanleiding is tot „grote zorgen”. Het kabinet geeft woensdagmiddag een persconferentie over de nieuwe maatregelen, waaronder een eventuele avondklok. Mocht de avondklok er komen, dan is deze waarschijnlijk van kracht zolang de lockdown duurt, tot en met 9 februari. Volgens ingewijden zet het kabinet in op een avondklok van 20.30 uur tot 04.30 uur.

De Tweede Kamer moet zich nog wel achter de invoering van een avondklok scharen. Coalitiepartij D66 is tot nu toe zeer terughoudend. Minister van Medische Zorg Tamara van Ark zei daar woensdagochtend over dat „het van belang is dat we er met zoveel mogelijk mensen achter staan. Maar ik denk dat we bij elke maatregel moeten constateren dat hij gewoon niet prettig zal zijn. Die tijd zijn we voorbij.”

Hoewel de besmettingscijfers voorzichtig dalen, lijkt het percentage dat door de besmettelijker ‘Britse mutatie’ van het virus wordt veroorzaakt juist te stijgen. Een op de tien besmette personen heeft waarschijnlijk deze mutatie onder de leden. Half februari is dit mogelijk gestegen tot de helft. Dat leidt dan tot meer ziekenhuisopnames en meer sterfgevallen, verwacht het RIVM.

De Britse variant van het coronavirus is al vastgesteld in zeker zestig landen en territoria. Dat zijn er tien meer dan een week geleden, meldt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). De Zuid-Afrikaanse variant van het virus zou inmiddels op zeker 23 plaatsen in de wereld zijn opgedoken.

Die nieuwe varianten worden gezien als besmettelijker. Daardoor zien sommige landen zich genoodzaakt om aanvullende maatregelen te nemen om verspreiding tegen te gaan. Tientallen landen, waaronder Nederland, legden het reisverkeer vanuit het Verenigd Koninkrijk aan banden toen daar vorige maand de Britse variant was vastgesteld

Het coronavirus heeft wereldwijd volgens officiële cijfers aan ruim 2 miljoen mensen het leven gekost. Het dodental steeg volgens de WHO in een week tijd met 93.000, de grootste stijging sinds het begin van de pandemie. Het totale aantal besmettingen dat wereldwijd is vastgesteld gaat ondertussen richting de 100 miljoen.

Een vergeten handtekening dreigde België 2,5 miljoen doses van het Pfizer/BioNTech-vaccin te kosten. De fout kon volgens nieuwsblad Knack worden rechtgezet, maar zorgde wel voor veel ophef. Het ging volgens het magazine mis toen de Europese Commissie vorige maand een optie nam op de aankoop van 100 miljoen coronavaccins. Die middelen kunnen dan later worden verdeeld over de lidstaten. België wilde ook meedoen, maar de topman van toezichthouder FAGG zou zijn vergeten op tijd een deelnamedocument te ondertekenen.

De gevolgen van die fout zouden pas duidelijk zijn geworden toen het al te laat was. De aankoopprocedure liep rond de jaarwisseling af en daarna kon België zich niet meer inschrijven. Daardoor dreigde het land naast 2,5 miljoen vaccins te grijpen.

Premier Alexander De Croo zou zich genoodzaakt hebben gezien zich met de zaak te bemoeien. Hij polste naar verluidt of vaccins konden worden overgenomen van Duitsland, maar daar werd de boot afgehouden.

België had echter geluk. De blunder kon worden rechtgezet toen de Europese Commissie begin januari weer ging onderhandelen met Pfizer en BioNTech. „We hebben het probleem opgelost en België zit terug op de Europese trein. Er is geen impact voor ons land op het aantal vaccins, evenmin op de timing van de levering”, laat minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke weten aan Knack.

De avondklok schuift in het laatste plan van het demissionaire kabinet een half uur op. Het moet gaan gelden van 20.30 uur tot 04.30 uur, melden ingewijden woensdag.

Zo moet het onder meer makkelijker worden voor kinderen om na het sporten en trainen nog thuis te komen, is de redenering achter het voorstel. Verder mag er thuis nog maar één gast worden ontvangen in plaats van twee. Ook komt er een vliegverbod voor het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika.

De ingewijden waarschuwen dat de plannen nog steeds kunnen veranderen. De extra maatregelen zijn volgens het demissionaire kabinet nodig vanwege de dreiging van de Britse variant van het coronavirus. Die is veel besmettelijker dan de ‘oude’ variant.

Premier Mark Rutte en minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) willen de plannen aan het begin van de middag op een persconferentie bekendmaken. Daarna wordt er dan in de Tweede Kamer over gedebatteerd. Daar ligt de avondklok gevoelig, maar de steun ervoor lijkt toe te nemen.

Tot verbijstering en woede van de GGD zijn er oplichters actief die mensen opbellen dat ze in aanmerking komen voor een ‘versnelde vaccinatie’. Dit zichzelf noemende ‘Team Thuiszorg’ geeft de gebelde mensen een datum waarop gevaccineerd kan worden en stuurt vervolgens een tikkie van 71,95 euro, schrijft De Telegraaf.

De GGD is inmiddels al door meerdere mensen gebeld die het zaakje niet vertrouwden, maar kan ook niet zeggen hoeveel mensen er wel zijn ‘ingetrapt’. Bij de GGD-afdelingen Hollands Noorden en Brabant komen er sinds maandag meldingen binnen van deze geldaftroggel-telefoontjes.

Zorgelijk is ook dat Team Thuiszorg beschikt over de geboortedata van de mensen die gebeld worden voor de ‘versnelde vaccinatie’. Zodra mensen betalen zouden ze de locatie doorkrijgen waar geprikt kan worden. Ze krijgen een app waarin staat ‘bedankt dat u kiest voor vaccinatie, zodra de betaling is overgemaakt krijgt u een bevestiging.’ Dan zou de afspraak definitief zijn. Daarna wordt gesuggereerd dat met deze bevestiging het bedrag gedeclareerd kan worden bij de zorgverzekeraar.

In Duitsland is het aantal nieuwe vastgestelde coronabesmettingen voor het tweede etmaal op rij weer gestegen. Het Robert Koch Instituut (RKI), de Duitse tegenhanger van het RIVM, heeft woensdagochtend 15.974 nieuwe gevallen gemeld.

Dinsdag waren dat er nog 11.369. Tot dinsdag was het aantal nieuwe vastgestelde coronabesmettingen in Duitsland drie dagen op rij gedaald. Het longvirus is inmiddels bij 2.068.002 personen in Duitsland vastgesteld.

In het afgelopen etmaal overleden in de Bondsrepubliek nog eens 1148 personen aan de gevolgen van Covid-19. Het totale officiële dodental komt daarmee op 48.770 te staan.

De Duitse autoriteiten maakten dinsdag bekend dat de harde lockdown er wordt verlengd tot 15 februari. Ook scherpt Duitsland de maatregelen aan met onder meer een strengere mondkapjesplicht.

Scholen en de meeste winkels, maar ook bijvoorbeeld horeca, theaters en fitnessclubs, blijven enkele weken langer gesloten om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Een avondklok of een ander uitgaansverbod komt er niet.

Ondanks de coronacrisis staan bijna alle musea (met uitzondering van het Tassenmuseum, het Klederdrachtmuseum en Humanity House) nu nog overeind. Maar dat is de overlevers niet gelukt zonder ontslagen, ook van vaste medewerkers. En verdere noodsteun zal nodig zijn, aldus de Museumvereniging.

Dik 10 procent moest inmiddels vast personeel laten gaan, concludeert de vereniging op basis van een peiling onder 250 musea. Ruim 30 procent van de musea heeft tijdelijke contracten met medewerkers niet verlengd. Nog eens bijna een kwart denkt ook in de nabije toekomst dergelijke contracten niet te kunnen voortzetten.

„Maar bijna alle musea hebben 2020 doorstaan. Door noodsteun, kostenbesparing en door bijsturen van de tentoonstellingskalender en aanpassingen aan de anderhalve meter”, aldus de organisatie van 450 musea. Er komen echter nog zware tijden aan, vreest de club, „omdat de bezoekbeperkingen naar verwachting tot in het najaar zullen voortduren”.

Noodsteun zal ook de tweede helft van dit jaar nodig zijn, denkt de vereniging. „Nu is er alleen noodsteun toegezegd voor de eerste helft van dit jaar. Dat schept grote onzekerheid voor musea, die kosten maken voor personeel, gebouwen, de zorg voor hun collecties, en extra kosten vanwege de anderhalve meter. Zo moeten tentoonstellingsplannen worden bijgesteld, zijn er aanpassingen aan museumgebouwen en webshops, is er soms extra menskracht nodig om bijvoorbeeld bezoekers goed door het gebouw te begeleiden, en zijn er kosten voor extra en nieuw aanbod online.”

En dan zijn er volgens de organisatie nog andere signalen dat er zwaar weer aankomt. „Ruim de helft van de musea heeft een gemeente als hoofdfinancier; ongeveer een kwart van die musea denkt dat de gemeentelijke subsidie wordt verlaagd.” De Museumvereniging benadrukt daarom dat de 150 miljoen euro voor cultuur die OCW aan het Gemeentefonds heeft overgemaakt voor de lokale infrastructuur „daadwerkelijk bij culturele instellingen terecht moet komen”.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het afgelopen jaar samen met de reisbranche zeker 50.000 gestrande Nederlanders teruggehaald toen in maart door de coronapandemie veel landsgrenzen sloten. Minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok zegt de reissector dankbaar te zijn voor de repatriëring van tienduizenden gestrande Nederlanders, wat volgens hem „een ongekende operatie” is geweest.

Om Nederlanders te repatriëren, werkten ambassades en consulaten samen met reisorganisaties en luchtvaartmaatschappijen. De minister gaat woensdagochtend tijdens het gebruikelijke nieuwjaarsontbijt, dit keer digitaal, met de reissector in gesprek over de coronapandemie. Daarbij zijn onder meer koepelorganisatie ANVR, het Verbond van Verzekeraars, het Calamiteitenfonds en verschillende reisbureaus aanwezig.

Op 1 februari werden de eerste vijftien Nederlanders uit Wuhan geëvacueerd. Eind maart begon het terughalen van alle gestrande Nederlanders. Tussen maart en juni vlogen zeker 12.000 passagiers verdeeld over 55 vluchten terug naar Nederland onder de regeling Bijzondere Bijstand Buitenland. Andere gestrande Nederlanders konden terugkomen door bijvoorbeeld diplomatieke bemiddeling via het ministerie.

De meeste Nederlanders die gerepatrieerd werden, verbleven in Marokko, gevolgd door Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland. De repatriëring vanuit Marokko ging moeizaam, mede omdat het land vanwege het coronavirus lang was afgesloten.

Afgelopen jaar kregen naast de tienduizenden gestrande Nederlanders ook ruim 4200 mensen in een acute noodsituatie hulp. Dat was 36 procent meer dan in 2019. Ook dat had deels te maken met het coronavirus. Zo werden 220 Nederlanders die in het ziekenhuis waren opgenomen geholpen, een stijging van 82 procent ten opzichte van het jaar ervoor.

De website waarop het ministerie van Buitenlandse Zaken informatie en reisadviezen deelde, werd 89,5 miljoen keer geraadpleegd. In 2019 was dat maar 3,25 miljoen keer. Op de website raadde het ministerie met kleurcodes af om naar bepaalde gebieden te reizen.

Een van de eigenaren van een delicatessenzaak in Eindhoven, waar geweld zou zijn gebruikt tijdens een politiecontrole op mondkapjes, staat woensdag voor de politierechter. Het Openbaar Ministerie verdenkt de 59-jarige man van onder meer mishandeling en poging tot zware mishandeling. Boa’s constateerden tijdens een controle op vrijdag 8 januari dat het winkelpersoneel weigerde mondkapjes te dragen, waarna de politie kwam om handhavers van de gemeente te assisteren.

In de winkel aan de Kleine Berg kwam het vervolgens tot een handgemeen tussen de agenten en meerdere personeelsleden, onder wie de twee eigenaren. Een agent werd in een wurggreep genomen, hij liep daarbij een spierkneuzing op in zijn nek. De andere agent werd tegen haar been geschopt.

Op last van de Eindhovense burgemeester John Jorritsma is de zaak de dag erna voor onbepaalde tijd gesloten. „Dit is te gek voor woorden, een grens is overschreden”, zei Jorritsma.

De hoofdofficier van justitie in Oost-Brabant, Heleen Rutgers, noemde geweld tegen politie en andere handhavers onacceptabel. „Tot nu toe hebben wij keer op keer opgetreden in dit soort zaken en dat blijven wij doen. Geweld accepteren wij nooit, laat dat duidelijk zijn”, zei Rutgers. „De coronacrisis raakt ons allemaal en dat daar emoties bij komen kijken is volstrekt normaal. Maar het kan en mag niet zo zijn dat bijvoorbeeld hulpverleners daarvan het slachtoffer worden. Bij geweld trekken wij een grens en daarin zijn wij glashelder.”

Prinses Laurentien begint woensdagochtend om 07.05 uur de Nationale Voorleesdagen met een voorleesontbijt tijdens het tv-programma Zin in Zappelin. Ze leest voor in een videocall met 25 kinderen die thuis zitten. Vanwege de coronamaatregelen kan het voorleesontbijt niet fysiek plaatsvinden, zoals normaal wel gebeurt.

Het voorleesontbijt is doorgaans op scholen, bibliotheken, peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Die zijn nu dicht vanwege de lockdown. Voorleesontbijten vinden daarom online plaats. Onder anderen Jim Bakkum, Frits Barend, Willie Wartaal, Lucy Woesthoff, Ahmed Aboutaleb en Arie Slob lezen tijdens de Nationale Voorleesdagen kinderen tussen de 0 en 6 jaar voor uit een kinderboek.

„Vergeet tijdens het online voorlezen niet dat er kinderen naar je aan het kijken zijn”, geeft Desirée van der Zander van Stichting Lezen als tip voor de Voorleesdagen tijdens de lockdown. „Laat de kaft goed zien, zorg voor genoeg interactie tijdens het voorlezen door af en toe een vraag te stellen of een plaatje te laten zien.”

De Nationale Voorleesdagen duren tot en met 30 januari.

Aankomend Amerikaans president Joe Biden is dinsdagavond voorgegaan in een nationaal eerbetoon aan de meer dan 400.000 Amerikanen die zijn gestorven aan de gevolgen van Covid-19. De herdenking vond plaats vlak na Bidens aankomst in Washington aan de vooravond van zijn beëdiging tot de 46e president van de Verenigde Staten.

Biden, die bekendstaat als iemand die open is over zijn emoties en persoonlijke tragedies, benadrukte de noodzaak om het land te herenigen na vier turbulente jaren onder zijn voorganger Donald Trump. „Het is soms moeilijk om te onthouden, maar dat is hoe we weer beter worden. Het is belangrijk om dat als land te doen”, sprak Biden tegenover het Lincoln Memorial.

Op de vooravond van een presidentiële inauguratie is het normaal gesproken druk in de Amerikaanse hoofdstad, maar Biden, geflankeerd door aanstaand vicepresident Kamala Harris, was bijna alleen in het lege National Mall in Washington vanwege de coronabeperkingen en de draconische veiligheidsmaatregelen na de gewelddadige bestorming van het Capitool door Trump-aanhangers eerder deze maand.

Op het gazon van het National Mall zijn 200.000 vlaggen geplant, die de afwezige bezoekers vertegenwoordigen.

De VS zijn van alle landen in de wereld het hardst getroffen door het coronavirus, zowel qua aantal besmettingen als qua dodental. Het longvirus is in de VS tot dusver bij ruim 24,2 miljoen personen vastgesteld. Zeker 401.362 personen in de VS overleden al aan de gevolgen van een coronabesmetting.

Op Curaçao is dinsdag de twintigste coronapatiënt overleden sinds het begin van de pandemie vorig jaar. Tegelijkertijd blijft het aantal coronabesmettingen op het eiland fors dalen. Halverwege december was er sprake van een recordaantal van meer dan 1800 besmettingen. Op 19 januari waren er nog 131 actieve besmettingen. Er liggen zeven mensen in het ziekenhuis, waarvan drie op de intensive care. Bijna 4400 mensen zijn inmiddels hersteld van hun besmettingen.

Op het eiland geldt nog steeds een avondklok en moet er sociale afstand worden gehouden. Ook zijn mondkapjes verplicht in de openbare ruimte. Maar de autoriteiten zijn blij met de snel afnemende actieve besmettingen. Daaruit blijkt volgens de regering dat de bevolking van Curaçao zich tijdens de feestdagen goed aan de maatregelen heeft gehouden.

Dinsdag werd bekend gemaakt dat de coronaregels voor de restaurants weer iets minder strikt worden. Vanaf 20 januari mogen restaurants weer klanten bedienen in hun restaurants zelf. Tot nu toe was alleen bezorging en afhalen van eten toegestaan en bediening in de buitenlucht. Na overleg met de restaurants is besloten ook weer klanten in de zaak zelf toe te staan. Wel moet al het personeel een mondkapje dragen en mogen alleen leden van hetzelfde huishouden aan een tafel binnen in het restaurant zitten.

Voorzitter Diederik Gommers van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) is nog niet overtuigd van het nut van de invoering van een avondklok. In de talkshow Jinek (RTL 4) zei hij dinsdagavond daarvan geen voorstander te zijn. „Ik vind dat we over zo’n rigoureuze maatregel, die ook heel veel invloed heeft op de jeugd, heel goed moeten nadenken”, zei Gommers.

Hij zegt eerst nadere gegevens te willen afwachten van het Outbreak Management Team „om te zien of het daadwerkelijk effect gaat hebben”.

Volgens hem is de avondklok vooral bedoeld om de verspreiding onder jongeren tussen 20 en 25 jaar terug te dringen. „Daar wil je graag de besmettingen voorkomen.”

Het kabinet denkt erover het maximale aantal gasten dat aanwezig mag zijn bij een uitvaart verder te beperken. Dat bevestigen bronnen na berichtgeving door de NOS en NRC. Mogelijk gaat het maximale aantal van 100 naar 50, maar dat is nog niet zeker. Een besluit daarover wordt woensdag genomen.

Verder spreekt het kabinet over het beperken van bezoek thuis. Nu mag men nog twee gasten per dag thuis uitnodigen, maar dat gaat mogelijk naar een. Ook hierover ligt nog geen besluit, benadrukken bronnen. Hetzelfde geldt voor een mogelijke reisbeperking vanuit het Verenigd Koninkrijk of Zuid-Afrika.

Woensdag praat het kabinet over het aanscherpen van de coronamaatregelen. Aansluitend volgt een persconferentie met coronaminister Hugo de Jonge. Vermoedelijk komt er een avondklok tussen 20.00 uur ’s avonds en 04.00 ’s nachts. Deze zou mogelijk van kracht zijn zolang de lockdown duurt. Die loopt tot en met 9 februari.

Het is nog onduidelijk of de andere maatregelen die op tafel liggen ook worden genomen als er een avondklok komt, of dat ze er een alternatief voor zijn. Het Outbreak Management Team (OMT) is gevraagd te onderzoeken hoe de verspreiding van de Britse variant van het virus, die besmettelijker is, het beste kan worden tegengegaan. Daarbij is gevraagd de effecten van een avondklok te onderzoeken, maar ook te kijken naar alternatieven.

Duitsland verlengt de lockdown tot maandag 15 februari, en scherpt de maatregelen ook aan met onder meer een strengere mondkapjesplicht. Scholen en de meeste winkels, maar ook bijvoorbeeld horeca, theaters en fitnessclubs blijven enkele weken langer gesloten om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Een avondklok of een ander uitgaansverbod komt er niet.

Daarover is niet gesproken, zei de Duitse bondskanselier Angela Merkel na overleg met de leiders van de deelstaten. Ze besloten wel het land langer dan 31 januari op slot te houden uit vrees voor nieuwe coronavarianten. Hun jongste topoverleg over het coronabeleid zou eigenlijk volgende week plaatsvinden, maar werd vervroegd door het gevaar voor besmettelijkere mutaties. Het wordt nu eens tijd succes te boeken, citeren Duitse media regeringsleider Merkel. Ze benadrukte dat het aantal nieuwe infecties licht daalt, en ook de druk op de intensive cares, en dat een nieuwe stijging moet worden voorkomen.

In het openbaar vervoer en in winkels wordt het dragen van gecertificeerde mondmaskers verplicht, bijvoorbeeld de blauwe chirurgische of de stofmaskers uit de bouwmarkt. Tot nu toe gold de plicht je neus en mond te bedekken, maar dat mocht ook met sjaal of zelfgemaakt mondkapje.

Ook is het de bedoeling dat meer werknemers thuis gaan werken om besmettingen op de arbeidsplek en in het openbaar vervoer te voorkomen. Werkgevers moeten thuiswerken de komende weken tot 15 maart toestaan waar het ook maar enigszins mogelijk is. Volgens Merkel werken nu minder mensen thuis dan tijdens de eerste golf vorig jaar.

Ze beloofde ook meer financiële steun voor ondernemers en zelfstandigen.

Het kabinet wil „op de kortst mogelijke termijn” extra maatregelen nemen tegen de verspreiding van corona en overlegt daar woensdagochtend over. Vermoedelijk kondigt het kabinet aansluitend tijdens een persconferentie een avondklok aan, die volgens ingewijden mogelijk vanaf aanstaande vrijdag ingaat.

Mocht de avondklok er komen, dan is deze waarschijnlijk van kracht zolang de lockdown duurt. Die loopt tot en met 9 februari. Over het tijdstip is nog onduidelijkheid. Mogelijk loopt deze van 20.00 uur ’s avonds tot 04.00 ’s nachts, maar volgens RTL Nieuws zou deze gelden van 20.30 ’s avonds tot 04.30 ’s nachts. De Tweede Kamer moet de komst van een avondklok eerst goedkeuren, voordat de maatregel ingaat.

Dinsdagavond zeiden de burgemeesters van het Veiligheidsberaad dat een avondklok weinig uitzonderingen moet hebben. „Het moet een duidelijke, goed uitvoerbare maatregel zijn”, zei voorzitter Hubert Bruls toen. Het is niet bekend of de burgemeesters voor of tegen de avondklok hebben geadviseerd. Het is al langer bekend dat ze zorgen hebben over de handhaving.
Andere maatregelen liggen ook op tafel, zoals het verder beperken van bezoek thuis, het verlagen van het maximale aantal bezoekers bij een uitvaart en het beperken van reizen vanuit het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Afrika. Het is nog niet bekend of deze maatregelen ook worden genomen als een avondklok wordt afgekondigd, of dat ze er een alternatief voor zijn.

Hoewel de coronacijfers weer dalen, zijn er grote zorgen in het kabinet voor de Britse variant van het coronavirus. Deze is voor zover bekend niet schadelijker, maar wel besmettelijker. Het Outbreak Management Team (OMT) is gevraagd te onderzoeken hoe de verspreiding van deze variant het beste beperkt wordt. De effecten van een avondklok worden daarom onderzocht, maar ook die van mogelijke alternatieven.

De redactie is een nieuw liveblog gestart. Lees het liveblog van maandag hier terug.