Duitsland tevreden met eigen werk in Brussel
Hoge verwachtingen waarmaken. Dat stond Duitsland vanaf 1 juli als de voorzitter van de Europese Unie te wachten. De Duitsers zelf zijn tevreden; het is ze gelukt om de EU door een zeer moeilijke tijd te loodsen.
Duitsland is opgelucht dat het halfjaarlijkse voorzitterschap van de Europese Unie er donderdag op zit. Dat zegt Michael Clauss, de Duitse ambassadeur voor de EU in Brussel, eerder deze maand tijdens een onlinebijeenkomst georganiseerd door de Brusselse denktank European Policy Centre. Hij blikt daar terug op de zes maanden dat hij en zijn collega’s de vergaderingen van de Raad in Brussel leidden.
Een volle agenda en blikken vol verwachtingen stonden de Duitsers aan het begin te wachten. De EU was op dat moment druk bezig met het bestrijden van de coronapandemie en het vinden van een compromis voor een gezamenlijk miljardenplan om lidstaten te helpen de crisis door te komen. Ook bestond er nog onduidelijkheid over hoe het verder moet met de uiterst moeizame handelsonderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk.
„We waren bezorgd dat de EU uiteen zou kunnen vallen door de coronacrisis. Het was onze uitdaging om de EU bij elkaar te houden en een economische ramp te voorkomen”, stelt Clauss. Werk aan de winkel dus. Duitsland zet in op drie hoofddoelen: de brexitonderhandelingen afronden, de Europese meerjarenbegroting overeenkomen en de EU door de coronacrisis leiden.
Historisch
Dat het halfjaar niet gemakkelijk zou worden, was direct in juli al duidelijk. De Europese leiders komen bijeen op een historisch lange EU-top in Brussel. Ze discussiëren vier dagen, veel langer dan gepland, over de EU-begroting en het herstelfonds van in totaal zo’n 1800 miljard euro. Uiteindelijk lijkt er een akkoord op tafel te liggen.
Er zit echter een addertje onder het gras. Het Europees Parlement moet groen licht geven voor het akkoord, maar eist een duidelijkere koppeling tussen het krijgen van EU-geld en voorwaarden aan de rechtsstaat. Daar zijn Hongarije en Polen het weer niet mee eens. Het duurt vervolgens maanden voordat in december, door onderhandelingen onder leiding van Duitsland, er een overeenkomst wordt gesloten.
Berlijn haalt opgelucht adem dat het nog net op tijd gelukt is om de miljardendeal af te ronden tijdens zijn voorzitterschap. Net als de handelsovereenkomst met de Britten, die een dag voor Kerst door Londen en Brussel is gesloten. Twee van de hoofddoelen hebben de Duitsers officieel bereikt.
Toch is niet iedereen tevreden. Vanwege de coronapandemie en de brexit sneeuwden een stel andere belangrijke dossiers onder: klimaat, de relatie met Turkije, EU-uitbreiding en migratie.
Ook kaart Daniela Schwarzer, hoofd van de Berlijnse denktank German Council on Foreign Relations, tijdens de onlinebijeenkomst aan dat nog steeds verschillende internationale uitdagingen onbeantwoord zijn gebleven. Hoe verhoudt de EU zich tot de Verenigde Staten en China, vraagt zij zich af.
Maar Portugal, dat donderdag Duitsland als voorzitter opvolgt, zal ook vooral met de coronapandemie bezig zijn, denkt Clauss. Zijn advies? „Verwacht het onverwachte.” Zelf haalt de ambassadeur opgelucht adem. „Wij voldeden aan de verwachtingen.”