Dr. Michael Borchard, politicoloog en directeur van de Konrad-Adenauer-Stiftung (KAS) in Israël, zegt dat Merkel haar populariteit onder meer te danken heeft aan haar bezoek aan Israël in 2008. Toen benadrukte ze dat Duitsland een betrouwbare partner is van Israël.

De KAS heeft de afgelopen tien jaar opiniepeilingen onder Joodse en Arabische Israëliërs laten verrichten door het bureau Keevon. Daaruit blijkt dat Israëliërs in de loop van de jaren alleen maar positiever over Duitsland zijn gaan denken. De meerderheid zou bijvoorbeeld graag zien dat Duitsland een actievere rol speelt in de EU.

Maar dit alles wil niet zeggen dat de houding tegenover de EU in het algemeen positiever is geworden. Integendeel. Tien jaar geleden dacht 60 procent van de bevolking positief over de EU en 34 procent negatief. In 2016 was nog maar 46 procent positief. Het percentage een negatieve mening over de unie was vorig jaar opgelopen tot 43 procent.

Tien jaar geleden wilde de meerderheid nog dat Israël zich aan zou sluiten bij de EU, maar nu is dat nog maar een derde deel. Bijna driekwart gelooft niet dat de EU een eerlijke bemiddelaar kan zijn bij een deal tussen Israël en de Palestijnen.

Wat Israëliërs negatief vinden aan de EU, is dat de unie de grootste donor is van ontwikkelingsprojecten op de Westoever en in de Gazastrook. Wat ook niet goed valt, is dat de EU weigert Israëls claim op grond aan de andere kant van de grens van voor 1967 te erkennen. Verder levert het plan van de EU om producten te labelen van Joodse bedrijven die aan de andere kant van de grens van voor 1967 gevestigd zijn veel kritiek op. Ook blijven Israëliërs gevoelig voor antisemitisme in Europa.

De rechts-radicale HaBayit HaYehudi-partij promoot zelfs verdere verwijdering van Europa. Voorman Naftali Bennett betoogt dat Europa een oud, vastgeroest continent is, dat zich niet kan vernieuwen. Volgens hem moet Israël zich richten op Zuidoost-Azië. Maar China is nog altijd gevoelig voor Arabische druk vanwege de olie.

Israël en de EU blijven op elkaar aangewezen. Beide maken deel uit van het Westen. Ze hebben gemeenschappelijke belangen. Het gaat daarbij niet alleen om economische en wetenschappelijke belangen, maar ook om de gezamenlijke strijd tegen terreur.

De vraag is dan ook hoe beide partijen de relaties kunnen verbeteren. Volgens Borchard moeten ze daarvoor allereerst een aantal misverstanden uit de weg ruimen. Israëliërs denken vaak dat ze alleen goede betrekkingen nodig hebben met de leidinggevende Europese staten. Ze zien de EU vaak als een noodzakelijk kwaad of onbelangrijk. Tegelijkertijd bestaat aan Europese zijde niet altijd genoeg begrip voor Israëls behoefte aan veiligheid.