Brussel: voorkom radicalisering, neem outsider op in samenleving
De strijd tegen terrorisme begint met het beter opnemen van buitenstaanders in de samenleving, vindt de Europese Commissie. Wie zich dan toch tot terrorist ontpopt, moet minder gemakkelijk kunnen toeslaan. Doordat het moeilijker wordt om aan wapens te komen en doelwitten zoals vliegvelden en kerken anders worden ingericht. En doordat terroristen zich niet langer kunnen verschuilen tussen het blikveld van bijvoorbeeld het ene en het andere EU-land.
De commissie zou deze plannen eigenlijk pas volgend jaar presenteren. Maar door de aanslagen in Frankrijk en Oostenrijk klinkt de roep om het terroristen moeilijker te maken steeds luider en maakte het dagelijks bestuur van de EU haast.
De EU moet het onderwijs, sport, jeugdwerk en cultuur inzetten om te voorkomen dat mensen radicaliseren, vindt Eurocommissaris Margaritis Schinas. Zo krijgen zij het gevoel dat ze erbij horen „en zwakt de lokroep van extremistische ideeën af”. Gevangenissen moeten ook niet langer kweekvijvers voor extremisten zijn. Wie op vrije voeten komt, moet daarom geholpen worden een normaal leven op te bouwen.
Steden kunnen zich ook beter beschermen tegen aanslagen op drukke en symbolische plaatsen, denkt Schinas’ collega Ylva Johansson. Kerken, ziekenhuizen, stations en vliegvelden kunnen bijvoorbeeld met stedenbouwkundige maatregelen worden beschermd. Daarvoor kunnen lidstaten aanspraak maken op EU-geld. De commissie gaat verder kijken naar Europese regels om beveiligers mee te sturen op passagiersvluchten.
Maar het zou ook al helpen als eerdere EU-plannen om aanslagen te voorkomen eens werden uitgevoerd, verzucht Schinas. EU-landen hebben bijvoorbeeld strengere regels tegen vuurwapens en geldstromen naar radicale groepen nog niet allemaal overgenomen.
EU-landen worstelen ook met de terugkeer van jihadgangers. Zo wil Oostenrijk hen uit voorzorg kunnen opsluiten. Maar de lidstaten denken daar heel verschillend over. De commissie wil hen helpen tips uit te wisselen en beter gebruik te maken van beelden en andere informatie van het slagveld in bijvoorbeeld Syrië om misdadigers te kunnen vervolgen.
Europol krijgt verder meer bevoegdheden en Europese politiekorpsen en veiligheidsdiensten moeten minder langs elkaar heen werken. De commissie komt daartoe volgend jaar met een samenwerkingsleidraad.
Ook wil het dagelijks EU-bestuur manieren vinden om versleutelde communicatie te kunnen lezen zonder de privacy te schaden. Maar de commissie maakt niet duidelijk hoe zij het ogenschijnlijk onverenigbare zou willen verenigen.