Dat stelt de Raad voor Ruimtelijk, Milieu- en Natuuronderzoek (RMNO) in zijn vrijdag verschenen advies ”De zee kent geen grenzen”.

Het blijkt vrijwel onmogelijk om tot goede afspraken te komen met de visserijsector als het gaat om overbevissing en de schadelijke gevolgen van visserij, stelt de raad. „Er zijn Europese richtlijnen, maar die worden vaak niet nageleefd.” Tot nu toe zijn vissers „totaal niet met duurzame ontwikkeling bezig”, schetst de RMNO. „Waarom accepteren we eigenlijk de schadelijke gevolgen van de visserij”, vraagt de raad zich af. Zijn antwoord: „Hier is sprake van een mentaliteitskwestie: we eten graag vis en romantiseren het vissersbestaan.”

Het roer moet radicaal om in de visserijsector, adviseert de RMNO. „Duurzame ontwikkeling van de visserij heeft hoge prioriteit.” De visserijsector verlangt duidelijkheid van de overheid. Die kan echter vaak geen antwoord geven op vragen als: geef de normen aan, zeg wat we wel of niet mogen vangen. De beleidsmensen ontberen daarvoor de juiste kennis, aldus de raad.

Op het gebied van scheepvaart zijn prachtige regels vervaardigd, stelt de RMNO verder, maar de controle op de naleving is moeilijk. „De scheepvaart is de enige vervoersvorm die weinig vooruitgang boekt ten aanzien van de luchtverontreiniging. Ook laat de kwaliteit van de schepen vaak te wensen over. Dit verhoogt de kans op calamiteiten.” De inzameling van afval van schepen in havens verloopt problematisch, aldus de raad. „Schepen lozen hun afval nu meestal op zee voordat ze de haven binnenvaren.”

In zijn advies waarschuwt de RMNO dat de kwaliteit van het zeewater slecht is. Het is de hoogste tijd om in te grijpen, maar in Nederland staat de verkokerde aansturing een oplossing in de weg. Het Noordzeebeleid is te veel versnipperd, omdat de betrokken departementen de zee ieder vanuit hun eigen gezichtspunt benaderen. Het beleid moet in één hand worden ondergebracht, adviseert de raad.