Alleen PVV, FVD, SP en SGP stemden tegen. Minister Schouten (Landbouw) wilde het wetsvoorstel met spoed behandelen vanwege verplichte rapportage aan de Europese Commissie in juni, terwijl de afroming dit jaar tot nog toe tegenvalt.

Brussel wil dat Nederland de hoeveelheid fosfaatrechten voor de melkveesector terugbrengt tot het plafond van 84,9 miljoen kilogram, stelt Schouten. Doet het kabinet dit niet, dan kan dit door de Commissie bestraft kan worden door bijvoorbeeld de zogeheten derogatie –Nederlandse boeren mogen van de EU meer mest op hun land uitrijden dan officieel is toegestaan– niet te verlengen.

Op dit moment is het afromingspercentage nog 10 procent. Doordat de handel in fosfaatrechten dit jaar lager uitvalt dan nodig, vindt de minister het nodig dat de verhoging naar 20 procent zo snel mogelijk van kracht wordt. De bewindsvrouw gaf aan dat haar voorstel eigenlijk koersgevoelige informatie is, omdat boeren nu nog snel kunnen handelen tegen het lagere percentage. Nu de Tweede Kamer het wetsvoorstel heeft aangenomen, kan de Eerste Kamer het voorstel volgende week bespreken.

Nieuwe verhoging

De minister zei het hogere percentage terug te willen brengen naar 10 procent zodra het aantal rechten onder het plafond is gekomen, maar kan niet uitsluiten dat later dit jaar een nieuwe verhoging nodig is om eind dit jaar onder het maximum te komen.

De brede steun van de Tweede Kamer volgde op vele en kritische vragen van de landbouwwoordvoerders van de fracties tijdens het aan de stemming voorafgaande debat.

Diverse partijen wezen op het feit dat recente cijfers over de daadwerkelijke fosfaatproductie juist positief waren; zowel het nationale als het sectorale fosfaatplafond wordt niet overschreden. Het debat ging dus puur over een papieren werkelijkheid, vond PVV’er Barry Madlener.

Juridisch aspect

Roelof Bisschop (SGP) uitte ernstige twijfels bij het juridische aspect van de Brusselse eis om het aantal fosfaatrechten onder het sectorplafond te brengen. De SGP’er vroeg eerder schriftelijk waar in de staatssteunbeschikking staat dat het aantal fosfaatrechten voor melkveebedrijven teruggebracht moet worden tot onder het plafond, zolang de daadwerkelijke productie onder het maximum uitkomt. Schouten antwoordde daarop dat die voorwaarde inderdaad niet expliciet wordt vermeld.

Volgens de minister is het voor het „toekomstperspectief” van boeren echter nodig dat ook de dreiging van overschrijding wordt vermeden. Daardoor zou de noodzaak van een generieke korting op fosfaatrechten blijven dreigen. Omdat Schouten dat wil voorkomen, kiest ze nu de vlucht naar voren door het afromingspercentage te verhogen.