Weigeren zondagswerk sneller reden voor ontslag?
Komen gewetensbezwaarde werknemers sneller in de problemen door de Wet arbeidsmarkt in balans? Dat wilde Peter Schalk (SGP) maandag weten van minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken).
„Een beetje gewetensbezwaard zijn kan niet”, stelde Schalk in het debat over de wet in de Eerste Kamer. Het was hem niet duidelijk hoe werknemers met gewetensbezwaren, bijvoorbeeld over zondagswerk, beschermd worden in de nieuwe wet.
Koolmees verdedigde daar zijn wetsvoorstel, waar onder meer het ontslagrecht anders wordt ingericht. In de huidige wet moet één van de zes ontslaggronden het recht aan een werkgever geven om een medewerker te ontslaan. Iemand meldt zich bijvoorbeeld frequent ziek, of er is sprake van een verstoorde arbeidsrelatie.
In het voorstel waarover maandag in de Eerste Kamer werd gesproken, kan een werkgever ontslaggronden combineren. In het algemeen wordt aangenomen dat dit een versoepeling is van het ontslagrecht.
Geweten
Eén van de redenen om een werknemer te kunnen ontslaan, is werkweigering door een ernstig gewetensbezwaar. In zo’n geval moet de werkgever kunnen aantonen dat het werk op geen enkele andere manier kon worden uitgevoerd. „Is een beetje aantonen dat het werk echt niet anders kon worden gedaan voortaan voldoende om iemand te ontslaan?”, vroeg Schalk aan de minister.
Hoe de rechter met de zogenoemde cumulatieve ontslaggrond om zal gaan, is niet duidelijk. „Hoe kan de minister bevorderen dat de rechter terughoudend zal omgaan met het betrekken van gewetensbezwaren?”, wilde Schalk van Koolmees weten. „Ik ga ervan uit dat de rechter, net als nu het geval is, zeer terughoudend zal zijn bij gevallen van gewetensbezwaar. Daar zal ik op toezien”, antwoordde de minister.
Hij erkende dat deze ontslaggrond van een andere aard is dan de andere redenen om van een medewerker af te kunnen. „Een werkgever zal ook onder de nieuwe wet moeten aantonen dat het werk echt niet op een andere manier gedaan had kunnen worden”, probeerde Koolmees Schalk gerust te stellen.
„De minister gaf aan dat ontslag door gewetensbezwaar maar zelden voorkomt, maar dat kan in de toekomst natuurlijk anders worden”, licht Schalk dinsdagmorgen desgevraagd toe. „Het kan gaan om zondagswerk, maar ook bijvoorbeeld om vaccinatie. Als dat in de toekomst opgeteld kan worden bij vaak te laat komen en een verstoorde arbeidsrelatie, kan dat zomaar leiden tot ontslag.”
Schalk diende in de tweede termijn een motie in om te regelen dat een gewetensbezwaar nooit onderdeel kan zijn van een optelsom van redenen voor ontslag. De Eerste Kamer stemt daar volgende week dinsdag over.