Jong Kazachstan pruimt verkiezingen zonder echte keuze niet langer
Kazachstan houdt zondag verkiezingen: voor het eerst in dertig jaar zonder oud-president Nazarbajev op de lijsten. Maar met name jongeren vragen zich af of er wel écht iets te kiezen valt.
Sinds de val van de SovjetUnie kende Kazachstan één president: Noersoeltan Nazarbajev. Vier keer ging het volk naar de stembus om hem met meerderheden van boven de 90 procent opnieuw in het zadel te tillen.
Nadat Nazarbajev in maart zijn ambt neerlegde, schreven de autoriteiten nieuwe verkiezingen uit. Na dertig jaar kan het volk nu op iemand anders stemmen dan Nazarbajev.
Maar zullen de verkiezingen dit keer wel eerlijk verlopen? Een deel van de Kazachse bevolking heeft er zijn vragen bij. Op internet delen jongeren massaal de hashtag #hebikweleenkeuze? Want er is feitelijk maar één serieuze kandidaat. Politieke vrijheid is er niet: de laatste weken zijn verschillende activisten aangehouden.
Tijdens een partijbijeenkomst van de regerende Nur Otanpartij op 23 april kozen de leden unaniem voor interim-president Kassim-Zjomart Tokajev als presidentskandidaat. En toen ook Nazarbajev zijn goedkeuring gaf, was de uitslag van de verkiezingen de facto al bekend. De overige zes kandidaten maken geen kans.
Het gebeuren past naadloos in het idee van „geleide democratie” dat de Kazachse elite hoog houdt. In ruil voor de totale steun onder de bevolking zorgt de overheid voor een rechtvaardig beleid, economische groei en harmonie onder de bevolking. Verkiezingen zijn daardoor meer een „feestje” voor de „eenheid van het volk” dan een democratisch proces, stelt politicoloog Rafis Abazov van de Al-Farabi Kazakh Universiteit in Almaty.
Maar waar de bevolking zich al dan niet georkestreerd aan de ‘afspraak’ houdt met complete steun voor de regering, doet de overheid vaak haar deel niet, aldus Abazov.
Corruptie blijft het grootste probleem van de Kazachse politiek. Onder Nazarbajev is Kazachstan veranderd van een ontwikkelingsland tot één van de vijftig rijkste landen ter wereld. Maar er is sprake van grote ongelijkheid tussen een arme bevolking en een rijke elite.
Het is echter de vraag hoe lang de bevolking dit nog slikt. De nieuwe Kazachse generatie wil een echte keuze. Als het de jongeren niet lukt via de verkiezingen van zondag iets te veranderen, dan proberen ze het op een andere manier en kan de regeringspartij Nur Otan zich zorgen gaan maken.