De locatie aan de Blekerijweg waar tot midden jaren zeventig een chemische wasserij stond, is al jaren in beeld bij de provincie Overijssel als een van de vele locaties waar de industrie de bodem heeft vervuild. De provincie, die bij grotere vervuilingen het bevoegd gezag heeft in plaats van de gemeente Kampen, onderzocht de voormalige blekerij in IJsselmuiden om deze te saneren.

Nu blijkt echter dat de verontreiniging zich de laatste tientallen jaren via het grondwater verplaatst. „Dat wisten we niet. Het gaat om PER, een oplosmiddel om vuil te verwijderen. Dat is diep de bodem in gezakt”, zegt woordvoerder Rob Heetland van de provincie.

Risico’s voor de volksgezondheid zijn er momenteel niet, benadrukt hij. „De vervuiling onder de woonwijk Zandberg zit op zo’n zes meter diepte, dus dat is goed nieuws voor de bewoners.” Wel gaat de provincie langs bij inwoners die op die locatie grondwater oppompen voor bijvoorbeeld een moestuintje. „Je wilt dit spul niet over je groente hebben.”

PER is een giftige stof die in de bodem wordt omgezet in afbraakproducten, stelt de GGD IJsselland. Een van die afbraakproducten is het kankerverwekkende vinylchloride. Uit eerste onderzoeken aan de Blekerijweg blijkt dat inwoners niet blootgesteld worden aan de stof. Opname via de huid is alleen mogelijk wanneer vervuild grondwater wordt „opgepompt en men daarin bijvoorbeeld de handen wast. Voor zover bekend is dat niet het geval”, schrijft een milieukundige van de GGD in een brief.

Kwelwater

De vervuiling verspreidt zich in een ‘pluim’ vanaf de locatie van de voormalige wasserij in de richting van de lager gelegen Koekoekspolder. De tuinbouwbedrijven zijn nog niet door de PER-stof bereikt, stelt de provincie. Maar mocht de vervuiling daar ook opduiken, dan kan het met kwelwater naar de oppervlakte komen. „We willen verspreiding naar dit gebied voorkomen”, laat provinciewoordvoerder Heetland weten.

Op de locatie zelf is van de wasserij niets meer terug te vinden. Rondom IJsselmuiden lagen vanouds veel wasserijen en blekerijen. Iets van die historie is terug te vinden in het Zuiderzeemuseum. De blekerij uit IJsselmuiden is daar in 1981 herbouwd nadat het complex midden jaren zeventig in verval was geraakt.

Aan de Blekerijweg herinnert alleen de sloot nog aan de wasserij. Dat de bodem er vervuild is, bleek ook al in 2009, toen er een bouwaanvraag voor een woning aan de Blekerijweg kwam. De bodem bleek daar vervuild met het zware metaal arseen. Die verontreiniging werd ook in de bewuste sloot aangetroffen.

Inwoners zijn de afgelopen week in twee bijeenkomsten op de hoogte gesteld. Enkele tientallen van hen kwamen opdagen, aldus de provincie. Van onrust is geen sprake, stelt ze.

Komende week heeft een grootschalig bodemonderzoek plaats om de verspreiding van de giftige stof verder in kaart te brengen.

Steenwol

Onder tuinders in de Koekoekspolder lijkt de kwestie niet te leven. „Ik heb erover gelezen, maar we moeten eerst het onderzoek maar afwachten. Rustig blijven is het beste, want voor je het weet heb je voor niets wakker gelegen”, zegt een tuinder, die niet met naam in de krant wil.

Grondwater wordt voor het verbouwen in de polder amper gebruikt, zegt ze. „Regenwater is veel schoner. Bovendien wordt er meestal niet in de bodem maar op steenwol of potgrond geteeld.”