Een grauwgrijze lucht hangt laag boven de uiterwaarden van Terwolde, iets schuin boven Deventer. Af en toe valt er een spat regen.

Honderd bewapende manschappen van 11 Luchtmobiele Brigade maken zich in de Chinooks klaar voor het gevecht op de grond. Twee grommende Apaches cirkelen rond de zware transportheli’s.

Landmacht en luchtmacht houden –met de Duitse Division Schnelle Kräfte– de grootste defensie-oefening in Nederland. Aan de training doen 16 heli’s, 2 Duitse Tornado’s, 2 Belgische F-16’s, een Nederlandse C-130 Hercules- en een Duits C-160-transporttoestel mee.

Vijandelijke troepen vallen in het oefenscenario een NAVO-land aan. Artikel 5 treedt in werking, bondgenoten slaan de handen ineen. Het scenario is niet denkbeeldig. De Russen roeren zich aan de oostgrens van bondgenootschappelijk gebied.

Spanning

De oefening –in het midden, oosten en noorden van het land– is in volle gang. Bewoners krijgen tot 10 oktober de zware roffel van laagvliegende Chinooks voor hun kiezen. „In de strook”, zoals militairen zeggen. Buiten militair oefenterrein.

De manschappen moeten goed op elkaar ingespeeld raken, legt luitenant-kolonel Hein Faber, de grote baas van Falcon Autumn, in Terwolde uit. „Snel invliegen, snel vertrekken.” En tussendoor de vijand „neutraliseren.”

Lastig, die nauwe samenwerking met Duitse troepen? „Een uitdaging”, reageert de tweesterrenmilitair diplomatiek. „Gelukkig spreken ze goed Engels.” De procedures van beide eenheden zijn hetzelfde, de briefing vooraf kost even wat meer tijd.

Duits-Nederlandse samenwerking is belangrijk, benadrukt majoor Marc Klapdoor van Luchtmobiel. „Duitsland en Nederland gaan in 2020 bijvoorbeeld gezamenlijk een EU-battlegroup, een EU-gevechtseenheid, op de mat zetten. Met deze oefening kunnen we aan elkaar wennen.”

Vijf wilde ganzen vliegen in Terwolde over. In formatie. De spanning stijgt, de bewolking zakt. „We zitten op het randje”, zegt luitenant-kolonel Faber bezorgd. Helikopters mogen tijdens de ”raid” –de aanval– niet in actie komen bij minder dan 3 kilometer zicht en een wolkendek lager dan 400 voet. „Bij echte operaties kan een commandant hier natuurlijk van afwijken.”

Bij het opstijgen in Deelen bevindt de bewolking zich op 500 voet, tijdens de vlucht naar Terwolde zakt het wolkendek onder de 400 voet.

Op het allerlaatste moment moet defensie de oefening afblazen. De heli’s maken rechtsomkeert, de krijgsmacht verliest de strijd tegen de wolken.

De staalfabriek blijft bezet. Nog één dag. Want woensdagochtend hebben Duitse manschappen het klusje alsnog geklaard. Met mooi weer.