Rutte voedt twijfels over Dijkhoff
Laat VVD-leider en premier Mark Rutte zijn gedoodverfde opvolger Klaas Dijkhoff nu wel of niet vallen? Die vraag houdt het Binnenhof sinds woensdag bezig.
In Elsevier Weekblad van deze week zegt Rutte dat hij in VVD-fractievoorzitter Dijkhoff niet per definitie een toekomstig lijsttrekker ziet. „Klaas is prima. Maar ’t is niet per se hij. Dat is niet zo.”
Volgens Rutte is het bij de VVD geen gewoonte dat de fractievoorzitter in de Tweede Kamer de lijsttrekker en politiek leider wordt. „Die regel is er niet. De VVD is een compleet anarchistische club. Daar zit helemaal geen lijn in dat soort dingen.”
In een persbericht maakte Elsevier vervolgens wereldkundig dat Rutte Dijkhoff „niet per se” ziet als opvolger en concludeert: „Feitelijk laat Rutte daarmee de VVD-kroonprins vallen.”
Is die conclusie gerechtvaardigd? Rutte zelf vindt in ieder geval van niet. Hij zag zich genoodzaakt om woensdag direct te reageren op de ontstane commotie. Volgens de premier laat hij „helemaal niemand” vallen. „Er wordt nieuws gemaakt van iets dat er helemaal niet is.”
Graaier en draaier
Toch is daarmee de kous niet af. Feit is namelijk wel dat Ruttes voorgangers, Zalm en Dijkstal, eerst fractievoorzitter waren en daarna lijsttrekker. Ook Rutte zelf gaf in 2006 zijn ambt als staatssecretaris van Onderwijs op om als VVD-lijsttrekker eerst VVD-fractievoorzitter te worden.
Feit is ook dat Rutte zelf over zijn opvolging praat. Hij had ervoor kunnen kiezen dat niet te doen. Rutte weet als ervaren politicus hoe gevoelig opvolgingskwesties liggen.
Daarbij komt dat de uitlatingen van Rutte komen op het moment dat de populariteit van Dijkhoff op een dieptepunt zit. Er is weinig over van het beeld dat de VVD-fractievoorzitter nuchter, droog, grappig en superslim is. Hij staat nu bekend als een graaier en een draaier.
Een graaier omdat hij 37.000 euro wachtgeld opstreek. En een draaier omdat hij na veel kritiek uit de achterban toch maar besloot om de uitkering stop te laten zetten. De wachtgeldaffaire en de reiskostenaffaire die daarna volgde, schaden het zorgvuldig opgebouwde imago van Dijkhoff. Wie gelooft een politicus die zegt dat hij nooit op zijn loonstrookje kijkt?
De VVD, die het toch al niet zo best deed in de peilingen, schoot verder naar beneden in populariteit. Rutte leest natuurlijk ook de kranten en hij weet dat. Dalende trends in peilingen maken politici meestal zenuwachtig.
Verder weet Rutte natuurlijk ook dat minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat zich deze zomer opwierp als zijn opvolger. Zij ambieert zelfs het premierschap. Ook VVD-coryfee Wiegel heeft een en andermaal impliciet zijn twijfels uitgesproken over Dijkhoff.
Zagen
Als Rutte onder dit gesternte stelt dat zijn gedoodverfde opvolger Dijkhoff „niet per se” de toekomstig VVD-lijsttrekker wordt, dan moet hij niet vreemd opkijken als Binnenhofbewoners concluderen dat hij –weliswaar voorzichtig– zaagt aan de poten van de Dijkhoffs stoel.