”Twee musici in oorlogstijd” verscheen in het kader van het Andriessen/De Klerk Festival, dat in september in Haarlem werd gehouden ter gelegenheid van beider geboortedagen. De Klerk legde in de oorlogsjaren de basis voor een glansrijke carrière. Andriessen had de toppen van zijn roem toen al bijna bereikt.

De meidagen van 1940 waren een nachtmerrie. Andriessen weigerde zich aan te melden bij de door de Duitsers ingestelde Cultuurkamer. Met als gevolgd dat de verkoop van zijn composities werd verboden. Ze mochten ook niet meer worden uitgevoerd. Onder de indruk van het bombardement op Rotterdam componeerde de net aan het conservatorium afgestudeerde De Klerk zijn ”Elégie” (klaaglied) voor viool en orkest. Andriessen werd in 1942 opgepakt en zat met zijn broer Willem een halfjaar vast in een kamp in het Brabantse Haaren. In het kamp voltooide Andriessen het ”Credo” van zijn ”Missa Christus Rex”. De Klerk had de moed om in 1944 in de Sint-Bavokerk in Haarlem te improviseren over ”Gelukkig is het land” uit Valerius’ ”Gedenck-Clank”.

Het boek van Cevaal leest als een documentaire over twee musici in oorlogstijd, aangevuld met twee cd’s met werken van beide componisten, die door Okke Dijkhuizen werden samengesteld en door Lourens Stuifbergen worden toegelicht. Jammer dat het een beetje zoeken is naar de tracks van beide cd’s achter in het boek.

Twee musici in oorlogstijd. Hendrik Andriessen en Albert de Klerk, 1940-1945, Willem Jan Cevaal; uitg. Andriessen/De Klerk Stichting en uitg. De Toorts, Haarlem, 2017; ISBN 978 90 6020 859 5; 120 blz.; + 2 cd; € 22,50.