Wereldwijd spoelt er dagelijks 141 miljard liter water door het toilet. Zes keer het totale waterverbruik van heel Afrika, rekent Jing Wang, verbonden aan Pennsylvania State University, voor. Een indrukwekkend getal, en daar is ook alle reden voor. „Ontlasting is van nature een beetje kleverig en hecht zich dus goed aan oppervlakken. Zelfs aan een op het oog gladde porseleinen toiletpot.”

De onderzoeker zocht en vond een oplossing voor dit probleem in de plantenwereld. Het resultaat van zijn zoektocht is een spray geïnspireerd op het gladde oppervlak van bladeren, waar regendruppels als bolletjes van afglijden. Wang noemt zijn uitvinding LESS, van liquid-entrenched smooth surface.

Sneldrogend

De coating kunnen mensen thuis zelf in twee stappen aanbrengen. Eerst spuiten ze een dunne laag sneldrogende polymeren aan de binnenkant van de pot, gevolgd door een smeermiddel dat het oppervlak nog gladder maakt. Het laagje blijft 500 spoelbeurten zitten. Dat lijkt veel, maar een gezin zit daar zo aan. Dat maakt de methode nog vrij duur. Wel werkt Wang hard aan een coating die langer of zelfs permanent blijft zitten.

Uit onderzoek blijkt dat een behandelde toiletpot met 90 procent minder water toe kan. Dat klinkt mooi, maar het is maar de vraag of het rioolstelsel van een doorsneewoning daarop berekend is. Als een hoopje vervolgens een halve meter verderop in een bocht blijft liggen, ben je verder van huis.

Waterbesparing

Wang heeft zijn uitvinding ondergebracht in de kleine onderneming Spotless Materials. Die levert de spray voor iets minder dan 14 euro. Goedkoop is de behandeling dus niet, ook al kun je met een flesje meerdere malen doen.

LESS levert meer op dan een flinke waterbesparing. Uitwerpselen die zich niet hechten aan de pot laten ook geen vieze sporen achter. Dat scheelt een hoop schoonmaakwerk en maakt desondanks het toilet hygiënischer, want ook bacteriën krijgen de kans niet om zich aan het oppervlak te hechten.

Namaakpoep

Onderzoeksleider Tak-Sing Wong meent zelfs dat de coating een flinke stap op weg is naar een zelfreinigend en waterloos toilet. Dat klinkt hoogdravend, maar wie op filmpjes ziet met wat voor sneltreinvaart een kleverig hoopje namaakpoep omlaag zoeft –zonder doorspoelen– moet erkennen dat hier kansen liggen. De onderzoekers publiceerden hun onderzoek onlangs in vakblad Nature Sustainability.

Wang ziet naast toiletpotten nog tal van mogelijkheden voor zijn spray. Ook autoruiten, spiegels, brillen, medische apparatuur en cameralenzen blijven na behandeling een tijd lang schoon en droog.