Door de coronacrisis en zorgen over de veiligheid wordt in tegenstelling tot voorgaande jaren geen mensenmassa verwacht bij de ceremonie in hoofdstad Washington. Ook afzwaaiend president Donald Trump woont de plechtigheid naar verwachting niet bij. Hij heeft zijn opvolger niet gefeliciteerd en hem ook niet uitgenodigd voor het traditionele bezoek aan het Witte Huis.

De 78-jarige Biden wordt de oudste persoon in de Amerikaanse geschiedenis die de presidentiële ambtseed aflegt. Hij doet dat woensdag buiten het Capitool, het parlementsgebouw dat eerder deze maand werd bestormd door Trump-aanhangers. De plechtigheden beginnen omstreeks 17.30 uur Nederlandse tijd. Dan klinkt het volkslied en wordt ook aankomend vicepresident Kamala Harris beëdigd. Hoewel Amerikanen zijn opgeroepen om de ceremonie vooral vanuit huis te volgen, is naar verwachting wel een duizendtal gasten aanwezig. Het gaat volgens Amerikaanse media vooral om politici en hun gasten.

Nadat opperrechter John Roberts op het middaguur (18.00 uur in Nederland) de ambtseed heeft afgenomen bij Biden, houdt de nieuwe president eerst een toespraak. Daar wordt veel zorg aan besteed, omdat zo’n ‘inaugural address’ wereldwijd enorm veel aandacht krijgt. President John F. Kennedy sprak tijdens die speech bijvoorbeeld de beroemde woorden: „Vraag niet wat je land voor jou kan doen, vraag wat jij voor je land kan doen.” Biden gaat volgens zijn team spreken over de strijd tegen het coronavirus en het „verenigen en genezen” van zijn land.

Het verenigen van de Amerikanen kan een uitdaging zijn, want sommige aanhangers van Trump denken nog steeds dat Biden de verkiezingen door fraude heeft gewonnen. Ook de afzettingsprocedure tegen Trump kan aan het begin van het presidentschap van de Democraat voor verdeeldheid zorgen. De afzwaaiende president verlaat Washington waarschijnlijk nog voor de beëdiging van zijn opvolger. Biden heeft al duidelijk gemaakt daar niet rouwig over te zijn: „Het is een van de weinige dingen waar we het ooit over eens waren”, zei hij eerder over het besluit van Trump om weg te blijven.

Bij de sobere plechtigheden worden naast politici ook sterren verwacht. Lady Gaga zingt het volkslied en ook Jennifer Lopez zal optreden. Hoewel sommige festiviteiten in Washington zijn geschrapt om verspreiding van het coronavirus te voorkomen, biedt het internet toch een beetje uitkomst. Er wordt een virtuele ‘Parade Across America’ gehouden met optredens van bekende artiesten. Die kan via meerdere websites worden gevolgd. Ook verzorgt acteur Tom Hanks een speciale televisie-uitzending, die ‘Celebrating America’ wordt genoemd.

Tijdens de machtsoverdracht waakt een legermacht in Washington over de veiligheid. Er worden in de nasleep van de Capitoolbestorming zo’n 25.000 zwaarbewapende manschappen van de National Guard ingezet. Dat is meer soldaten dan de VS momenteel hebben gelegerd in Afghanistan en Irak samen. Ook worden delen van de hoofdstad afgesloten voor het publiek. Ondanks de zorgen over de veiligheid willen Biden en Harris hun ambtseed wel buiten afleggen.

Het duo gaat na de eedaflegging naar begraafplaats Arlington. Daar wordt een krans gelegd bij het graf van de onbekende soldaat. De nieuwe leiders krijgen daar gezelschap van oud-presidenten Barack Obama, George W. Bush en Bill Clinton. Daarna gaan Biden en Harris naar het Witte Huis. Het is al duidelijk hoe de Democraat zijn presidentschap wil beginnen. Hij wil volgens Amerikaanse media allerlei besluiten van Trump terugdraaien, bijvoorbeeld door zijn land weer te laten toetreden tot het klimaatverdrag van Parijs.