Het Zuid-Koreaanse parlement heeft maandag een wetswijziging goedgekeurd die het voortaan verbiedt om „anti-Noord-Koreaanse” pamfletten per ballon de grens met Noord-Korea over te vliegen.
Overtreders kunnen tot drie jaar cel en een geldboete van ruim 22.000 euro krijgen. De wetsaanpassing verbiedt ook het zenden van usb-sticks met daarop films, series en informatie, iets dat de laatste jaren steeds vaker gebeurt. Daarnaast mogen ook geld, hulpgoederen en drukwerk niet langer per ballon worden gestuurd. Daardoor wordt het ook verboden voor groepen om medicijnen en Bijbels naar Noord-Korea te sturen.
In het verleden werd het oplaten van grote heliumballonnen soms tijdelijk verboden in periodes van grote spanningen met het communistische noorden. Zodra de storm wat was gaan liggen, werden de acties echter altijd weer toegestaan. De indieners van de wetswijziging zeggen dat het verbod bedoeld is om Zuid-Koreanen die in de grensstreek met Noord-Korea wonen te beschermen tegen militaire provocaties van Pyongyang. Ook moet de wet zorgen voor stabiele betrekkingen met het Noord-Koreaanse regime.
De liberale regeringspartij van president Moon Jae-in, die toenadering zoeken tot Pyongyang tot een speerpunt van zijn beleid heeft gemaakt, heeft een absolute meerderheid in het parlement. Daardoor werd de wet eenvoudig aangenomen, al zorgde conservatief oppositielid Thae Yong-ho met een toespraak van tien uur nog voor enige vertraging. De in Pyongyang geboren Thae werkte tot 2016 op de Noord-Koreaanse ambassade in Londen, maar vluchtte naar Zuid-Korea en werd bij de vorige verkiezingen tot parlementslid gekozen.
Het wetsvoorstel werd in juni ingediend nadat Kim Yo-jong, de zus van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un, dreigde met vergeldingsmaatregelen als Seoul geen stokje zou steken voor het sturen van kritische pamfletten naar Noord-Korea door wat zij „tuig” noemde. Kort daarna blies Noord-Korea een inter-Koreaans verbindingskantoor op. „Deze wet blokkeert het overdragen van de grootse Zuid-Koreaanse waarden, de geest van democratie, vrijheid en gelijkheid, op Noord-Korea”, aldus Thae. „De wet is erop gericht de handen ineen te slaan met Kim Jong-un en Noord-Koreaanse burgers voorgoed in slavernij te houden.”
Activisten reageren verbouwereerd op de nieuwe wet, die over drie maanden van kracht wordt. Human Rights Watch sprak van een „misplaatste strategie” om via het onderdrukken van Zuid-Koreaanse burgers de gunst proberen te winnen van Kim Jong-un. Een advocatenkantoor in Seoul zei eerder de wet grondwettelijk te zullen aanvechten zodra die werd aangenomen. De Volksmachtpartij, momenteel in de oppositie, noemt de wet een excessieve inperking van de vrijheid van meningsuiting.
De in 2000 uit Noord-Korea gevluchte Park Sang-hak is voorzitter van Strijders voor een Vrij Noord-Korea, een van de actiefste actiegroepen die ballonnen met flyers, dollarbiljetten en geheugenkaarten de grens over stuurt. „Deze criminalisering is een barbaarse daad die het recht van Noord-Koreanen schendt om de waarheid te weten”, reageert Park. „Ik erken deze wet dan ook niet en blijf doen wat ik deed: een boodschap van vrijheid leveren aan 25 miljoen mensen over de grens.”
Christenen
Ds. Eric Foley, voorzitter en medeoprichter van Voice of the Martyrs Korea, stuurt al vijftien jaar Bijbels naar Noord-Korea, onder meer per ballon. Ook dat werk wordt voortaan verhinderd. Foley wijst er in een e-mail op dat ballonoplatingen enkel in de zomer plaatshebben, omdat alleen dan de wind sterk genoeg richting het noorden staat. „Voor nu richten wij ons op de vele unieke mogelijkheden om de verbintenis aan te gaan met ondergrondse christenen om de boodschap van Jezus te delen met Noord-Koreanen”, aldus Foley. „Wanneer het weer zomer is, zullen we voortzetten wat we nu ook doen: het werk uitvoeren dat God ons geeft, de autoriteiten zo goed mogelijk gehoorzamen en bereidwillig en verheugd de gevolgen accepteren.”
Vanuit Noord-Korea is nog niet op de wetswijziging gereageerd. Dinsdag werd daar begonnen met de jaarlijkse militaire wintertrainingen.