Het eerste dat opviel, waren de geruststellende woorden die de fractievoorzitters van de regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie uitspraken richting burgers. Het gestelde klimaatdoel, namelijk reductie van de CO2-uitstoot met 49 procent in 2030, moet betaalbaar zijn voor burgers en bedrijven. Begrijpelijk dat de regeringspartijen deze insteek kozen. Over ruim een maand zijn er verkiezingen voor Provinciale Staten.

Het is op dit moment wel relatief gemakkelijk om het uitgangspunt over de betaalbaarheid te onderschrijven. Er liggen namelijk nog geen concrete maatregelen voor. In het concept-klimaatakkoord staan slechts voorstellen. Het Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving rekenen die momenteel door. De berekeningen komen 13 maart, een week voor de verkiezingen, in de openbaarheid. Maar ook dan hoeven de regeringspartijen nog niet direct keuzes te maken. Het kabinet is dan aan zet. Het kan zomaar enkele maanden duren voor er concrete plannen naar de Kamer komen.

Drammer

Een tweede opmerkelijk punt was de milde toon van VVD-fractievoorzitter Dijkhoff. Drie weken geleden uitte hij in een interview zijn twijfels uit over de haalbaarheid van het klimaatakkoord. Hij noemde zijn D66-collega Jetten een „drammer” omdat die aandringt op haast. En zinspeelde zelfs op een kabinetscrisis.

Dijkhoff zocht dinsdag naar de verbinding. 50PLUS-Kamerlid Van Rooijen en zijn PvdD-collega Ouwehand probeerden hem uit de tent te lokken over zijn interview, maar dat lukte niet.

Het derde dat opviel, was de eensgezindheid van de coalitie. Het leek alsof ze een niet-aanvalsverdrag hadden gesloten. Maar er waren wel onderlinge verschillen. Die zitten ook in het regeerakkoord. Daarin staat dat Nederland zich moet voorbereiden op een CO2-reductie van 49 procent in 2030, maar enkele zinnen verderop staat dat de uiteindelijke doelstelling daar van af kan wijken. D66 en ChristenUnie legden sterk de nadruk op het eerste; VVD en CDA brachten de nuancering in herinnering.

Het vierde dat eruit sprong, was de uitgestoken hand van de coalitiepartners naar de oppositiepartijen. Alleszins verklaarbaar omdat na de Provinciale Statenverkiezingen en de daaropvolgende verkiezingen voor de Eerste Kamer, de coalitie waarschijnlijk geen meerderheid meer heeft in de Senaat. Zo wist ChristenUnie-fractievoorzitter Segers zijn GroenLinks-collega Klaver zover te krijgen dat laatstgenoemde steun van de coalitie voor ‘zijn’ initiatiefwet om een CO2-heffing voor bedrijven te introduceren, niet langer ziet als voorwaarde om andere klimaatmaatregelen van het kabinet te steunen. Uiteindelijk gaat het Klaver ook om het bereiken van het doel. De weg waarlangs is minder belangrijk.

Minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat deed een handreiking aan de oppositie door toe te zeggen dat hij ook de effecten van een CO2-heffing wil laten doorrekenen door het Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving. Er is wel wat gebeurd tijdens het debat, zo concludeerde PvdA-fractievoorzitter Asscher aan het slot tevreden: „De CO2-heffing leek morsdood, maar is toch springlevend.”

Spanning

Premier Rutte reageerde in het debat enthousiast op de voorzichtige toenadering tussen coalitie en oppositie. Dat was een vijfde element dat naar boven borrelde. Hij hoopt dat een groot deel van de Kamer de klimaatvoorstellen gaat steunen. „Misschien wel meer dan honderd zetels”, zo opperde de premier blijmoedig.

De eindconclusie is dat spanning die er rond het klimaatakkoord heerste, snel wegebde. De Kamer wil aan de slag. In de woorden van SGP-Kamerlid Stoffer: „We horen de afgelopen weken veel over drammers en dromers, maar ik zou hier een lans willen breken voor doeners.”