Dát Nanninga, Pouw en vele anderen het zinkende FVD-schip verlieten, begrijpt wetenschapper en publicist Aalberts, auteur van een recent boek over Forum en over Baudet, heel goed. „Hun houding wordt soms afgedaan als opportunisme, maar met dat etiket ben ik het erg oneens. Als voor Pouw haar eigenbelang leidend was geweest, had ze gezwegen over misstanden in de partij, had ze zich geschikt naar de luimen van Baudet en was ze volgend jaar fijn Tweede Kamerlid geworden. Maar dat heeft ze juist niet gedaan.”

Lees ook

Eerdmans ziet ‘ruimte op rechts’ voor nieuwe partij

Over de kansen van de afgesplitste FVD-kopstukken –naast Nanninga en Pouw ook diverse andere kandidaat-Kamerleden en bijna complete Statenfracties– is Aalberts niet optimistisch. „Het zijn er heel veel en bovendien vogels van diverse pluimage. Het gaat nogal eens om mensen met relatief weinig ervaring in het maatschappelijk middenveld, dus niet gewend aan organiseren, vergaderen, compromissen sluiten, samen er iets van maken. Ik zie het eerlijk gezegd niet voor me dat deze mensen het ervoor over zullen hebben één of meer zaterdagen in een hotel te gaan congresseren, daar een heel nieuw programma te gaan schrijven, een nieuwe kandidatenlijst op te stellen, de financiën op orde te gaan brengen, et cetera. Ze hebben geen structuur en moeten vanaf de grond iets gaan opbouwen. En dat terwijl de verkiezingen al over ruim honderd dagen plaatsvinden.”

Aannemelijker acht de politicoloog het dat Statenleden die zich nu van Forum hebben afgesplitst of dat binnenkort nog zullen doen, hun periode in de Provinciale Staten rustig zullen uitzitten om daarna de politiek vaarwel te zeggen. „Zij gaan zich nog een tijdje als onafhankelijke volksvertegenwoordiger of onafhankelijke fractie voor hun gewest inzetten. En zeggen daarna: ik heb een mooie tijd gehad, maar dit was het wel weer voor mij.”

Daarbij komt nog de vraag: wie moet bij de vorming van zo’n nieuwe partij de leiding nemen? „Ik zou het niet weten. Van Eerdmans hoorde ik dat hij misschien toch maar bij Leefbaar blijft. En Nanninga is net enkele weken terug weer moeder geworden. Zij zal er vast geen trek in hebben, want zij weet als publicist en Amsterdams raadslid als geen ander wat er dan op je af komt.”

Zouden de kansen voor een FVD nieuwe stijl groter zijn geweest als de nu afgesplitste kopstukken de strijd om de FVD-boedel hadden gewonnen en Baudet uit de partij hadden kunnen kieperen?

„Dat zou hun natuurlijk een betere uitgangspositie hebben gegeven. Toch moet je de waarde hiervan niet overschatten. Kijk, het belangrijkste kapitaal van een partij zijn de leden en de potentiële kiezers. De leden brengen geld in het laadje door directe contributie en door overheidssubsidies die direct aan het ledental zijn gekoppeld.

Dus als Baudet door de achterdeur verdwenen was en veel leden zouden eveneens zijn opgestapt, zou het kamp-Nanninga voor een deel met een lege huls zijn achtergebleven.

Baudet zou in dat geval vast een nieuwe partij zijn gestart en door zijn naamsbekendheid waarschijnlijk beduidend meer electorale kansen hebben gehad dan de achterblijvers.”

Als hij, bij een eventuele ledenraadpleging van FVD, weer op het schild wordt geheven, krijgt hij het nog makkelijker…

„Hij behoudt dan inderdaad een stuk infrastructuur. Dat kan hem helpen. Ik sluit niet uit dat hij een beeld zal weten te creëren dat FVD de gelederen weer heeft gesloten, dat de ‘verraders’ vertrokken zijn en dat weer met een schone lei kan worden begonnen. Dan kan hij op 17 maart zomaar weer één of twee zetels gaan pakken.”