In het DCR heeft elke kerkdienst iets van een afscheidsdienst. Wie er deze week nog bij is, kan de volgende week zijn uitgezet. Sommigen ondergaan de naderende uitzetting gelaten; zij keren terug naar veilige landen zoals Suriname of Kameroen. Voor anderen is het een ervaring die gepaard gaat met gevoelens van wanhoop en angst, omdat zij moeten terugkeren naar landen waar zij als christen gevaar lopen.

Hoewel er in het detentiecentrum geen criminelen verblijven, verloopt de veiligheidsprocedure als in een gevangenis. Bezoekers worden grondig gecontroleerd en de dienst vindt plaats onder toezicht van twee bewakers.

Toch is het niet allemaal negatief. De predikant die de dienst leidt is Françoise Weber. Zij werkte eerder in de ‘jungle’ van Calais en kent de situatie in de Franse uitzetcentra. „Daarmee vergeleken is het hier een paradijs.”

Zij maakt zich de meeste zorgen over de Afghaanse en de Iraanse christenen. In de asielprocedure is de christelijke levensovertuiging lang niet altijd een zwaarwegende factor.

Haar werk ervaart ze als emotioneel belastend: „Toen er vorig jaar grote aantallen Afghanen werden uitgezet, had ik elke week met christenen te maken die zouden vertrekken. Ik heb me toen wel afgevraagd of ik dit werk zou kunnen volhouden.”

Vol overtuiging

Ook in deze dienst zijn er Afghaanse christenen aanwezig. Een van hen is Hassan. Hij heeft inmiddels zijn vliegticket naar Kabul ontvangen. In 2013 werd hij gedoopt en hij spreekt vol overtuiging over zijn geloof. Hassan weet dat niet alle christenen in het DCR naar de diensten komen, maar hun geloof verbergen voor de islamitische asielzoekers. Hij kan dat niet.

De Afghaanse christen herinnert mij aan Mattheüs 10:32: „Wie Mij belijden zal voor de mensen, zal ook Ik belijden voor Mijn Vader, maar wie Mij verloochenen zal voor de mensen, zal ook Ik verloochenen voor Mijn Vader.” Het geloof in Jezus is nu het belangrijkste in zijn leven. „Dat blijft zo, ook als ik weer terug moet naar Afghanistan.”

Farsiliederen

Hassan draagt zijn lot moedig, maar er zijn ook christenen die depressief of zelfs suïcidaal worden. Ze komen dan in de isolatie terecht, waar hun toestand alleen maar verslechtert. Ze mogen geen boeken meer bij zich hebben, zelfs geen Bijbel, en hebben geen contact meer met andere vluchtelingen.

Dat het vooruitzicht van uitzetting zwaar kan zijn, zie ik bij een Iraanse gelovige. In de dienst zingt hij prachtige, weemoedige Farsiliederen en neemt hij de aanwezigen mee in een ”Halleluja”, dat alle taalverschillen blijkt te overstijgen. Na de dienst komt hij met een toegift, maar tijdens het tweede lied valt zijn gitaar op de grond en stort hij emotioneel in.

Steun

Ds. Weber maakt dergelijke situaties vaker mee. In het RDC zitten permanent 250 mannen, onder wie ook christenen. Als parttimepredikant komt zij er niet aan toe iedereen bij te staan. De meeste steun ondervindt zij van vrijwilligers uit Rotterdam, die de gedetineerden bezoeken en aanwezig zijn bij de zondagse diensten. Vanuit de kerkelijke instanties is er weinig belangstelling voor haar werk.

Ondanks de zorgen, die voelbaar aanwezig zijn, heeft de dienst in deze ‘uitzetkerk’ ook iets heel puurs. In praktische zin is er niet veel meer voor deze mensen te doen. Maar als al het andere wegvalt, blijft het wezenlijke over. Het samenzijn, een eenvoudige avondmaalsviering, de vreugde van het geloof.

De auteur is hervormd predikant te Nieuwkoop. Samen met gemeenteleden uit Afghanistan zet hij zich in voor Afghaanse christenen in Nederland.