Column: Op orgelles moeten
Als u deze reformatorische krant leest, is er een redelijke kans dat u ooit orgelles hebt gehad. En als u iets ouder bent, is die kans groter dan wanneer u behoort tot de jongere generatie.
Talloos zijn de verhalen van hen die als kind vanzelfsprekend op orgelles gingen. Niet dat andere instrumenten niet mochten, maar die waren gewoon niet in beeld. Velen zijn er vroeger of later mee gestopt en ‘doen nergens meer aan’. Anderen zijn blijven spelen, thuis of ook in kerkdiensten, als amateur (”liefhebber”) of zelfs professioneel.
Met de ontkerkelijking is het steeds minder vanzelfsprekend om orgel te gaan spelen. Degenen die wel kerkelijk betrokken blijven, zijn opener naar andere muziekinstrumenten. Natuurlijk is dat positief. Er is veel meer muzikaal te beleven dan alleen achter het orgel. Niet iedereen ontwikkelt affiniteit met hetzelfde instrument. En dwang is vaak niet goed.
Maar dat is niet het hele verhaal. Je moet wel met het orgel in aanraking kunnen komen om het eventueel leuk te gaan vinden. Waar meer mensen het instrument gaan bespelen, zijn er ook meer die er enthousiast van worden.
En dat het orgel een instrument is om enthousiast van te worden, weet iedereen die jonge kinderen ermee kennis heeft zien maken. In Nijkerk maak ik dat elk jaar weer mee, op Open Monumentendag. Eerst zijn ze verlegen, maar als ze ontdekt hebben wat voor geluiden ze allemaal uit zo’n enorm apparaat kunnen laten komen, zijn ze niet meer te stoppen. Veel orgels zien er ook nog indrukwekkend uit, en het is mysterieus: je weet niet hoe het precies werkt, de bespeler is vaak niet te zien en alleen via donkere gangetjes en trappetjes te bereiken. Een belevenis! En dat is nog maar het begin.
In de orgelwereld zijn er niet voor niets allerlei initiatieven om kinderen met het orgel kennis te laten maken. Maar een orgel is nooit ver van huis. Mocht u kleine kinderen hebben: ga komende zondag eens na de dienst met ze bij het orgel langs. De organist zal ze ongetwijfeld even willen laten zien, horen en voelen hoe fascinerend het is.
Is het erg als kinderen niet automatisch op orgelles gaan? Op zich niet. De orgelkunst sterft heus niet uit, zeker niet als je het internationaal bekijkt. En het is belangrijker dát kinderen op muziekles gaan, dan welk instrument ze bespelen. Maar overweeg nog eens het orgel, ook voor uzelf. Of het nu aanvankelijk moest of niet: als het bevalt, krijg je er ongelofelijk veel voor terug.
