Het is bedroevend gesteld met nieuwe Palestijnse schoolboeken, die een halfjaar geleden uitkwamen. De schrijvers houden de kinderen voor dat het lovenswaardig is te sterven in de oorlog tegen Israël en dat Israël geen plaats verdient onder de volken. Dat blijkt uit een onderzoek van de stichting Impact-se. Dit instituut onderzoekt sinds 1997 schoolboeken uit het Midden-Oosten op onder meer tolerantie.

In landen als Tunesië, Jordanië, Marokko en Egypte gaat het volgens de instelling de goede kant op met de lesboeken. Ook in Israël zijn volgens de onderzoekers positieve trends te bespeuren. Over het Israëlisch-Palestijnse conflict schrijven de schoolboeken daar nu op een meer gebalanceerde wijze dan in het verleden. De schrijvers vermijden stereotypen en brengen ook Palestijnse invalshoeken voor het voetlicht.

Iran is een ongunstige uitzondering op deze positieve tendens. Daar is de situatie verslechterd sinds president Hassan Rouhani in 2013 aan de macht kwam.

Daarnaast zijn de trends in recent uitgekomen schoolboeken van de Palestijnse Autoriteit bedroevend te noemen. De onderzoekers namen de Palestijnse schoolboeken voor kinderen van zes tot tien jaar en van zestien tot achttien jaar onder de loep. „Het curriculum onderwijst de leerlingen martelaren te worden,” schrijft het hoofd onderzoek dr. Eldad Pardo. „Het demoniseert Israël en ontkent zijn bestaan. Het legt de nadruk op een „terugkeer” naar een exclusief Palestijns thuisland.”

De boeken bevatten bombastische uitdrukkingen als „de vulkaan van mijn wraak” en verklaringen als: „Ik zal mijn bloed opofferen voor mijn land.” Ook in rekensommetjes ontbreekt de ideologie niet. Een voorbeeld: „Het aantal martelaren in de Eerste Intifada van 1987 tot 1993 was 2026. En het aantal martelaren in de Al-Aqsa Martelaren Intifada in het jaar 2000 was 5050. Hoeveel martelaren stierven in de twee Intifada’s samen?”

De schrijvers van schoolboeken houden de kinderen voor dat ze de nationale instituten en autoriteiten moeten respecteren. Ze gebruiken de islam weliswaar niet als inspiratiebron voor een radicale politiek, maar het beeld van niet-moslims blijft negatief. Opmerkelijk is ook dat in schoolboeken voor het christelijk Palestijns onderwijs niets over de Joodse wortels van het christelijk geloof wordt gezegd.

Impact-se directeur Marcus Sheff zou graag zien dat de Palestijnse schoolboeken zich houden aan de richtlijnen van Unesco. „Het onderwijs in de Palestijns nationale identiteit is van groot belang”, zegt hij. „Maar dat moet gebeuren in het kader van vrede en tolerantie.”

Sheff zegt dat het niet gemakkelijk is de boeken te veranderen. De Palestijnse Autoriteit heeft hier weloverwogen voor gekozen. Een lichtpuntje is dat een aantal kritische Palestijnse organisaties de autoriteiten hierop aanspreekt. Ook is er goede hoop dat de VS hardere eisen gaan stellen aan de Palestijnen voor het verkrijgen van subsidies.