Voor Rutte weegt rijke buitenlandse belegger zwaarder dan toekomst van Nederland
„Wellicht hebt u gehoord dat er weer acties komen in het primair onderwijs. Er komt 270 miljoen euro beschikbaar voor eerlijke salarissen en vermindering van werkdruk, maar er is 1,4 miljard nodig.”
Een brief die zo begint, hadden mijn zoontje en dochtertje beiden onlangs in de hand toen ik ze opwachtte op het schoolplein. Omdat de regering de benodigde 1,4 miljard euro niet vrij wil maken, gaan de leraren in het basisonderwijs op 12 december weer staken.
Toen ik de brief las, was mijn eerste gedachte: wacht even, 1,4 miljard euro, dat bedrag komt me bekend voor. Het is namelijk precies het bedrag dat het de schatkist kost om de dividendbelasting af te schaffen.
Dividendbelasting is de heffing die bedrijven inhouden als ze dividend uitbetalen. Nederlandse aandeelhouders kunnen die belasting verrekenen met hun inkomstenbelasting. Buitenlandse beleggers, zoals gigantische pensioenfondsen uit de VS of schatrijke oliesjeiks, kunnen dat niet. Het afschaffen van de dividendbelasting is een vervroegd kerstgeschenk van onze regering aan die ‘arme’ buitenlandse beleggers.
De regering rechtvaardigt het afschaffen met het argument dat het goed is voor onze economie en voor banen zorgt in Nederland. Een steekhoudende analyse over hóe dat dan goed is, ben ik echter niet tegengekomen.
Maar even afgezien daarvan: het kabinet-Rutte III heeft dus wel geld om de dividendbelasting af te schaffen, maar kan of wil geen geld voor ons basisonderwijs vinden. Toevallig gaat het om precies hetzelfde bedrag, waardoor we ook kunnen zeggen dat onze regering blijkbaar het plezieren van buitenlandse beleggers belangrijker en nuttiger vindt voor onze economie en banen dan investeren in ons basisonderwijs. En daar breekt mijn economenklomp!
Cruciaal voor economische groei op de langere termijn in elk land is hoe goed opgeleid de bevolking is. Dat opleiden begint in het basisonderwijs. Daar wordt, de naam zegt het al, de basis gelegd voor het vervolgonderwijs van kinderen zoals mijn zoontje en dochtertje. Het basisonderwijs kunnen we dus zien als een fundament waarop ons economisch huis van de toekomst gebouwd wordt.
Nu ben ik geen bouwkundige, maar als leek weet ik wel dat je nog zulke prachtige muren kunt bouwen, schitterende daken erop kunt plaatsen en magnifieke gevels kunt optuigen, maar dat het wachten is op mankementen als het fundament niet deugt. Dure herstelwerkzaamheden om de haverklap, met instorting van het hele bouwwerk als een reëel gevaar, is wat de eigenaar te wachten staat.
Het is mij een raadsel hoe het afschaffen van de dividendbelasting beter kan zijn voor onze economie en banen dan investeren in het basisonderwijs. Dit zeker in de wetenschap dat daarop jarenlang snoeihard is bezuinigd én er een tekort aan leraren aankomt door de vergrijzing. Het afschaffen van dividendbelasting kan alleen beter zijn in de ogen van iemand die niet verder dan een jaar vooruitkijkt (waarbij ik me oprecht afvraag of het zelfs dan beter is). Of in de ogen van iemand die na zijn ministerschap een baan bij een multinational ambieert.
Terwijl ik naar huis liep met mijn kroost, dacht ik: die schatrijke oliesjeiks en Amerikaanse miljonairs zijn voor onze regering belangrijker dan jullie toekomst en daarmee de toekomst van ons land. Treurig.
De auteur is monetair econoom en publicist.