Momenteel wordt er een nieuw hoofdstuk van dit dossier geschreven. De parlementaire ondervragingscommissie kinderopvangtoeslag verhoort betrokken en verantwoordelijke bewindslieden en ambtenaren. Nu al is duidelijk dat de regels complex waren en de uitvoering zo streng dat tal van ouders onvermijdelijk in ernstige financiële problemen terechtkwamen.

Overzichtelijk en eenvoudig –dat is volgens mij één van de lessen die uit deze affaire kan worden getrokken. Deze twee ‘vertrekpunten’ wil ik vervolgens meenemen naar de arbeidsmarkt. In het arbeidsrecht is het de laatste jaren ook zoeken naar nieuwe regels om uit het huidige regelingenmoeras te komen. Op de arbeidsmarkt zijn de afgelopen jaren de regels eerder onoverzichtelijk geworden dan dat ze het belang dienden van werkgevers en werknemers.

In een aantal gevallen zijn de regels zelfs niet of nauwelijks meer te begrijpen voor werkenden. In de afgelopen jaren is dan wel gewerkt aan scherpere uitgangspunten rond het arbeidsrecht (denk aan de WAB), maar over de hele linie is het Nederlandse arbeidsrecht toch aanzienlijk complexer geworden.

Dit jaar verschenen er twee opvallende rapporten over de arbeidsmarkt. Allereerst kwam de WRR met het rapport ”Het betere werk”. Daarin pleit de WRR voor grip op werk, leven en geld. Kort daarna lanceerde de commissie-Borstlap het rapport ”In wat voor land willen wij werken?” De commissie-Borstlap signaleert grote verschillen in bescherming en toerusting tussen verschillende categorieën werkenden en hanteert als uitgangspunt dat alle potentiële werkenden duurzaam actief blijven op arbeidsmarkt.

We zijn inmiddels bijna een jaar verder en afgezien van een maatschappelijk debat over deze thema’s is er nog niets terechtgekomen van enige implementatie. Het volgende kabinet mag dit opknappen en daarin schuilt het gevaar dat we straks in de verkiezingsprogramma’s elementen en oneliners zullen tegenkomen die uit beide rapporten zijn geplukt. Maar dat is niet genoeg! Na de veelal cosmetische aanpassingen op de arbeidsmarkt is er een grondige hervorming van de regels nodig. Een voorbeeld is het verkleinen van de uitgangspositie tussen vast en flex.

Draagkracht

Hervormingen beginnen waar de oneliners eindigen –en dit vraagt om het nemen van verantwoordelijkheid. Ook is er draagkracht nodig om over de gewenste regeringstermijn van vier jaar heen te kijken. Het gros van de werkenden in het land is gebaat bij overzichtelijkheid en eenvoud. Deze overgrote meerderheid van werkenden (of je nu werkgever, zelfstandige of werknemer bent) heeft het beste met elkaar voor en is vanuit een volwassen arbeidsverhouding met elkaar onderweg. Voor deze overgrote meerderheid zijn geen complexe regels nodig die je het labyrint in sleuren waar uitvoerende instanties worstelen met de uitleg en de uitvoering. Werkend Nederland wil graag vanuit vertrouwen regels hebben die ondersteunend zijn aan de vormgeving van een volwassen arbeidsverhouding.

De auteur is directeur van de christelijke vakorganisatie CGMV. Reageren? sociaal@refdag.nl