Burgerdoden aanval Hawija wél meegeteld in statistieken
De burgerdoden van de Nederlandse luchtaanval op een bommenfabriek in Hawija in Irak zijn wel degelijk opgenomen in de maandelijkse rapporten over burgerslachtoffers van een door de Amerikanen aangestuurde taskforce in de strijd tegen IS.
Minister Bijleveld (Defensie) stelde in december in de Tweede Kamer dat de slachtoffers die „zeer waarschijnlijk” waren gevallen bij de Nederlandse luchtaanval „geen onderdeel uitmaken van het totale aantal van 1.347 door CENTCOM helaas bevestigde burgerslachtoffers.” CENTCOM is het Amerikaanse militaire commandocentrum. De bewindsvrouw schrijft aan de Tweede Kamer te betreuren dat de verstrekte informatie anders blijkt te liggen.
Bijleveld had eind vorig jaar, toen ze de Kamer inlichtte, andere informatie van de Amerikanen gekregen. „Ik ben uitgegaan van de informatie die ik via officiële kanalen van CENTCOM ontving”, schrijft ze nu. Eind vorige maand heeft het Pentagon Bijleveld laten weten dat Hawija toch is meegenomen in de statistieken. Door een fout van de taskforce werd de aanval op de plaats in Irak echter pas op 5 december vorig jaar toegevoegd aan het overzicht. Dat was voor het laatstgehouden Kamerdebat over de kwestie.
Onjuist geïnformeerd
De Kamer debatteerde al verschillende keren met Bijleveld over de burgerdoden. Al snel na de aanval in 2015 repten internationale media over zeventig burgerslachtoffers, maar een officieel dodental is nooit vastgesteld. De Kamer is in de maanden na de aanval onjuist over de burgerdoden geïnformeerd door toenmalig minister Hennis van Defensie. Pas afgelopen najaar werd de Kamer op de hoogte gebracht.
Na een debat in november steunde bijna de hele oppositie een motie van wantrouwen tegen Bijleveld, ondanks haar „oprechte excuses.” Later die maand moest premier Rutte zich ook in de Kamer in een urenlang debat voor de kwestie verantwoorden.
Een definitief eindrapport van de Amerikanen naar de aanval van Nederlandse F-16’s is er nooit gekomen. Bijleveld heeft nu van het Pentagon te horen gekregen dat zo’n rapport destijds geen vereiste was voor onderzoek naar meldingen over burgerslachtoffers. De Verenigde Staten blijven er verder bij dat de rapporten over de aanval op Hawija niet gedeeld kunnen worden met de Kamer, ook niet vertrouwelijk. Bijleveld had daarom verzocht.
