Een grauwe industriestad met een grote, vervallen arbeidersbuurt; in zo’n plek heeft de SP relatief gezien vast de meeste aanhang. Niet dus. Gennep, waar de socialisten in 2014 vanuit het niets met vijf zetels de raad in stormden, is een idyllisch grensstadje. Een spoorstadje, een muzikaal stadje; vertellen de uitlegbordjes voor toeristen, als herinnering aan vroeger. Daar blijft het bij.

Waarom stemde in zo’n oord dan 29,72 procent van de bevolking SP? Omdat de aan de bewoners van Milsbeek beloofde rondweg er niet kwam? Omdat de bedrijven die zich uiteindelijk vestigden op bedrijventerrein De Grens –aangekocht door Gennep maar voor een prikje weer doorverkocht– vooral goed zijn voor Bulgaarse en Poolse werknemers?

Dwaze prestigeprojecten

„In de campagne van 2014 heeft de SP het college flink te kijk gezet”, zegt streekhistoricus Henk Jaspers uit Gennep. „Er wordt te veel gespendeerd aan allerlei dwaze prestigeprojecten; dat was de teneur. Protesten tegen een extra brug over de Niers, onvrede over de Gennepse deelname aan Greenport Venlo; daar heeft de partij knap op ingespeeld.”

„In 2010 waren we voor ons gevoel nog niet klaar voor verkiezingsdeelname”, zegt SP-fractievoorzitter Rob Janssen. „In 2014 gingen we de campagne in met de boodschap: stop met overbodige projecten en zet de eigen burgers op nummer 1. Om te beginnen de meest kwetsbare, zorgbehoevenden. Dat geluid sloeg aan, zeker omdat het Rijk net allerlei zorgtaken had overgeheveld naar de gemeenten. Veel inwoners hier verdienen hun brood in de zorg. Zij vonden die taakverschuiving net als wij één grote bezuiniging.”

Recreatiezaal

In een vergaderruimte in het stadhuis legt Janssen de laatste hand aan een SP-motie; nog diezelfde avond in te dienen tijdens de laatste raadsvergadering van 2016. Het verpleegtehuis van zorg­instelling Pantein aan de Kleermakersgroes in Gennep is bezig met vervangende nieuwbouw voor dementerende ouderen. Als gevolg daarvan dreigt de recreatiezaal te worden gehalveerd en dat geeft ongemak.

Wat de SP kan doen? Janssen: „We steunen de nieuwbouw, maar willen het college toch vragen met Pantein te gaan overleggen. Misschien kan het verlies aan ruimte worden gecompenseerd.”

Gunnend; zo wil Janssen de houding van de partners D66 en KERN, een lokale partij, tijdens de coalitieonderhandelingen het liefst omschrijven. „We hebben sterk ingezet op een zorgpot, een bestemmingsreserve voor de zorg, omdat je door de overheveling van zorgtaken als gemeente soms voor onvoorziene zorgkosten komt te staan. Die wens is royaal gehonoreerd.”

Gennep is een van de weinige gemeenten die dit jaar meer dan 100 procent van het budget voor jeugd en maatschappelijke ondersteuning uitgaf, blijkt uit onderzoek. Janssen, trots: „We zitten op 103,4 procent. Dankzij onze zorgpot, zeg ik erbij.”

Volgens Luc Brouwers, de enige PvdA’er die na de verkiezingen overbleef in de raad, krijgt de SP in Gennep minder voor elkaar dan de partij doet voorkomen. „In de begroting voor 2017 is een ton opgenomen voor de inkomensondersteuning aan chronisch zieken en gehandicapten. Dat bedrag wordt waarschijnlijk niet volledig uitgegeven; dat is dit jaar evenmin gebeurd. Daarom hebben wij gezegd: Reserveer dat geld, leg het apart. Dat is de enige manier om veilig te stellen dat het tenminste wordt uitgegeven aan de zorg. Onze motie daarover kreeg wel steun van de SP maar niet van de rest van de coalitie, en haalde het om die reden niet.”

Janssen: „Ook in Gennep moeten we het doen met krappere zorgbudgetten, bijvoorbeeld rond het doelgroepenvervoer voor ouderen en gehandicapten. Dat ziet Brouwers goed, maar hij moet er wel bij zeggen dat wij lokaal zo veel mogelijk proberen te repareren wat landelijk mede door de PvdA is kapotgemaakt.”

„De SP is hier de enige partij die het hele jaar door actief is”, zegt activiteitenbegeleider Ans in het Gennepse buurthuis Vanons. Ze werkt voor gehandicapteninstelling Dichterbij, die het onderkomen gebruikt als dagactiviteitencentrum. „Andere partijen hoor je alleen rond de verkiezingen, de SP elke week.” Vooral SP’er Frans Sinel geldt in Noord-Limburg als vertrouwenwekkend figuur, zegt de Gennepse. „Hij is oud-huisarts en nog steeds een heel geziene man.”

Polarisatie

Of de SP-Tweede Kamerfractie veel kan leren van de SP in Gennep is volgens fractievoorzitter Janssen, ook actief voor de landelijke partij, nog maar de vraag. „In Den Haag is de polarisatie hevig en moeten onze collega’s opboksen tegen de PVV. Hier het vertrouwen van de kiezer winnen, is een stuk gemakkelijker.”

Het is al laat op de avond als de SP-motie over de recreatiezaal in stemming komt. Alle zeventien raadsleden zijn voor, op de tweekoppige VVD-fractie na. Dagblad De Gelderlander plaatst een video en een nieuwsberichtje: „Extra inzet Gennep voor recreatieruimte Pantein.”

Gennep

Aantal inwoners: 17.109

Samenstelling raad:

SP 5, CDA 3,

D66 3, KERN 3,

VVD 2, PvdA 1

Samenstelling B en W:

burgemeester: VVD,

wethouders: SP 1, D66 1, KERN 1.

serie Grootste partij

Deze serie belicht landelijke partijen die bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 het grootst werden. Wat kan de moederpartij van ze leren met de Kamerverkiezingen in het vooruitzicht? Deel 4: de SP.